Η απουσία του Υπεύθυνου Συντονιστή για την πρόληψη και καταστολή πυρκαγιών, Ανδρέα Γρηγορίου, στο εξωτερικό κατά την περίοδο 15-29 Ιουλίου 2025, φαίνεται ότι δεν επηρέασε την επιχειρησιακή ανταπόκριση του κρατικού μηχανισμού, κατά την αντιμετώπιση της καταστροφικής πυρκαγιάς που ξέσπασε στην Ορεινή Λεμεσού στις 23 Ιουλίου 2025.
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, που βασίζονται σε τεκμηριωμένες εκθέσεις της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, του Τμήματος Δασών, της Πολιτικής Άμυνας και της Αστυνομίας, όλα τα προβλεπόμενα σχέδια και πρωτόκολλα ενεργοποιήθηκαν έγκαιρα και με αποτελεσματικότητα, ενώ υπήρξε επαρκής συντονισμός μεταξύ των εμπλεκόμενων υπηρεσιών, λαμβάνοντας υπόψη τις πολύ δυσμενείς συνθήκες που επικρατούσαν και την πολύ γρήγορη εξάπλωση της φωτιάς.
Επιπρόσθετα, από τα διαθέσιμα δεδομένα και τις γραπτές απαντήσεις του Υπουργείου Γεωργίας σε ερωτήσεις βουλευτών κατά τη Συνεδρία της κοινή επιτροπής Γεωργίας, Περιβάλλοντος και Εσωτερικών στις 5 Αυγούστου 2025, προκύπτει ότι, παρά την απουσία του Υπεύθυνου Συντονιστή, ο κρατικός μηχανισμός λειτούργησε χωρίς σοβαρές αστοχίες, ενεργοποιώντας άμεσα τα προβλεπόμενα σχέδια και εξασφαλίζοντας τη μεγαλύτερη δυνατή επιχειρησιακή ανταπόκριση.
Ο θεσμικός ρόλος του Συντονιστή και η απουσία του
Ο διορισμός του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Γεωργίας κ. Ανδρέα Γρηγορίου ως Υπεύθυνου Συντονιστή για την πρόληψη και καταπολέμηση δασικών και αγροτικών πυρκαγιών, αποφασίστηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 12 Απριλίου 2023. Ο ρόλος του περιλαμβάνει την εποπτεία του εθνικού μηχανισμού πρόληψης και τη δυνατότητα κινητοποίησης των αρμόδιων δυνάμεων σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.
Πριν από την προγραμματισμένη απουσία του στο εξωτερικό, ο κ. Γρηγορίου είχε συναντήσεις και βρισκόταν σε πλήρη συντονισμό/συνεννόηση τόσο τον Αρχιπύραρχο της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας όσο και τον Διευθυντή του Τμήματος Δασών. Με αυτό τον τρόπο και σύμφωνα με τις εκθέσεις, είχε διασφαλιστεί η συνέχεια της διοικητικής και επιχειρησιακής ετοιμότητας, όπως προβλέπεται από τα εθνικά επιχειρησιακά σχέδια «Πυρσός», «Ήφαιστος», «Ίκαρος» και «Πολύβιος».
Η πυρκαγιά στην Ορεινή Λεμεσού: Ο συντονισμός και η επιχειρησιακή αντίδραση
Η πυρκαγιά εκδηλώθηκε στις 23 Ιουλίου, στις 13:28. Σε διάστημα μόλις 16 λεπτών, στις 13:44, ενεργοποιήθηκαν τα πτητικά μέσα, ενώ μέχρι τις 14:25 είχε ήδη συγκροτηθεί Κέντρο Επιχειρήσεων. Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας κινητοποιήθηκε στις 17:20, ενώ εφαρμόστηκαν άμεσα κυκλοφοριακές ρυθμίσεις και οργανώθηκαν εκκενώσεις από τις Αρχές. Σύμφωνα με τα στοιχεία των αρμόδιων αρχών, ενεργοποιήθηκαν τα εθνικά σχέδια «Πυρσός», «Ίκαρος» και «Πολύβιος», τα οποία εφαρμόστηκαν από τον Αρχιπύραρχο, καθώς η περιοχή της πυρκαγιάς υπαγόταν στη δικαιοδοσία της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας.
Ποιος είναι ο επικεφαλής σε κάθε πυρκαγιά;
Η αρμοδιότητα για την κατάσβεση πυρκαγιών ανήκει, ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή, είτε στον Διευθυντή του Τμήματος Δασών (για τα κρατικά δάση και την περιμετρική ζώνη 2 χιλιομέτρων) είτε στον Αρχιπύραρχο (για την υπόλοιπη ύπαιθρο και τις αστικές περιοχές). Ο επικεφαλής καθορίζεται ρητά από τη νομοθεσία και τα επιχειρησιακά σχέδια. Ο συνολικός συντονισμός υποστηρίζεται από εξαμελή Υπουργική Ομάδα Χειρισμού Κρίσεων, με προεδρεύοντα τον αρμόδιο Υπουργό (Δικαιοσύνης ή Γεωργίας), αναλόγως της ζώνης ευθύνης της πυρκαγιάς.
Δεν υπήρξε πρόβλημα συντονισμού μεταξύ Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και Τμήματος Δασών
Αναφορικά με τη συνεργασία Τμήματος Δασών και Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, τεκμηριώνεται ότι οι δύο υπηρεσίες λειτούργησαν σε απόλυτη συνεννόηση. Το σημείο εκδήλωσης της πυρκαγιάς ήταν εκτός της περιοχής ευθύνης του Τμήματος Δασών, ωστόσο, όπως επιβεβαιώνεται, το Τμήμα ενίσχυσε τις επιχειρήσεις κατάσβεσης με δυνάμεις και μέσα, υπό την καθοδήγηση του Αρχιπύραρχου.
