Κοινή συνάντηση με την προσωπική απεσταλμένη του ΓΓ των ΗΕ για το Κυπριακό, Μαρία Άνχελα Ολγκίν, συμφωνήθηκε κατά την πρώτη συνάντηση του Προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη με τον νέο ηγέτη των Τουρκοκυπρίων, Τουφάν Έρχιουρμαν στην οικία του Ειδικού Αντιπροσώπου του ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών στη νεκρή ζώνη στη Λευκωσία.
Σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, στο Προεδρικό Μέγαρο, μετά την επιστροφή του από τη συνάντηση, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ερωτηθείς είπε ότι «θεωρώ θετικό το γεγονός ότι συμφωνήθηκε να πραγματοποιηθεί μια κοινή συνάντηση όταν θα είναι εδώ η κα Ολγκίν.
Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης θα συναντηθεί μαζί της στις 5 Δεκεμβρίου, εγώ στις 6 Δεκεμβρίου και μετά θα υπάρξει κοινή συνάντηση.
Θεωρώ θετικό το γεγονός ότι θα ξεκινήσουν και πάλι οι συναντήσεις των διαπραγματευτών για να προετοιμάσουν τη συνάντηση αυτή και ότι στόχος είναι να προετοιμαστεί η διευρυμένη συνάντηση από πλευράς του Γενικού Γραμματέα.
Θεωρώ θετικό το γεγονός ότι η κ. Ολγκίν μετά την κάθοδό της στην Κύπρο θα επισκεφθεί την Ελλάδα και την Τουρκία.
Θεωρώ θετικό το γεγονός ότι εντός Δεκεμβρίου θα έρθει στην Κύπρο για επαφές και ο απεσταλμένος της Ευρωπαϊκής Ένωσης κ. Χαν.
Από εκεί και πέρα, ήταν η πρώτη συνάντηση, δεν ήταν σίγουρα κοινωνικού χαρακτήρα, αλλά δεν έγινε διαπραγμάτευση. Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης έθεσε κάποια θέματα, εγώ από δικής μας πλευράς έθεσα κάποια άλλα θέματα και εργαζόμαστε τώρα, γιατί αυτό είναι το βασικό ζητούμενο – και ήταν η επικεφαλίδα όλων αυτών που ανέφερα με τη δική μου παρέμβαση. Επαναλαμβάνω, δεν έγινε διαπραγμάτευση – η ανάγκη να επαναρχίσουν οι συνομιλίες, να επιλυθεί το Κυπριακό, στη βάση πάντα φυσικά του συμφωνημένου πλαισίου. Και αυτή η λύση θα δώσει απαντήσεις και σε όλα τα θέματα που εγείρονται κατά καιρούς».
Ερωτηθείς αν υπήρξε οποιαδήποτε νύξη από πλευράς του κ. Ερχιουρμάν σε σχέση με τα τέσσερα σημεία για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «θα μιλήσει ο κ. Ερχιουρμάν για το τι έθεσε. Εκείνο που μπορώ να σας πω είναι για τα θέματα τα οποία δημόσια κατά καιρούς αναφέρει, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που έχετε προαναφέρει, αλλά τις λεπτομέρειες θα το αφήσουμε στον ίδιο. Δεν θέλω να μιλήσω εκ μέρους του».
Σε ερώτηση αν ο κ. Ερχιουρμάν παραμένει δεσμευμένος στη λύση της διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «αυτό θα το αναφέρει ο κ. Ερχιουρμάν. Επαναλαμβάνω, δεν θα μιλήσω εκ μέρους του κ. Ερχιουρμάν. Εκείνο που επαναλαμβάνω είναι πως είναι θετικό ότι μπαίνουμε σε μια διαδικασία με στόχο το βασικό ζητούμενο, που το βασικό ζητούμενο είναι η επανέναρξη των συνομιλιών από εκεί που έμειναν στο Κραν Μοντανά».
