Στα μέσα του 2025 και με τις συζητήσεις για τη δυσκολία επίτευξης των κλιματικών στόχων της ΕΕ να φουντώνουν, οι μικρές κυπριακές τουριστικές επιχειρήσεις δίνουν τον δικό τους άνισο αγώνα για να προσαρμοστούν σε μία νέα οικονομία κλιματικής ουδετερότητας.
Είκοσι μικρές κυπριακές επιχειρήσεις του τομέα της φιλοξενίας και της καφεστίασης μοιράστηκαν τις βασικές ελλείψεις με τις οποίες έρχονται αντιμέτωπες για την πράσινη μετάβαση τους, αλλά και τις πιθανές λύσεις, μέσω συμμετοχικής διαδικασίας που συντόνισε το Κέντρο Μελετών και Έρευνας ΑΚΤΗ, στην εκδήλωση Ζero Waste HoReCa-Seed Funding Competition.
Αναφερόμενη στα αποτελέσματα της διαδικασίας, η υπεύθυνη επικοινωνίας του Κέντρου, Ελισάβετ Φελεκίδου, δήλωσε στον «Φ» ότι αναξιοποίητα θεωρούν οι επιχειρήσεις ότι μένουν τα τοπικά κυπριακά προϊόντα. Ως τρανό παράδειγμα θέτουν τα κυπριακά αβοκάντο, τα οποία δεν προωθούνται επαρκώς στην τοπική αγορά ως πολύτιμο superfood, ενώ η ελλιπής εκπαίδευση για την αξία τους οδηγεί σε καταναλωτική άγνοια το κοινό, που συχνά επιλέγει τα εισαγόμενα προιόντα.
Οι επιχειρήσεις, τονίζει, προτείνουν την επίσημη αναγνώριση των τοπικών προϊόντων από το Υπουργείο Γεωργίας και την προώθηση τους από το Υφυπουργείο Τουρισμού, όπως και την ενίσχυση της καταναλωτικής συνείδησης των παιδιών μέσα από την ένταξη των προϊόντων στα σχολικά κυλικεία.
Η γραφειοκρατία στην πιστοποίηση βιολογικών προιόντων καταγράφεται ως άλλο ένα σοβαρό εμπόδιο για την βιώσιμη λειτουργία των κυπριακών επιχειρήσεων, σύμφωνα με την εκπρόσωπο του Κέντρου Μελετών ΑΚΤΗ. Η απλοποίηση και ο εκσυγχρονισμός των διαδικασιών, αλλά και οι επιτόπιοι έλεγχοι προτείνονται ως λύσεις που θα ανακούφιζαν τις επιχειρήσεις από το αιώνιο αυτό πρόβλημα, που μειώνει την παραγωγικότητα τους και αποθαρρύνει την επένδυση σε νέες καινοτόμες ιδέες.
Οι επιχειρήσεις της κυπριακής υπαίθρου αναφέρουν την απουσία κάδων ανακύκλωσης ως ένα παράδοξο εμπόδιο για τη βιώσιμη διαχείριση των αποβλήτων τους, ενώ θέτουν ερωτήματα σχετικά με το που καταλήγουν τα ανακυκλώσιμα. Ως λύση προτείνουν την άσκηση πίεσης στις τοπικές αρχές για την τοποθέτηση κάδων ανακύκλωσης σε στρατηγικά σημεία και μια ενιαία προσέγγιση βιώσιμης διαχείρισης αποβλήτων σε όλο το νησί, αναφέρει ακόμη η κ. Φελεκίδου.
Οι επιχειρήσεις καταλήγουν στην απουσία κρατικής καθοδήγησης σε θέματα αειφορίας ως το κρισιμότερο ίσως πρόβλημα που απειλεί την ανθεκτικότητα της τουριστικής βιομηχανίας. Η έλλειψη συστηματικής κρατικής υποστήριξης αναγκάζει τους επιχειρηματίες να αναζητούν μόνες τους λύσεις για την ενσωμάτωση των βιώσιμων πρακτικών στις λειτουργίες τους. Εκεί έρχονται πρωτοβουλίες όπως το Δίκτο Zero Waste HoReCa να δώσουν την λύση, αναφέρει η κ. Φελεκίδου.
Το Δίκτυο Zero Waste HoReCa είναι το πρώτο δίκτυο που έχει δημιουργηθεί στην Κύπρο με την επιστημονική υποστήριξη του Κέντρου Μελετών και Έρευνας ΑΚΤΗ, με στόχο την προώθηση της πράσινης ανάπτυξης στην τουριστική βιομηχανία της Κύπρου.
Μέχρι σήμερα το δίκτυο έχει 350 μέλη που υλοποιούν βιώσιμες καλές πρακτικές στην λειτουργία τους, έχουν εντάξει τεχνογνωσία και τεχνολογία στους τομείς που αφορούν στη διαχείριση των αποβλήτων τους, τη χρήση ενέργειας και νερού, την προώθηση αειφόρων πρακτικών στην εφοδιαστική τους αλυσίδα και την συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Στα δύο χρόνια υλοποίησής του, το Δίκτυο Zero Waste HoReCa κατέγραψε σε εξοικονομήσεις πάνω από 50 εκατομμύρια λίτρα νερού και πάνω από 1,500 τόνους ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα, ανακατευθύνθηκαν πάνω από 900 τόνοι τροφικών αποβλήτων και πάνω από 800 τόνοι ανακυκλώσιμων από το να καταλήξουν σε χωματερές, καθώς και πάνω 650 βιώσιμες πρακτικές τις οποίες εφαρμόζουν τα μέλη του Δικτύου, τονίζει η Ελισάβετ Φελεκίδου.