Ποιοτικές ζημιές σε τρεις στρατηγικές πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν – Νατάνζ, Ισφαχάν και Φορντό – προκάλεσαν οι στοχευμένες αεροπορικές επιθέσεις του Ισραήλ, σε μια ενέργεια άνευ προηγουμένου που επιβεβαιώνει την κλιμάκωση της αντιπαράθεσης Τελ Αβίβ – Τεχεράνης σε πυρηνικό πλέον επίπεδο.
Σύμφωνα με το CNN και εκτιμήσεις του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ), η επιχείρηση επηρέασε κρίσιμες δομές και τον εξοπλισμό εμπλουτισμού ουρανίου, χωρίς ωστόσο να προκαλέσει ραδιενεργή διαρροή.
Η επίθεση στο Νατάνζ, το σημαντικότερο κέντρο εμπλουτισμού του Ιράν, φαίνεται ότι προκάλεσε σοβαρές ζημιές τόσο σε επίγειες υποδομές όσο και στην ηλεκτροδότηση υπόγειων εγκαταστάσεων όπου στεγάζονται χιλιάδες συσκευές φυγοκέντρησης. Σύμφωνα με τον ειδικό αναλυτή Αλί Βάεζ, η αλυσίδα παραγωγής του πυρηνικού προγράμματος έχει διαταραχθεί.
Η απότομη διακοπή της παροχής ρεύματος στα υπόγεια εργαστήρια ενδέχεται να έχει καταστρέψει κρίσιμα μηχανήματα, γεγονός που θα μπορούσε να καθυστερήσει το πυρηνικό πρόγραμμα για μήνες, χωρίς όμως να το εξουδετερώνει πλήρως. Η εγκατάσταση, που λειτουργεί από το 2003, είναι ικανή να εμπλουτίζει ουράνιο σε ποσοστά έως και 60% — επίπεδο κοντά στο 90% που απαιτείται για οπλική χρήση.
Αντίστοιχες εκτιμήσεις διατυπώνονται και για την πυρηνική μονάδα της Ισφαχάν, όπου τέσσερα κτίρια υπέστησαν ζημιές, σύμφωνα με τον ΔΟΑΕ. Το Ιράν υποβάθμισε τις συνέπειες, δηλώνοντας ότι είχε προλάβει να απομακρύνει ευαίσθητο εξοπλισμό. Ωστόσο, δορυφορικές εικόνες κατέγραψαν σοβαρές υλικές φθορές, ενώ το Ισραήλ μιλά για «σημαντικό πλήγμα» σε μια περιοχή που φέρεται να φιλοξενεί και κρίσιμες μονάδες έρευνας και παραγωγής καυσίμων.
Στο εργοστάσιο της Φορντό, η ζημιά ήταν περιορισμένη, καθώς η εγκατάσταση βρίσκεται βαθιά στα βουνά και θεωρείται σχεδόν άτρωτη χωρίς διατρητικές βόμβες που μόνο οι ΗΠΑ διαθέτουν. Το Ιράν ανέφερε την κατάρριψη ισραηλινού drone κοντά στην περιοχή, ενώ οι δορυφορικές εικόνες κατέγραψαν μικρής έκτασης καταστροφές. Η Φορντό είναι κρίσιμη, καθώς εκεί έχει εντοπιστεί στο παρελθόν ουράνιο εμπλουτισμένο σε καθαρότητα άνω του 83%, πλησίον των επιπέδων για την κατασκευή πυρηνικής βόμβας.
Αλώβητη φέρεται να παραμένει η εγκατάσταση βαρέος ύδατος στο Αράκ, που θεωρείται δεύτερη πιθανή οδός για την παραγωγή υλικού πυρηνικών όπλων μέσω πλουτωνίου.
Παρά τη σοβαρότητα των επιθέσεων, οι αναλυτές υπογραμμίζουν ότι η Τεχεράνη διατηρεί ακόμη την τεχνογνωσία και τα αποθέματα για την επανεκκίνηση του πυρηνικού της προγράμματος. Η επίθεση φαίνεται να στοχεύει περισσότερο στην επιβράδυνση και τον στρατηγικό εκφοβισμό, παρά στην οριστική εξουδετέρωση.
iefimerida.gr