Η κλιματική αλλαγή δεν είναι πλέον «η τραγωδία του ορίζοντα», αλλά ένας άμεσος κίνδυνος και, μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια, ακραία καιρικά φαινόμενα θα μπορούσαν ήδη να θέσουν σε κίνδυνο έως και το 5% του οικονομικού προϊόντος της ζώνης του ευρώ, σύμφωνα με τα νέα βραχυπρόθεσμα σενάρια του Δικτύου για τον Πράσινο Χρηματοπιστωτικό Σύστημα (NGFS).
Στην ανάλυση, που υπογράφουν η Σαμπίν Μόντερερ και ο Λίβιο Στράκα και δημοσιεύθηκε χθες στο ιστολόγιο της ΕΚΤ, με τίτλο «Climate risks: no longer the tragedy of the horizon», σημειώνεται μεταξύ άλλων ότι «τα νέα σενάρια αποκαλύπτουν ότι ο βραχυπρόθεσμος αντίκτυπος των σοβαρών καιρικών φαινομένων στην ευρωζώνη είναι σημαντικός – είτε αυτά συμβαίνουν εντός είτε εκτός Ευρώπης.
Στο σενάριο καταστροφών και στασιμότητας πολιτικής, μια σειρά από φυσικούς κινδύνους επηρεάζει όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, ξεκινώντας με καύσωνες, ξηρασίες και πυρκαγιές το 2026, ακολουθούμενοι από έναν συνδυασμό πλημμυρών και καταιγίδων το 2027.
Οι επιδεινούμενες επιπτώσεις αυτών των κινδύνων θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μείωση του ετήσιου ΑΕΠ της ευρωζώνης έως και 4,7% έως το 2030. Καθώς η παραγωγή διαταράσσεται, ο δανεισμός γίνεται πιο ακριβός για τις ευάλωτες βιομηχανίες και ο πληθωρισμός αυξάνεται».
Η δημοσίευση της ανάλυσης συμπίπτει χρονικά με τη χθεσινή ανακοίνωση, ότι έως και 2.300 θάνατοι ενδέχεται να σχετίζονται με τις υψηλές θερμοκρασίες που επικράτησαν πρόσφατα σε 12 ευρωπαϊκές πόλεις, σύμφωνα με προκαταρκτική επιστημονική ανάλυση που δόθηκε στη δημοσιότητα.
Η έκθεση καλύπτει 12 πόλεις της Ευρώπης –μεταξύ των οποίων η Βαρκελώνη, η Μαδρίτη, το Λονδίνο και το Μιλάνο– όπου οι ερευνητές αναφέρουν ότι λόγω της κλιματικής αλλαγής η θερμοκρασία ήταν κατά 4° Κελσίου υψηλότερη από το κανονικό.
Το κύμα καύσωνα ταλαιπωρεί και την Κύπρο σε μια χρονιά που το νησί αντιμετώπισε λειψυδρία και άρα ξηρασία με αποτέλεσμα να χρειαστεί η λήψη έκτακτων μέτρων.
Στην ανάλυση που δημοσιεύουν οι δυο αναλυτές, σημειώνεται ότι οι κίνδυνοι που σχετίζονται με το κλίμα προκαλούν άμεση ανησυχία για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και την οικονομική ανάπτυξη. «Ωστόσο, μέχρι πολύ πρόσφατα, δεν υπήρχαν εργαλεία για τη συστηματική αξιολόγηση των βραχυπρόθεσμων επιπτώσεών τους. Τα καινοτόμα βραχυπρόθεσμα σενάρια που έχουν σχεδιαστεί από το NGFS – το οποίο συγκεντρώνει κεντρικούς τραπεζίτες και επόπτες από όλο τον κόσμο για να εργαστούν σε θέματα που σχετίζονται με το κλίμα – καλύπτουν αυτό το κενό. Τα νέα σενάρια προσφέρουν στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για την ποσοτικοποίηση των επιπτώσεων που θα μπορούσαν να έχουν οι κίνδυνοι μετάβασης και οι φυσικοί κίνδυνοι στην οικονομία έως το 2030. Αποκαλύπτουν ότι μια σειρά από ακραία κλιματικά φαινόμενα θα μπορούσαν να προκαλέσουν μείωση του ΑΕΠ της ζώνης του ευρώ έως και 5% – μια ύφεση παρόμοιου μεγέθους με τον οικονομικό αντίκτυπο της Παγκόσμιας Οικονομικής Κρίσης», αναφέρεται.
Οι συντάκτες της έκθεσης υποδεικνύουν ότι «οι κίνδυνοι που σχετίζονται με το κλίμα απαιτούν άμεση προσοχή. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι οι ξηρασίες στην Ευρώπη οδηγούν σε απώλειες 9 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως, σχεδόν το 5% του ετήσιου προϋπολογισμού της ΕΕ για το 2024 – και αυτές οι απώλειες αναμένεται να αυξηθούν μόνο στο εγγύς μέλλον. Πρόσφατη έρευνα της ΕΚΤ σχετικά με τη λειψυδρία επιφανειακών υδάτων που σχετίζεται με την ξηρασία υποστηρίζει αυτές τις προσδοκίες. Η έλλειψη επιφανειακών υδάτων αποτελεί τη σημαντικότερη απειλή για την οικονομική δραστηριότητα στη ζώνη του ευρώ που σχετίζεται με τη φύση, και ως το 15% του ακαθάριστου οικονομικού προϊόντος μπορεί να διατρέχει κίνδυνο». Επιπλέον σημειώνουν, η εξάρτηση της ζώνης του ευρώ από μια σταθερή προμήθεια κρίσιμων ορυκτών για την πράσινη μετάβαση εντείνει την ευπάθειά της.
