Διάτρητο νομοθετικό πλαίσιο δίνει την ευχέρεια σε υπηκόους τρίτων χωρών να γίνονται κάτοχοι ακίνητης ιδιοκτησίας στην Κύπρο -ακόμα κι ως φυσικά πρόσωπα- και να περνούν απαρατήρητοι.
Για την ακρίβεια, αποκτούν ακίνητη ιδιοκτησία από τον πωλητή κάτοχο ακινήτου στην Κυπριακή Δημοκρατία, καταθέτουν ένα εκχωρητήριο έγγραφο στο Επαρχιακό Κτηματολογικό Γραφείο κι εκμεταλλεύονται το υποστατικό (διαμέρισμα ή άλλης μορφής κατοικία) χωρίς να ασκείται οποιοσδήποτε έλεγχος.
Δεν χρειάζεται, δηλαδή, να συνάψουν αγοραπωλητήριο έγγραφο ή να λάβουν άδεια προηγουμένως από τον έπαρχο (σημ. άδεια κτήσης) για να κατοχυρώσουν ως δικό τους το ακίνητο. Αρκεί η κατάθεση του εκχωρητήριο εγγράφου στο κτηματολόγιο.
Αυτό προκύπτει από πρόσφατη απάντηση που έδωσε το Υπουργείο Εσωτερικών (8/8/25) σε ερώτημα (αποτελείται από έξι σκέλη) του βουλευτή, Νίκου Γεωργίου.
Συγκεκριμένα, το Υπουργείο απαντά στον κ. Γεωργίου, τα ακόλουθα: «Τα εκχωρητήρια έγγραφα εξισώνονται με τα αγοραπωλητήρια για σκοπούς εφαρμογής του περί Κτήσης Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Αλλοδαποί) Νόμου Κεφ. 109. Επομένως, ο εκδοχέας θεωρείται ο νέος αγοραστής και, εφόσον είναι υπήκοος τρίτης χώρας, απαιτείται, βάσει του σχετικού Νόμου, η εξασφάλιση άδειας κτήσης από τον Έπαρχο, κατά τη διεκπεραίωση της μεταβίβασης στο όνομά του, αλλά η εν λόγω άδεια δεν είναι προϋπόθεση για την κατάθεση του εκχωρητηρίου εγγράφου στο αρμόδιο Επαρχιακό Κτηματολογικό Γραφείο».
Σε άλλο σημείο της απάντησης του Υπουργείου Εσωτερικών προς τον βουλευτή εκλογικής περιφέρειας Αμμοχώστου γίνεται η ακόλουθη αναφορά: «Όλα τα αγοραπωλητήρια και εκχωρητήρια έγγραφα που αφορούν υπηκόους τρίτων χωρών ως αγοραστές και εκδοχείς, έχουν κατατεθεί στα Επαρχιακά Κτηματολογικά Γραφεία, χωρίς να υπάρχει άδεια κτήσης από την αρμόδια Επαρχιακή Διοίκηση, εφόσον αυτό δεν απαιτείται από τη νομοθεσία».
Με απλά λόγια, η νομοθεσία που θέτει περιορισμούς σε υπηκόους τρίτων χωρών εξουδετερώνεται παρά τις πρόνοιες της που κάνουν λόγο για «περιορισμούς κτήσης ακίνητης ιδιοκτησίας σε αλλοδαπό».
Άτομο με καλή γνώση της νομοθεσίας σχολίασε στον «Φ» ότι με την υφιστάμενη κατάσταση, ένας αλλοδαπός μπορεί να αγοράσει αριθμό ακινήτων, πέραν του ενός που προνοείται από τη νομοθεσία και τους σχετικούς κανονισμούς.
Πέραν τούτου, σχολίασε πως «αλλοδαποί τρίτων χωρών ικανοποιούνται με την αγορά εκχωρητηρίου εγγράφου στη βάση του οποίου μπορούν να αξιοποιούν εσαεί το ακίνητο χωρίς να υπάρχει ανάγκη έκδοσης τίτλου ιδιοκτησίας και εξασφάλισης της άδειας κτήσης από τον Έπαρχο».
Το θέμα εντείνει τους προβληματισμούς που εκφράζονται τα τελευταία χρόνια για την πώληση γης σε υπηκόους τρίτων χωρών, κάτι που έχει κοινωνικοοικονομικές παρενέργειες.
Μάλιστα, μετά από πρόταση Νόμου του βουλευτή Νίκου Γεωργίου τον περασμένο Ιανουάριο επανήλθαν στο προσκήνιο τα τρωτά σημεία του σχετικού Νόμου. Θυμίζουμε ότι νομοθεσία έθετε περιορισμούς για αλλοδαπά πρόσωπα. Ωστόσο, παρακάμπτεται, καθώς υπήκοοι άλλων χωρών αγοράζουν περιουσία μέσω νομικών προσώπων, δηλαδή εταιρειών, αποφεύγοντας τον όποιο έλεγχο.
Επιπλέον, πάλι μετά από ερώτημα του βουλευτή Νίκου Γεωργίου, το Υπουργείο Εσωτερικών είχε απαντήσει τον περασμένο Ιούλιο πως το Υπουργικό Συμβούλιο εκχώρησε στους Επάρχους σχετικές εξουσίες ελέγχου που είχε στην όλη διαδικασία. Πιο συγκεκριμένα, το άρθρο 3 του περί Κτήσης Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Αλλοδαποί) Νόμου έδιδε την εξουσία στο κυβερνητικό σώμα να εγκρίνει ή να απορρίψει αγορά γης από αλλοδαπό. Αυτή η εξουσία, όμως, όπως ανάφερε και ο υπουργός Εσωτερικών στην απάντησή του προς τον Γεωργίου τον περασμένο μήνα, εκχωρήθηκε το 1999 με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου στους Επάρχους.
Οι Έπαρχοι, ωστόσο, όπως επισημάναμε και στα αρχικά στάδια του παρόντος δημοσιεύματος δεν χρειάζεται να αδειοδοτήσουν υπηκόους τρίτων χωρών προκειμένου αυτοί να καταθέσουν στο κτηματολόγιο εκχωρητήριο έγγραφο για την αγορά ακινήτου.
Όπως γράψαμε και σε ρεπορτάζ μας ημερομηνίας 8/8/25, ο υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου, σε απάντησή του προς τον βουλευτή αναγνώρισε ότι η νομοθεσία είναι παρωχημένη και πως «χρήζει αναθεώρησης». Μάλιστα, ενημέρωσε πως έχουν γίνει επαφές με τη Νομική Υπηρεσία για ρύθμιση του ζητήματος, δηλαδή, την κατάργηση της υφιστάμενης νομοθεσίας και τη θεσμοθέτηση νέας.
Αρμόδιο πρόσωπο από το υπουργείο Εσωτερικών μετά από ερώτημα του «Φ» μάς είχε διευκρινίσει ότι ήδη έχει ανατεθεί σε λειτουργούς του Υπουργείου η διευθέτηση του ζητήματος. Εξήγησε ότι ήδη επεξεργάζονται την υφιστάμενη νομοθεσία και εστιάζουν στα σημεία που πρέπει να αντικατασταθούν, ετοιμάζοντας σχετικές προτάσεις.
