Η πρώτη ομάδα ειδικών από τις ΗΠΑ ξεκίνησε από το «σημείο μηδέν» για διερευνήσει, επί του πεδίου, των αιτίων της καταστροφικής πυρκαγιάς που έπληξε την ορεινή Λεμεσό στις 23 και 24 Ιουλίου. Η δεύτερη αμερικανική ομάδα θα εξετάσει την όλη διαχείριση που έγινε από όλα τα αρμόδια τμήματα στην ευρύτερη περιοχή κυρίως ως προς τα μέτρα προστασίας που εφαρμόστηκαν σε συνέχεια με την εξάπλωση της φωτιάς.
Αυτό που στην κυβέρνηση σημειώνουν είναι δύο σημαντικούς παράγοντες: α) Τη σε βάθος διερεύνηση από τους εμπειρογνώμονες του ATF για την πυρκαγιά , και β) Τη νέα προσέγγιση στη διαχείριση κρίσεων και ατυχημάτων στην Κύπρο. Και στις δύο περιπτώσεις φαίνεται πως καθοριστικός θα είναι ο ρόλος των Ηνωμένων Πολιτειών. Η ίδια η αμερικανική πλευρά στέκεται ιδιαίτερα στην εμβάθυνση των σχέσεων των δύο χωρών.
Σε δύο φάσεις το έργο του
Το έργο της ομάδας των Αμερικανών ειδικών του Bureau of Alcohol, Tobacco, Firearms and Explosives (ATF) χωρίζεται σε δύο φάσεις, και όπως επισημαίνουν, στον «Φ» κυβερνητικοί κύκλοι:
- Η πρώτη φάση, που ήδη έχει ξεκινήσει με την άφιξη των ειδικών από τις Ηνωμένες Πολιτείες, αφορά τη συλλογή στοιχείων για την εξαγωγή των πρώτων ενδείξεως ως προς φύση του συμβάντος και τα πιθανά αίτια της έναρξης και εξάπλωσης της πυρκαγιάς. Η ομάδα αυτή αναμένεται ότι θα παραμείνει στο νησί μέχρι και τις 20 Αυγούστου. Εντός του χρονικού αυτού διαστήματος εκτιμάται ότι θα εξαχθούν οι πρώτες ουσιαστικές εκτιμήσεις για αυτό καθ’ αυτό το συμβάν.
- Η δεύτερη φάση, έχει να κάνει με μια ευρύτερη στρατηγική σημασία, βασίζεται στη λογική της μεταφοράς τεχνογνωσίας, συμπεριλαμβανομένης και της εκπαίδευσης Κυπρίων πρώτων ανταποκριτών, καθώς και την ενίσχυση των μηχανισμών συνεργασίας και συντονισμού μεταξύ των υπηρεσιών. Το ATF πέραν από τις δικές του έρευνες παρέχει υψηλού επιπέδου εκπαίδευση για ειδικούς οι οποίοι θα ασχολούνται με έρευνες σε θέματα πυρκαγιών.
Κυβερνητικοί κύκλοι σημείωσαν επίσης, σ’ ό,τι αφορά αυτή τη δεύτερη φάση, πως αυτή εντάσσεται στον ευρύτερο σχεδιασμό για τη ενίσχυση της πολιτικής προστασίας στην Κύπρο, καθώς και στην επιτάχυνση της μετάβασης από τη σημερινή δομή της Πολιτικής Άμυνας σ’ ένα πιο σύγχρονο και αποτελεσματικό μοντέλο διαχείρισης κρίσεων.
Περαιτέρω υπογράμμισαν πως η τεχνική αυτή συνεργασία με τους Αμερικανούς έρχεται να λειτουργήσει συμπληρωματικά προς την ίδια προσφερόμενη βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω του μηχανισμού τεχνικής υποστήριξης.
Ποια είναι η ομάδα του ATF
Η ομάδα προέρχεται από το Bureau of Alcohol, Tobacco, Firearms and Explosives (ATF), μία από τις πιο εξειδικευμένες υπηρεσίες διερεύνησης πυρκαγιών και εκρήξεων παγκοσμίως. Απαρτίζεται από accredited fire investigators, ειδικούς στη δικανική επιστήμη, αναλυτές πληροφοριών και τεχνικούς εμπειρογνώμονες με εμπειρία σε καταστροφές υψηλής κλίμακας στις ΗΠΑ και διεθνώς. Η ομάδα απαρτίζεται από δώδεκα εμπειρογνώμονες με επικεφαλής των Μπράιαν Λάβιν.
Ευρήματα και χρονικό πλαίσιο
Ο επικεφαλής των εμπειρογνωμόνων άφησε να διαφανεί ότι δεν θέλει να λειτουργήσει κάτω από την πίεση χρονοδιαγραμμάτων, κι αυτό ένεκα της εμπειρίας τους ως προς τους χρόνους που απαιτούνται για την ετοιμασία και παρουσίαση μιας ολοκληρωμένης έρευνας.
- Κατά την εδώ παραμονή τους θα συγκεντρώσουν όσο το δυνατό περισσότερα στοιχεία από το σημείο μηδέν. Για το σκοπό αυτό η περιοχή θα αποκλειστεί τόσο από το έδαφος όσο και από αέρος προκειμένου να συλλεγούν στοιχεία που αφορούν την πυρκαγιά και παράλληλα με τη χρήση ντρόουν θα καταγραφεί εικόνες από την περιοχή.
