Σε κλίμα έντονης συζήτησης και προβληματισμού εξετάστηκαν σήμερα στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Γεωργίας οι νέοι Κανονισμοί που προωθούνται στο πλαίσιο του τροποποιητικού νομοσχεδίου για την εξοικονόμηση νερού, με έμφαση στην επιβολή εξώδικων προστίμων για αλόγιστη χρήση του πολύτιμου αυτού φυσικού πόρου.
Παρότι οι τροποποιήσεις εντάσσονται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας, αρκετοί βουλευτές εξέφρασαν σοβαρές επιφυλάξεις, ζητώντας διευκρινίσεις από το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων ενόψει της κατ’ άρθρον συζήτησης που αναμένεται να ξεκινήσει την ερχόμενη εβδομάδα.
Κεντρικό σημείο προβληματισμού αποτέλεσε η πρόβλεψη για πρώτη φορά εξαίρεσης από τις απαγορεύσεις, η οποία επιτρέπει σε επιχειρήσεις, βιομηχανικές μονάδες ή άλλα υποστατικά να καταναλώνουν νερό για πλύσιμο, εφόσον αυτό τεκμηριώνεται ως επαγγελματική χρήση και εφόσον χρησιμοποιούνται συστήματα εξοικονόμησης νερού, όπως πλυστικά υψηλής πίεσης.
Βουλευτές επεσήμαναν ότι η διάταξη, στη σημερινή της μορφή, είναι υπερβολικά γενική, αφήνοντας περιθώρια κατάχρησης. Έθεσαν ερωτήματα όπως το αν η εξαίρεση αφορά μόνο δραστηριότητες όπως πλυντήρια αυτοκινήτων ή αν καλύπτει και το πλύσιμο βεραντών σε εστιατόρια και παραθύρων σε ξενοδοχεία. Προτάθηκε όπως καθοριστούν σαφή κριτήρια και περιορισμοί, ώστε να μην υπονομευθεί το βασικό μήνυμα του νομοσχεδίου που είναι η αυστηρότερη διαχείριση του νερού.
Έντονος προβληματισμός εκφράστηκε και για τη νέα πρόνοια που προβλέπει τη δυνατότητα υποβολής καταγγελιών από πολίτες – ακόμη και ανώνυμα – για περιστατικά αλόγιστης χρήσης νερού.
Βουλευτές έθεσαν ερωτήματα για τη διαδικασία επαλήθευσης αυτών των καταγγελιών και ζήτησαν διασφαλίσεις για την αποτροπή καταχρήσεων. Ποιος και με ποιο τρόπο θα διαπιστώνει την παραβίαση σε περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει επιτόπια παρουσία λειτουργού;
Επιφυλάξεις εκφράστηκαν και για την αύξηση του εξώδικου προστίμου από τις 30 λίρες στα €100, καθώς και για την καθιέρωση προστίμου €300 σε περιπτώσεις υποτροπής. Βουλευτές υπέδειξαν ότι δεν προσδιορίζεται το χρονικό διάστημα εντός του οποίου θεωρείται ότι υπάρχει επανάληψη του αδικήματος. Ζητήθηκε να υπάρξει σαφής αναφορά, ώστε οι πολίτες να μην βρίσκονται αντιμέτωποι με το ενδεχόμενο να βαρύνονται επ’ αόριστον για μία παλαιότερη παράβαση.
Αρκετά μέλη της Επιτροπής κάλεσαν το Υπουργείο Γεωργίας και το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων να καταθέσουν στοιχεία για την αποτελεσματικότητα του υφιστάμενου πλαισίου – συγκεκριμένα, πόσα εξώδικα εκδόθηκαν την τελευταία πενταετία και πόσες φορές παρατηρήθηκε υποτροπή. Η κυβέρνηση έχει επικαλεστεί την αναποτελεσματικότητα της ισχύουσας νομοθεσίας ως λόγο για τις αλλαγές, ωστόσο βουλευτές ζήτησαν να τεκμηριωθεί αυτή η θέση με δεδομένα.
Το νομοσχέδιο και οι ποινές
Υπενθυμίζεται ότι το νομοσχέδιο «Ο περί Εξοικονομήσεως Νερού (Ειδικά Μέτρα) (Τροποποιητικός) Νόμος του 2025» προβλέπει αυστηρές κυρώσεις για την άσκοπη χρήση νερού. Περιλαμβάνει χρηματικά πρόστιμα έως 3.000 ευρώ και ποινές φυλάκισης μέχρι έξι μηνών για αδικήματα όπως το πλύσιμο πεζοδρομίων, τοίχων, οχημάτων και σκαφών με λάστιχο. Προβλέπεται επίσης μεταφορά της ευθύνης καταβολής προστίμου στους εργοδότες σε περιπτώσεις αλόγιστης χρήσης νερού από οικιακούς εργαζόμενους.
Η Βουλή αναμένεται να συνεχίσει τη συζήτηση του νομοσχεδίου την ερχόμενη εβδομάδα σε κατ’ άρθρον βάση, με το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων να καλείται να δώσει ουσιαστικές απαντήσεις στους προβληματισμούς που τέθηκαν. Οι επόμενες ημέρες αναμένονται κρίσιμες για την τελική διαμόρφωση του πλαισίου που θα καθορίσει την ορθολογική διαχείριση του νερού στην Κύπρο.
