Η Κυβέρνηση, βλέποντας πώς διαμορφώνεται το σκηνικό με τις πολλαπλές συντάξεις, σύμφωνα με το οποίο οι νέοι κρατικοί αξιωματούχοι που θα εκλεγούν ή θα διοριστούν από την 1η Ιουνίου και εντεύθεν θα λαμβάνουν μία μόνο σύνταξη, άρχισε τις ασκήσεις επί χάρτου.
Το Προεδρικό ζήτησε τη νομική γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίας για τη φόρμουλα στην οποία φαίνεται να καταλήγουν τα κόμματα.
Συγκεκριμένα, δόθηκαν οδηγίες στη Νομική Υπηρεσία να εξετάσει εάν οι έξι συν μία προτάσεις νόμου, που φαίνεται πως θα εγκριθούν σήμερα από την Ολομέλεια της Βουλής, συνάδουν με το Σύνταγμα, καθώς και με τις αποφάσεις του Δικαστηρίου, το οποίο είχε αποφανθεί πως οι συντάξεις αποτελούν περιουσιακό στοιχείο, όπως και η προσδοκία της σύνταξης.
Παράλληλα, θα εξεταστεί νομικά και η τροπολογία του προέδρου των Οικολόγων Σταύρου Παπαδούρη, σύμφωνα με την οποία από τις νέες ρυθμίσεις θα εξαιρούνται οι υφιστάμενοι κρατικοί αξιωματούχοι και θα εφαρμόζονται για τους μελλοντικούς αξιωματούχους που θα διοριστούν ή θα εκλεγούν, μετά την εφαρμογή του νέου νομικού πλαισίου.
Ο εισηγητής θεωρεί πως η τροπολογία θωρακίζει συνταγματικά τη νέα φόρμουλα, η οποία θα συμβάλει στις άρση των σημερινών στρεβλώσεων με την καταβολή πολλαπλών συντάξεων και την παράλληλη καταβολή σύνταξης και μισθού στους εν ενεργεία κρατικούς αξιωματούχους.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», εκείνο που απασχολεί την κυβερνητική πλευρά είναι ότι η τροπολογία θα εξαιρεί τους υφιστάμενους αξιωματούχους ακόμη και εάν αναλάβουν κάποιο αξίωμα χρόνια μετά. Δηλαδή, εάν κάποιος που τώρα είναι βουλευτής διοριστεί σε 10 χρόνια ως υπουργός, θα λαμβάνει παράλληλα μισθό και σύνταξη.
Η Κυβέρνηση ζήτησε από τώρα τα φώτα της Νομικής Υπηρεσίας, έτσι ώστε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να λάβει έγκαιρα τις τελικές του αποφάσεις.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης θα έχει στη διάθεση του 15 ημέρες από την ημέρα που θα παραλάβει τον νέο νόμο για να τον υπογράψει ή να τον αναπέμψει στη Βουλή.
Σε περίπτωση που το Κοινοβούλιο επιμείνει στην απόφασή του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει την ευχέρεια να προχωρήσει σε αναφορά του νόμου στο Ανώτατο Δικαστήριο.
Το νέο πλαίσιο για τις συντάξεις
Υπέρ της φόρμουλας που συμφωνήθηκε μεταξύ κομμάτων θα ταχθούν στη σημερινή Ολομέλεια της Βουλής οι βουλευτές του ΔΗΣΥ, του ΔΗΚΟ, του ΕΛΑΜ και των Οικολόγων.
Το ΑΚΕΛ σήμερα θα λάβει τις τελικές του αποφάσεις, χωρίς να αποκλείει το ενδεχόμενο να στηρίξει τις προτάσεις νόμου. Η ΕΔΕΚ και η ΔΗΠΑ αναμένεται να τις καταψηφίσουν.