Κληθείς να πει αν κατά τη συνάντηση έγινε κάποια συζήτηση σχετικά με Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε «σίγουρα έγιναν αναφορές σε Μέτρα Οικοδόμησης εμπιστοσύνης, τα οποία είναι σημαντικά, ειδικότερα αυτά τα οποία έχουμε υποσχεθεί στον Γενικό Γραμματέα, ο οποίος είναι απόλυτα δεσμευμένος στην επίλυση του Κυπριακού και είναι σημαντικά και τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, ειδικότερα στην παρούσα φάση, μετά και την αλλαγή ηγεσίας της τουρκοκυπριακής πλευράς, αλλά λαμβάνοντας υπόψη και τις εξελίξεις όπως διαμορφώνονται, όπως ανέφερα στο εισαγωγικό μου σχόλιο, παράλληλα με τη διαδικασία επανέναρξης των συνομιλιών. Για αυτό ανέφερα ότι το βασικό ζητούμενο είναι αυτό και η επίτευξη αυτού του στόχου θα λύσει πολλά άλλα θέματα που προκύπτουν».
Ερωτηθείς αν είναι εφικτή μια διευρυμένη συνάντηση πριν το τέλος του χρόνου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «ήταν ένα από τα δικά μου σχόλια προς την προσωπική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα ότι θα πρέπει να πραγματοποιηθεί αυτή η συνάντηση. Από δικής μας πλευράς ανέφερα την ετοιμότητά μας και την ανάγκη να πραγματοποιηθεί πριν το τέλος του χρόνου. Η κα Ολγκίν θα διερευνήσει το θέμα και με τον Γενικό Γραμματέα αλλά και με τα άλλα ενδιαφερόμενα μέρη και θα δούμε όταν θα είναι στην Κύπρο κατά πόσον θα είναι εφικτό να πραγματοποιηθεί».
Σε παρατήρηση δημοσιογράφου ότι στη συνάντηση είχε παρέμβαση η κα Ολγκίν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «σίγουρα έκανε εισαγωγική παρέμβαση η κα Ολγκίν, εκφράζοντας την ικανοποίησή της για αυτή την πρώτη συνάντηση. Στο πλαίσιο της συζήτησης που έγινε θεωρώ ότι είναι θετικό ότι ήδη υπάρχει συμφωνία για κοινή συνάντηση. Αντιλαμβάνεστε και θυμάστε πόσο δύσκολο ήταν να συμφωνήσουμε για κοινή συνάντηση. Είναι σημαντικό ότι οι διαπραγματευτές ξεκινούν να προετοιμάζουν. Είναι σημαντικό ότι υπάρχει η προοπτική της διευρυμένης συνάντησης και για μένα, αν θέλετε, αυτό που κρατώ είναι η αντίληψη της σημασίας επανέναρξης επιτέλους ουσιαστικών συνομιλιών. Εκεί θα κριθούμε όλοι. Εκεί θα διαφανούν και οι πραγματικές προοπτικές».
Σε ερώτηση αν υπάρχει κοινή αντίληψη από πού πρέπει να επαναρχίσουν οι συνομιλίες, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «μπορώ να συμπεράνω, μπορώ να πω ως πρώτο σχόλιο, λαμβάνοντας υπόψη όσα έχω ακούσει, ότι το κεκτημένο των διαπραγματεύσεων είναι σημαντικό».
Κληθείς να αναφερθεί στις προτάσεις στις οποίες αναφέρθηκε πριν μεταβεί στη συνάντηση, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «είναι μέσα στο πλαίσιο της εισαγωγικής μου παρέμβασης έκανα προτάσεις, οι οποίες θα βοηθήσουν στην επίτευξη της επανέναρξης των συνομιλιών. Δεν θα κάνω δημόσια συζήτηση, δεν θα κάνω δημόσια διαπραγμάτευση. Είμαι εδώ για να υπάρξουν θετικά αποτελέσματα. Και για μένα η οποιαδήποτε απόφαση, η οποιαδήποτε κίνηση, αποσκοπεί ακριβώς σε αυτό, στο να επαναρχίσουν οι συνομιλίες. Εκεί, επαναλαμβάνω, θα κριθούμε όλοι».
