Δεν υπάρχει περίπτωση ένας γονιός να μην έρθει αντιμέτωπος με ένα παιδί που ξυπνά τρομαγμένο μέσα στη νύxτα, γιατί είχε ένα εφιάλτη (κακό όνειρο).
Εφιάλτες παρουσιάζουν τα μισά παιδιά ηλικίας 3 έως 6 χρονών και περίπου το 20% των παιδιών ηλικίας 6 έως 12 χρονών.
Τι είναι οι εφιάλτες και πότε συμβαίνουν;
Τα κακά όνειρα των παιδιών συνήθως περιλαμβάνουν τέρατα, φαντάσματα, σκυλιά που γαβγίζουν, λιοντάρια που περιφέρονται και άνθρωποι που φαίνονται απειλητικοί. Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορεί επίσης να βλέπουν τρομακτικά όνειρα που το περιεχόμενο τους περιλαμβάνει εκφοβισμό ή παρενόχληση. Οι εφιάλτες συμβαίνουν στη φάση REM (rapid eye movements). Είναι η φάση του ύπνου που τα μάτια εκτελούν πολύ γρήγορες κινήσεις. Η φάση αυτή συνήθως συμβαίνει μετά από τα πρώτα ενενήντα λεπτά του ύπνου. Κατά τη διάρκεια του ύπνου μπορεί ένας άνθρωπος να έχει 3-5 φάσεις REM.
Ποια η διαφορά μεταξύ του εφιάλτη και του νυκτερινού τρόμου ή πανικού;
Οι νυκτερινοί τρόμοι διαφέρουν από τους εφιάλτες. Συμβαίνουν συνήθως στην αρχή του ύπνου και χαρακτηριστικά το παιδί αρχίζει να ουρλιάζει ενώ κοιμάται. Μπορεί να κάτσει στο κρεβάτι του ή να σταθεί. Το παιδί φαίνεται πολύ αναστατωμένο αλλά δεν μπορεί να επικοινωνήσει μαζί σας. Συνήθως είναι πολύ ιδρωμένο και παρουσιάζει έντονη ταχύπνοια (γρήγορη αναπνοή) και ταχυκαρδία. Μπορεί το επεισόδιο να διαρκέσει μέχρι και 20 λεπτά. Το παιδί αφού ηρεμήσει, ξανακοιμάται και την επομένη το πρωί δεν θυμάται το επεισόδιο.
Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς όταν το παιδί τους έχει ένα άσχημο όνειρο και τι όταν παρουσιάζει νυκτερινό τρόμο;
Εφιάλτης – άσχημο όνειρο
Εξηγήστε στο παιδί σας ότι οι εφιάλτες δεν είναι αληθινοί. Οι εφιάλτες είναι απλά σκέψεις του μυαλού που στην πραγματικότητα δεν μπορούν να προκαλέσουν οποιοδήποτε κακό. Πρέπει να ενθαρρύνετε / μάθετε το παιδί σας να βρει τρόπους να ηρεμεί από μόνο του όταν ξυπνήσει από ένα κακό όνειρο. Μην ξαπλώνετε δίπλα από το παιδί σας μετά από έναν εφιάλτη. Το να κοιμάστε μαζί με το παιδί σας μπορεί να αυξήσει τη συχνότητα των επεισοδίων με τρομαχτικά όνειρα.
Ενθαρρύνετε το παιδί σας να κοιμάται με ένα «σύντροφο ύπνου», όπως μια κούκλα ή ένα από τα αγαπημένα του ζωάκια. Οι γονείς μπορούν να πουν στο παιδί ότι ο σύντροφος ύπνου φοβάται, και να ζητήσουν από το παιδί να τον παρηγορεί τη νύχτα, ή ότι ο σύντροφος ύπνου είναι ικανός να προστατεύσει το παιδί. Μπορείτε να δοκιμάσετε οποιαδήποτε από αυτές τις δύο στρατηγικές παρέμβασης και να δείτε αν μπορούν να καθησυχάσουν το παιδί και να βελτιώσουν την ποιότητα του ύπνου του παιδιού.
Εάν το παιδί βιώνει φόβους ή θυμό κατά τη διάρκεια της ημέρας καλό είναι να συζητήσετε αυτά τα συναισθήματα με το παιδί σας πριν τον ύπνο χαλαρά. Αυτό πιθανό να βοηθήσει το παιδί σας να απαλλαχτεί από τους εφιάλτες.
- Διαβάστε επίσης: Τι πρέπει να φοράει το μωρό όταν κοιμάται;
Νυχτερινός τρόμος
Σε περίπτωση που το παιδί σας παρουσιάζει νυχτερινό τρόμο, την ώρα του επεισοδίου, καλό είναι να κάνετε τα ακόλουθα:
- Μην προσπαθήσετε να ξυπνήσετε το παιδί.
- Μείνετε κοντά στο παιδί σας χωρίς να το αγκαλιάζετε ή να προσπαθήσετε να του μιλήσετε.
- Βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχει κάποιο αιχμηρό αντικείμενο κοντά στο παιδί.
- Βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχει παράθυρο ανοιΧτό στο δωμάτιο του ή να βρίσκεται το παιδί κοντά σε σκάλες.
- Κάντε λίγη υπομονή και σύντομα το επεισόδιο αυτό θα περάσει.
Πότε θα πρέπει να συζητήσετε τους εφιάλτες με τον παιδίατρό σας;
- Εάν το παιδί σας βλέπει εφιάλτες τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα για έξι μήνες ή περισσότερο.
- Εάν οι συχνοί εφιάλτες συνεχίζονται μετά την ηλικία των 6 ετών.
Στις πιο πάνω περιπτώσεις θα πρέπει κάποιος να διερευνήσει την πιθανότητα σεξουαλικής κακοποίησης ή κατά πόσο το παιδί πάσχει από τη διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD).
Να θυμάστε ότι τα παιδιά που βλέπουν συχνά εφιάλτες επιδιώκουν να αναβάλουν την ώρα του ύπνου ή απαιτούν να κοιμηθούν με έναν γονέα. Γι’ αυτό οι γονείς θα πρέπει να είναι σταθεροί και θα πρέπει να τηρούν σταθερή ώρα ύπνου, ακολουθώντας τη ρουτίνα ύπνου. Επίσης δεν θα πρέπει αποφεύγετε να κοιμάστε με το παιδί σας.
Πηγή: Δρ Αδάμος Χατζηπαναγής, Παιδίατρος. Paidiatros.com
