Κυκλοφόρησε πρόσφατα η έκθεση του EIGE για τους Μηχανισμούς Ισότητας των κρατών μελών της ΕΕ.
Η Κύπρος κατατάσσεται στην προτελευταία θέση με 30% και τελευταία η Πολωνία με 17%, ενώ πρώτη κατατάσσεται η Ισπανία με 86% και δεύτερη η Σουηδία με 78%. Ο μέσος όρος της ΕΕ είναι στο 51% του δείγματος ανεπαρκών δομών και εργαλείων παρακολούθησης.
Όπως τονίζεται στην έκθεση:
- Ο μέσος όρος επαρκούς στελέχωσης και χρηματοδότησης των εθνικών φορέων ισότητας είναι 47 %.
- Περίπου το 1/3 των κρατών-μελών σκοράρει κάτω από 25 % σε αυτόν τον δείκτη.
- Ελλάδα, Ισπανία, Γαλλία και Σουηδία διατηρούν υψηλή θεσμική ικανότητα (88 %).
- Μόνο 5 χώρες (Βέλγιο, Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία, Φινλανδία) διαθέτουν αποκλειστικό, ανεξάρτητο οργανισμό για την ισότητα των φύλων. Οι υπόλοιπες ενσωματώνουν τη λειτουργία σε ευρύτερους φορείς.
Συγκεκριμένα τα συμπεράσματα της έκθεσης για την Κύπρο είναι τα ακόλουθα
- Συνολική θεσμική ισχύς περίπου 48 % (κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ που είναι 51%).
- Η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου (gender mainstreaming) παραμένει περιορισμένη, παρά τις νομικές υποχρεώσεις.
- Οι διαθέσιμοι πόροι και η στελέχωση των φορέων ισότητας είναι ανεπαρκείς.
- Στατιστικά φύλου συλλέγονται, αλλά χρειάζονται ενίσχυση σε ποιότητα και χρήση.
Όπως συμπερασματικά τονίζει το EIGE
- Οι ισχυροί θεσμοί φέρνουν ουσιαστική πρόοδο στην ισότητα φύλων.
- Η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου (gender mainstreaming) παραμένει ανεπαρκώς εφαρμοσμένη, παρά τις υποχρεώσεις.
- Οι εθνικοί φορείς χρειάζονται επαρκή στελέχωση και ανεξαρτησία για να λειτουργούν αποτελεσματικά.
- Οι πόροι της ΕΕ (π.χ. Πολιτική Συνοχής, ESF+) αποτελούν μοχλό πίεσης και ευκαιρία ενίσχυσης της ισότητας.
- Η συστηματική συλλογή δεδομένων φύλου ενισχύει τον σχεδιασμό και την παρακολούθηση των πολιτικών.
Τα συμπεράσματα της έκθεσης έρχονται να υποστηρίξουν τις διαχρονικές θέσεις του Γραφείου Γυναικών Εργατοϋπαλλήλων της ΠΕΟ ότι για να έχουμε σημαντικά βήματα προόδου στην έμφυλη ισότητα, πέρα από τα ευχολόγια και τις διακηρύξεις, πέρα από τις νομοθεσίες, απαιτούνται και επαρκώς στελεχωμένοι και καταρτισμένοι μηχανισμοί παρακολούθησης και εφαρμογής των νομοθεσιών.
Απαιτούνται επίσης εργαλεία και μηχανισμοί για την παρακολούθηση των δεικτών που εξετάζουν την πρόοδο της έμφυλης ισότητας σε όλους τους τομείς και της αποτελεσματικότητας των πολιτικών και μέτρων που λαμβάνει η Κυβέρνηση.
Εξάλλου, ως κράτος θα πρέπει να λογοδοτήσουμε όταν θα καλεστούμε να εναρμονιστούμε με την Οδηγία ΕΕ 2024/1499 του συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης μεταφέροντας την στο εθνικό δίκαιο μέχρι τις 19/6/2026, σχετικά με πρότυπα για τους φορείς ισότητας στον τομέα της ίσης μεταχείρισης προσώπων ανεξαρτήτως της φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής τους, της ίσης μεταχείρισης προσώπων σε θέματα εργασίας και απασχόλησης ανεξαρτήτως θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού αυτών, της ίσης μεταχείρισης γυναικών και ανδρών σε θέματα κοινωνικής ασφάλισης και όσον αφορά την πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες και την παροχή αυτών, και την τροποποίηση των οδηγιών 2000/43/ΕΚ και 2004/113/ΕΚ.
* Υπεύθυνη Γραφείου Γυναικών ΠΕΟ