Το νέο πλαίσιο, μετά την έγκριση των προτάσεων νόμου των Δημήτρη Δημητρίου, Ειρήνης Χαραλαμπίδου, Αλεξάνδρας Ατταλίδου και Σταύρου Παπαδούρη θα διαμορφωθεί ως εξής:
-Επέκταση της καταβολής σύνταξης στο 65ο έτος, στις περιπτώσεις κρατικών αξιωματούχων οι οποίοι σήμερα λαμβάνουν σύνταξη στο 60ό έτος. Σε αυτούς περιλαμβάνονται υπουργοί, υφυπουργοί, βουλευτές, δήμαρχοι, προέδροι και μέλη της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (ΕΔΥ) και της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας (ΕΕΥ). Θα αφορά τη σύνταξη που κερδίζεται ή θεμελιώνεται από θητεία ή υπηρεσία μετά την 1η Ιουνίου 2026.
– Αναστολή μέρους της κερδηθείσας ή θεμελιωθείσας σύνταξης για υπηρεσία ή θητεία που αρχίζει από την 1η Ιουνίου 2026 (έναρξη ισχύος των νέων ρυθμίσεων) και μετά, στην περίπτωση των υπαλλήλων του δημόσιου ή του ευρύτερου δημόσιου τομέα, καθώς και των αξιωματούχων οι οποίοι μετά τη συγκεκριμένη ημερομηνία αναλαμβάνουν αξίωμα, λειτούργημα ή θέση είτε στη Δημοκρατία, είτε στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
-Συμψηφισμός κερδηθεισών ή θεμελιωθεισών συντάξεων για θητεία ή υπηρεσία από την 1η Ιουνίου 2026 και μετά σε διαφορετικά αξιώματα, λειτουργήματα ή θέσεις, στις περιπτώσεις προσώπων που δεν εμπίπτουν στο υφιστάμενο, από το 1980, πλαίσιο αναστολής συντάξεων, ώστε η καταβλητέα σύνταξη στο σύνολό της να μην υπερβαίνει το 1/2 των υψηλότερων συντάξιμων απολαβών.
-Προστασία του δικαιώματος σε θεμελιωθείσα σύνταξη για υπηρεσία σε θέση στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα και/ή άλλο αξίωμα ή λειτούργημα το οποίο ο δικαιούχος κατείχε πριν από την εφαρμογή των προτεινόμενων ρυθμίσεων, η οποία θα καταβάλλεται επιπροσθέτως.
-Παρέχεται η εξουσία στον Γενικό Λογιστή να εκδίδει εγκυκλίους που να ρυθμίζουν την καλύτερη εφαρμογή των νόμων, περιλαμβανομένου του καταμερισμού της σύνταξης που θα καταβάλλεται από κάθε ταμείο συντάξεων, στη βάση των συντάξιμων απολαβών για θητεία ή υπηρεσία και της κατ’ αναλογίαν περιόδου θητείας ή υπηρεσίας σε κάθε αξίωμα, λειτούργημα ή θέση.
-Παράλληλα, περιλήφθηκε και πρόνοια για την καταβολή ελάχιστης αμοιβής, ύψους €500, για σκοπούς μετριασμού των επιφυλάξεων σε σχέση με τη στέρηση σύνταξης.
Βάσει της τροπολογίας Παπαδούρη, οι νέες ρυθμίσεις θα εφαρμόζονται για τους νέους κρατικούς αξιωματούχους.
Υπενθυμίζεται ότι η συγκεκριμένη φόρμουλα βασίζεται στις ρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν το 2012 για τους δημόσιους υπαλλήλους, για τις οποίες δεν έχει αμφισβητηθεί η συνταγματικότητα τους.
Επιπρόσθετα, θα εγκριθεί και η πρόταση νόμου με την οποία θεσπίζεται νομοθεσία, ώστε να παρέχεται η δυνατότητα σε αξιωματούχο που διορίζεται ή εκλέγεται σε δημόσιο αξίωμα, λειτούργημα ή θέση να υποβάλλει προς τον αρμόδιο υπουργό δήλωση αποποίησης κρατικής σύνταξης για τη χρονική περίοδο κατά την οποία υπηρετεί στο συγκεκριμένο αξίωμα.
