Η Κύπρος έχει επιτύχει σημαντική πρόοδο στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων με στόχο την αντιμετώπιση της διαφθοράς και την ενίσχυση του κράτους δικαίου, με επίπεδα συμμόρφωσης που ξεπερνούν άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ανέφερε την Πέμπτη η Υφυπουργός παρά τω Προέδρω Ειρήνη Πική, μιλώντας στο Cyprus Forum 2025 στη Λευκωσία.
Σε συζήτηση με τον Εκτελεστικό Πρόεδρο του Cyprus Forum, Νικόλα Κυριακίδη, η κ. Πική τόνισε ότι η Κύπρος έχει ολοκληρώσει ή προχωρήσει ουσιαστικά στο 85% των συστάσεων της Ομάδας Κρατών κατά της Διαφθοράς του Συμβουλίου της Ευρώπης (GRECO). «Ο μέσος όρος άλλων χωρών στο ίδιο στάδιο είναι γύρω στο 55-60%, που σημαίνει ότι η συμμόρφωσή μας είναι αισθητά υψηλότερη», σημείωσε.
Μεταξύ των σημαντικότερων βημάτων, σύμφωνα με την κ. Πική, περιλαμβάνονται η εισαγωγή κώδικα δεοντολογίας για τους υπουργούς, ο διορισμός συμβούλου δεοντολογίας για το Υπουργικό Συμβούλιο, η λειτουργία εθνικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας δημόσιας διαβούλευσης για νομοσχέδια, καθώς και η ενίσχυση της Αρχής Κατά της Διαφθοράς.
Η κ. Πική αναφέρθηκε και σε νέα πρωτοβουλία του Υπουργείου Δικαιοσύνης για επιχορήγηση πιστοποίησης ISO κατά της δωροδοκίας σε τμήματα του δημοσίου και σε δήμους. Όπως είπε, έχουν ήδη υποβληθεί 90 αιτήσεις, εκ των οποίων οι 40 από υπηρεσίες του κράτους, περιλαμβανομένων του Τμήματος Τελωνείων, του Τμήματος Φορολογίας και του Κτηματολογίου. «Πρόκειται για τομείς στους οποίους συχνά υπάρχουν υπόνοιες διαφθοράς. Η εφαρμογή τέτοιων συστημάτων είναι κρίσιμο βήμα για τη διαφάνεια», ανέφερε.
Η Υφυπουργός σημείωσε ότι ο προϋπολογισμός της Αρχής Κατά της Διαφθοράς αυξήθηκε κατά 70% το 2024, ενώ προωθείται νομοθεσία που θα της επιτρέψει να προσλαμβάνει προσωπικό αυτόνομα. «Είναι ένας νεοσύστατος θεσμός, αλλά έχει ήδη κερδίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών», υπογράμμισε.
Για το λόμπινγκ, η κ. Πική ανέφερε ότι έγιναν σεμινάρια σε υπουργούς και εκδόθηκε πρακτικός οδηγός, ώστε οι συναντήσεις με συμφέροντα να καταγράφονται θεσμικά. «Πιστεύουμε ότι πετύχαμε υψηλό επίπεδο διαφάνειας στη διαδικασία λήψης αποφάσεων», είπε.
Στο σκέλος των θεσμικών μεταρρυθμίσεων, η Υφυπουργός αναφέρθηκε στα νομοσχέδια που συζητούνται στη Βουλή για τον εκσυγχρονισμό της Νομικής Υπηρεσίας και της Ελεγκτικής Υπηρεσίας. Όπως εξήγησε, ο διαχωρισμός του ρόλου του νομικού συμβούλου του κράτους από αυτόν του δημόσιου κατήγορου αποτελεί διαχρονική εισήγηση διεθνών εκθέσεων. «Ο διαχωρισμός είναι ουσιώδης, διότι υπήρξαν υποθέσεις που δημιούργησαν ερωτήματα για το ποιος αποφασίζει αν μια υπόθεση οδηγείται ή όχι στο δικαστήριο. Πλέον εισάγεται ένας πιο καθαρός μηχανισμός ελέγχου», τόνισε.
Η ίδια επεσήμανε ότι τα νομοσχέδια προβλέπουν μονοετή, μη ανανεώσιμη θητεία για τον Γενικό Εισαγγελέα, τον Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα και τα ανώτατα στελέχη της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, ώστε να αποφεύγεται η εξάρτηση από το ενδεχόμενο επαναδιορισμού. «Όταν ξέρεις ότι δεν μπορείς να επαναδιοριστείς, εργάζεσαι χωρίς τέτοιους περιορισμούς», ανέφερε.
Σε ό,τι αφορά την Ελεγκτική Υπηρεσία, οι μεταρρυθμίσεις θα της εξασφαλίσουν οικονομική ανεξαρτησία, ενώ προβλέπεται και η δημιουργία πολυπρόσωπου Ελεγκτικού Συμβουλίου, ώστε η ευθύνη να μην εναπόκειται αποκλειστικά στον Γενικό Ελεγκτή, δήλωσε η κ. Πική.
«Το κράτος πρέπει να εκσυγχρονίζεται και να προχωρεί μπροστά. Να λογοδοτεί στους πολίτες, να είναι πιο αποτελεσματικό και να λειτουργεί με περισσότερη διαφάνεια», κατέληξε η Υφυπουργός.
Στο πλαίσιο ερωτήσεων από το κοινό, τέθηκαν ζητήματα για την ισορροπία εξουσιών μεταξύ Αρχής Κατά της Διαφθοράς, Γενικού Εισαγγελέα και Προέδρου, καθώς και για τον τρόπο αξιοποίησης των εισηγήσεων πολιτών μέσω των ηλεκτρονικών εργαλείων διαβούλευσης. Η κ. Πική εξήγησε ότι όλα τα σχόλια καταγράφονται, αξιολογούνται και συνοδεύουν τα νομοσχέδια στη Βουλή με πίνακα που εξηγεί ποια υιοθετήθηκαν και ποια απορρίφθηκαν.