Επίσης θα συγκεντρώσουν και όποιο διαθέσιμο στοιχείο υπάρχει από πλευράς κυπριακών αρχών σε συνεργασία με την αστυνομία και την πυροσβεστική.
Αναλόγως των στοιχείων που θα συλλέξουν θα διαφανεί εάν θα χρειαστεί να γίνουν περαιτέρω εργαστηριακές έρευνες στα εξειδικευμένα εργαστήρια που έχει η υπηρεσία τους, ή εάν αυτές οι εργαστηριακές έρευνες μπορούν να γίνουν στην Κύπρο.
Εκτιμάται ότι εάν θα χρειαστούν εξειδικευμένες έρευνες στα εργαστήρια του ATF τότε μπορεί να απαιτηθεί ένα χρονικό διάστημα μέχρι και 60 ημερών για να ετοιμαστεί μια ολοκληρωμένη έκθεση από πλευράς τους.
Ακολουθεί και δεύτερη ομάδα
Η εμπλοκή των Αμερικανών εμπειρογνωμόνων, όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, θα έχει και συνέχεια με την αποστολή και δεύτερης ομάδας. Αυτή η αποστολή θα είναι μικρότερη αριθμητικά και θα πάρει θα συνεχίσει την εξέταση από το σημείο που θα σταματήσει η πρώτη ομάδα.
Η δεύτερη αποστολή θα ασχοληθεί με τη διαχείριση που έγινε από πλευράς κυπριακών περιουσιών μετά την εξάπλωση της πυρκαγιάς και γενικά στο πως κινήθηκαν στις επηρεαζόμενες περιοχές. Μεταξύ άλλων αναμένεται ότι θα εξετάσουν ενέργειες που αφορούν το ρόλο της Αστυνομίας και της Πολιτικής Άμυνας ως τους βασικούς φορείς παροχής βοήθειας προς τους κατοίκους των περιοχών που είχαν εγκλωβιστεί στη διάρκεια της πυρκαγιάς.
Οι έρευνες και η έκθεση που θα ετοιμάσει αυτή τη δεύτερη ομάδα θεωρούνται εξίσου σημαντικά στοιχεία για τον οδικό χάρτη που θέλει να ετοιμάσει η κυβέρνηση στην προσπάθεια αποτροπής ανάλογων καταστάσεων το μέλλον.
Μαλλιά: Αυτοψία στο «σημείο μηδέν»
Αυτοψία στο “σημείο μηδέν“, στην περιοχή από όπου ξεκίνησε η πυρκαγιά, δυτικά της Μαλλιάς, άρχισαν οι Αμερικανοί εμπειρογνώμονες, οι οποιοι έφθασαν στην Κύπρο κατόπιν αιτήματος του Προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη, για να διερευνήσουν τα αίτια της καταστροφικής πυρκαγιάς στην ορεινή Λεμεσό τον περασμένο μήνα.
Την πρόθεση να εργαστούν «όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά» για να δώσουν τις απαντήσεις που ζητά η Κυβέρνηση, εξέφρασε την Πέμπτη ο επικεφαλής των ειδικών από το Γραφείο Αλκοόλ, Καπνού, Πυροβόλων Όπλων και Εκρηκτικών (ATF) των ΗΠΑ.
Η ομάδα, που έφτασε στην Κύπρο την Τετάρτη, επισκέφθηκε το απόγευμα της Πέμπτης την περιοχή όπου ξεκίνησε η πυρκαγιά, δυτικά της κοινότητας Μαλλιά, μαζί με μέλη της Αστυνομίας και της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Κύπρου.
Εκτίμηση Λάβιν για την πρόσκληση
Ο επικεφαλής της ομάδας, ο Μπράιαν Λάβιν, δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η εθνική ομάδα αντιμετώπισης του ATF διαθέτει παράρτημα – τη διεθνή ομάδα αντιμετώπισης – η οποία, όπως είπε, ανταποκρίνεται σε όλο τον κόσμο, κατόπιν αιτήματος διαφόρων κυβερνήσεων. «Σε αυτή τη συγκεκριμένη περίπτωση, η Κυπριακή Δημοκρατία επικοινώνησε με την πρεσβεία των ΗΠΑ για να ζητήσει τη βοήθειά μας», πρόσθεσε.
«Ο κύριος στόχος μας εδώ είναι να συνεργαστούμε με τους αξιωματούχους των αρχών επιβολής του νόμου και της πυροσβεστικής υπηρεσίας εδώ για να προσδιορίσουμε την προέλευση και την αιτία αυτής της συγκεκριμένης πυρκαγιάς», δήλωσε ο κ. Λάβιν.
Εξέφρασε την εκτίμησή του και της Κυβέρνησης των ΗΠΑ για την πρόσκληση «να έρθουμε και να βοηθήσουμε και να συνεργαστούμε με τους τοπικούς και πολιτειακούς εταίρους μας».
Ερωτηθείς αν έχουν κάποιο χρονοδιάγραμμα, ο κ. Λάβιν είπε ότι δεν έχουν, «οπότε θα εργαστούμε όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά για να δώσουμε τις απαντήσεις που ζητά η Κυβέρνηση».