Ερωτηθείς αν αφορούν ΜΟΕ αυτές οι εισηγήσεις, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας απάντησε «γενικότερα, το πώς κινήσεις ή αποφυγή κινήσεων μπορούν να μας οδηγήσουν πιο κοντά στην επανέναρξη συνομιλιών και θέματα με θετική προσέγγιση αλλά και θέματα που δημιουργούν αρνητικό κλίμα, που δεν δημιουργούν εκείνο το κατάλληλο κλίμα που θα μας βοηθήσει στον βασικό στόχο, που είναι η επανέναρξη των συνομιλιών».
Σε ερώτηση αν ο κ. Ερχιουρμάν θα συναντηθεί με τον κ. Χαν όταν ο Ευρωπαίος αξιωματούχος έρθει στην Κύπρο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «δεν θέλω να σχολιάσω το πρόγραμμα, θα αναφέρει ο ίδιος ο κ. Ερχιουρμάν».
Σε ερώτηση αν ο κ. Ερχιουρμάν κατέθεσε οποιαδήποτε πρόταση σε σχέση με το θέμα των οδοφραγμάτων, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «ήταν ένα από τα θέματα που έθεσε στην παρέμβασή του. Επαναλαμβάνω ότι δεν έγινε διαπραγμάτευση. Επαναλαμβάνω οι διαπραγματευτές θα αρχίσουν τις συναντήσεις ακριβώς για να αγγίξουν τα θέματα αυτά που τέθηκαν και από τις δύο πλευρές και να προετοιμαστεί η συνάντηση με την κα Ολγκίν έτσι ώστε να υπάρχουν αποτελέσματα».
Ερωτηθείς αν αυτά τα ζητήματα αναμένεται ότι θα συζητούνται πλέον στην Κύπρο και όχι στις διευρυμένες συναντήσεις, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «είναι εν μέρει ορθή η διαπίστωση σας, γιατί η διευρυμένη θα πρέπει να ασχοληθεί με την ουσία του Κυπριακού, με την επανέναρξη των συνομιλιών, κάτι το οποίο δεν ήταν εφικτό το προηγούμενο διάστημα και ευελπιστούμε τώρα, αυτός είναι ο στόχος μας, να αρχίσουμε να συζητούμε ουσία. Αν δεν αρχίσουμε να συζητούμε ουσία από εκεί που διακόπηκε το 2017, δεν θα μπορούμε να μιλούμε για προοπτικές ή για επίτευξη του στόχου που έχουμε θέσει».
Ερωτηθείς αν σήμερα τέθηκε από τουρκοκυπριακής πλευράς το θέμα του σφετερισμού, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «θα αναφέρει δημόσιο ο κ. Ερχιουρμάν τα θέματα τα οποία έχει αναφέρει (στη συνάντηση). Να πω, απαντώντας στο ερώτημά σας, ότι, ναι, αναφέρθηκε και στο συγκεκριμένο».
Σημειώνεται ότι στη συνάντηση συμμετείχε μέσω τηλεδιάσκεψης και η προσωπική απεσταλμένη του ΓΓ των ΗΕ για το Κυπριακό, Μαρία Άνχελα Ολγκίν, από τη Λίμα, Περού, όπου βρίσκεται.
Τον κ. Χριστοδουλίδη συνόδευε ο διαπραγματευτής Μενέλαος Μενελάου, ενώ τον κ. Έρχιουρμαν ο “υφυπουργός παρά τω προέδρω” Μεχμέτ Ντανά, τον οποίο πληροφορίες φέρουν να διορίζεται ενδεχομένως από τον Τουφάν Ερχιουρμαν, νέος διαπραγματευτής της τ/κ πλευράς.
Τους δύο ηγέτες υποδέχθηκε κατά την άφιξή τους ο Ειδικός Αντιπρόσωπος Κασίμ Ντιάν και τους οδήγησε εντός της οικίας.