Πρακτική εφαρμογή
Με τις νέες ρυθμίσεις, στην πράξη οι νέοι αξιωματούχοι του κράτους σε περίπτωση που είναι δικαιούχοι σε σύνταξη, θα έχουν δικαίωμα από τον Ιούνιο του 2026 σε μια μόνο σύνταξη, λαμβάνοντας ουσιαστικά το 50% της υψηλότερης, από το 65ο έτος.
Από την άλλη, οι σημερινοί αξιωματούχοι, σε περίπτωση επανεκλογής τους και εάν είναι σε συντάξιμη ηλικία, θα συνεχίσουν να λαμβάνουν κανονικά σύνταξη και μισθό.
Το ίδιο θα ισχύσει και για τους πολυσυνταξιούχους, που θα συνεχίσουν να τις λαμβάνουν.
Αξίζει να σημειωθεί πως από τις νέες ρυθμίσεις εκτιμάται πως θα εξαιρεθούν γύρω στους 100 κρατικούς αξιωματούχους.
Επιφυλάξεις από Νομική Υπηρεσία και ΥΠΟΙΚ
Κατά τις συζητήσεις που έγιναν τους τελευταίους μήνες στη Βουλή η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας, είχε εκφράσει επιφυλάξεις για την συνταγματικότητα των έξι προτάσεων, οι οποίες εδράζονται κυρίως στις δικαστικές αποφάσεις που αφορούν στην αναστολή σύνταξης τόσο για εν ενεργεία όσο και για μελλοντικούς αξιωματούχους, καθώς και στον συμψηφισμό των συντάξεων, αφού η σύνταξη αποτελεί περιουσιακό δικαίωμα και ο επηρεασμός της προσκρούει στο Σύνταγμα.
Μάλιστα είχε επισημάνει πως με τις συγκεκριμένες ρυθμίσεις, δεν θα επιλυθεί το ζήτημα των πολλαπλών συντάξεων σε κρατικούς αξιωματούχους.
Σε σχέση με την πρόνοια που προβλέπει την αναστολή μισθού, αντιμισθίας, αποζημίωσης ή χορηγίας, σε περίπτωση που αξιωματούχος ή συνταξιούχος αναλαμβάνει αξίωμα, για όσο διάστημα διαρκεί η θητεία ή υπηρεσία του, η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας, είχε δηλώσει ότι συνιστά άνιση μεταχείριση, καθώς πρόσωπα με το ίδιο αξίωμα θα λαμβάνουν διαφορετική αμοιβή.
Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και οι τοποθετήσεις του Τμήματος Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού, εκπρόσωποι του οποίου έκαναν λόγο για ασαφείς πρόνοιες, οι οποίες μπορούν να τύχουν παρερμηνείας.
Μάλιστα είχαν υποστηρίξει πως είναι περίπλοκες, αυξάνουν τον διοικητικό φόρτο και είναι πρακτικά εφαρμόσιμες.
Υποστήριξαν πως θα είναι μεγαλύτερες οι δημοσιονομικές επιπτώσεις με τις προτάσεις νόμου. Είχαν υποδείξει, επίσης πως το κυβερνητικό νομοσχέδιο με το οποίο θα παραχωρείτο φιλοδώρημα, θα εφαρμόζονταν ένα απλό και ομοιόμορφο σύστημα για όλους τους αξιωματούχους.
Εξάλλου ο Γενικός Λογιστής Ανδρέας Αντωνιάδης, είχε προειδοποιήσει τη Βουλή πως αναμένεται να προκύψουν πρακτικές δυσκολίες σε περίπτωση έγκρισης των συγκεκριμένων προτάσεων νόμου.
Ο Γενικός Λογιστής προχώρησε σε βελτιωτικές εισηγήσεις επί των προτάσεων νόμου, προκειμένου η νέα φόρμουλα να συνάδει με την την υφιστάμενη πρακτική που ακολουθείται για τον υπολογισμό συντάξεων που καταβάλλονται σε ορισμένους αξιωματούχους και να διασφαλίζεται η εφαρμογή τους.
