«Κατόπιν εορτής» ενεργοποιήθηκε το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα παρατήρησης της Γης “Copernicus” της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις πυρκαγιές του Ιουλίου 2025 στην ορεινή Λεμεσού.
Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα ενεργοποιήθηκε την επομένη της πυρκαγιάς, δηλαδή στις 26 Ιουλίου, όταν αυτή βρισκόταν ακόμη σε εξέλιξη. Τελικά, οι πληροφορίες, οι χάρτες και τα στοιχεία του προγράμματος δεν αξιοποιήθηκαν την ώρα που κυριολεκτικά καιγόταν ο τόπος.
Πάντως, το Κέντρο Συντονισμού Αντιμετώπισης Έκτακτων Αναγκών (ERCC) ενημέρωσε την Πολιτική Άμυνα, ότι θα μπορούσε να αποστείλει τους σχετικούς χάρτες (που αφορούσαν την πυρκαγιά) εντός 24 ωρών και ζήτησε τη συμπλήρωση από τον αιτούντα (Πυροσβεστική Υπηρεσία) ορισμένων στοιχείων.
Με άλλα λόγια, τα στοιχεία ζητήθηκαν μία μέρα μετά που ξέσπασε η πυρκαγιά και μας ενημέρωσαν ότι χρειάζονταν άλλες 24 ώρες να μας ενημερώσουν, και νοουμένου ότι θα δίναμε, ως Κύπρος, κάποιες διευκρινίσεις.
Η ενεργοποίηση του προγράμματος, το οποίο εστιάζει στον έλεγχο της Γης και παρακολουθεί, συλλέγει και αναλύει δεδομένα από δορυφόρους και επίγειους σταθμούς, μια μέρα μετά το ξέσπασμα της πυρκαγιάς, προκύπτει από απάντηση του υπουργού Εσωτερικών Κωνσταντίνου Ιωάννου σε ερώτηση της βουλευτού Αλεξάνδρας Ατταλίδου.
Από την απάντηση προκύπτει επίσης, πως ο αρχιπύραρχος της Πυροσβεστικής Νίκος Λογγίνος είχε ήδη εξασφαλίσει σχετικά στοιχεία από τον πρόεδρο του Ινστιτούτου Κύπρου Σταύρο Μαλά, με τον οποίο είχε επικοινωνήσει.
Η κ. Ατταλίδου είχε υποβάλει στον υπουργό Εσωτερικών τα εξής δύο ερωτήματα:
Πρώτον, γιατί δεν ενεργοποιήθηκε το πρόγραμμα παρατήρησης της Γης «Copernicus» της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις πυρκαγιές του Ιουλίου 2025;
Και δεύτερο, ποιος είναι υπεύθυνος για το πρόγραμμα αυτό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο χρησιμοποιείται από τα κράτη-μέλη σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, όπως πυρκαγιές, σεισμοί, πλημμύρες κ.λπ.;».
Ο υπουργός Εσωτερικών αναφέρει στην απάντηση του πως: «To Copernicus αποτελεί το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την παρακολούθηση της Γης. Συλλέγει και αναλύει δεδομένα από δορυφόρους και επίγειους σταθμούς, και τα παρέχει δωρεάν σε φορείς και κυβερνήσεις. Ανάμεσα στις υπηρεσίες που προσφέρει είναι χάρτες για πυρκαγιές για τη διαχείριση έκτακτης ανάγκης». Ο κ. Ιωάννου εξηγεί, πως για την ενεργοποίησή του προγράμματος υποβάλλεται από την Πολιτική Άμυνα αίτημα μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στο Κέντρο Συντονισμού Αντιμετώπισης Έκτακτων Αναγκών του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας για τη δυνατότητα παραχώρησης χαρτών για περιοχή της Κύπρου που πλήγηκε από θεομηνία. To ERCC πληροφορεί την Πολιτική Άμυνα για τα στοιχεία που χρειάζεται για την ετοιμασία των χαρτών και την ενημερώνει για το χρονικό διάστημα που θα απαιτηθεί για την ετοιμασία τους.
Ο Υπουργός σημειώνει, πως κατά την πυρκαγιά στην ορεινή περιοχή Λεμεσού η επικοινωνία με το ERCC έγινε από την Πολιτική Άμυνα μετά από αίτημα της Πυροσβεστικής στις 26/07/2025. To ERCC ενημέρωσε ότι θα μπορούσε να αποστείλει τους σχετικούς χάρτες εντός 24 ωρών και ζήτησε τη συμπλήρωση από τον αιτούντα ορισμένων στοιχείων.
Η Πολιτική Άμυνα ενημέρωσε σχετικά την Πυροσβεστική Υπηρεσία για τα απαιτούμενα στοιχεία, αλλά επειδή ο αρχιπύραρχος είχε ήδη έρθει σε επικοινωνία με τον πρόεδρο του Ινστιτούτου Κύπρου, Σταύρο Μαλά, ο οποίος θα μπορούσε να διαθέσει παρόμοια στοιχεία, έκρινε ότι δεν υπήρχε ανάγκη ολοκλήρωσης της διαδικασίας μέσω του Copernicus.
