Η εικόνα των δημόσιων οικονομικών είναι πολύ ικανοποιητική, ωστόσο εξωγενείς κίνδυνοι και δυνητικές δαπάνες μπορούν να εκτροχιάσουν την πορεία, τόνισε ο Πρόεδρος του Δημοσιονομικού Συμβουλίου (ΔΣΚ) Μιχάλης Περσιάνης στην Επιτροπή Οικονομικών κατά την έναρξη της συζήτησης του Προϋπολογισμού 2026. Εξήρε την επίδοση του ΥΠΟΙΚ και την επίτευξη του στόχου χρέους στο 60% του ΑΕΠ, αλλά προειδοποίησε για υψηλό ρίσκο στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο.
Ο κ. Περσιάνης έκανε λόγο για «μεγάλο όγκο κινδύνων» και μεταβλητά δεδομένα, αναφέροντας ως δυνητικές δαπάνες το GSI, το Βασιλικό, το κόστος ΑΤΑ στο Δημόσιο και πολιτικές εξαγγελίες. Επισήμανε ότι οι ανελαστικές δαπάνες απορροφούν περίπου το 28% των συνολικών, οδηγώντας σε προκυκλική πολιτική που μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνη αν αντιστραφεί το οικονομικό κλίμα.
Σε επίπεδο κανόνων ΕΕ, σημείωσε ότι η Κύπρος είναι σε «υπέρβαση δαπανών», με υψηλό ρίσκο υλοποίησης της σχεδιαζόμενης διόρθωσης· εκτίμησε όμως ότι όσο το χρέος παραμένει <60%, δύσκολα θα ληφθούν μέτρα κατά της χώρας.
ΑΤΑ: πληθωριστικό βάρος και μισθολογική πίεση
Για την ΑΤΑ, τη χαρακτήρισε «πληθωριστικό βάρος», καθώς το μισθολογικό κόστος αυξάνεται χωρίς αντίστοιχη βελτίωση όγκου/ποιότητας υπηρεσιών. Σημείωσε ότι δεν έχει ενσωματωθεί στο ΜΔΠ πιθανή νέα συμφωνία για το 2026 ο κίνδυνος είναι περιορισμένος, αλλά η πίεση στο μισθολόγιο παραμένει.
GSI και μεγάλα έργα: κόστος και «δευτερογενείς» απώλειες
Για το GSI είπε πως η δημόσια δαπάνη είναι άγνωστη, πέρα από τη δέσμευση €25 εκατ./έτος. Για το τερματικό ΦΑ στο Βασιλικό, προειδοποίησε ότι η μη υλοποίηση συνεπάγεται «μεγάλο χαμένο όφελος» με μακροχρόνιες επιπτώσεις.
Χρέος προς ΤΚΑ €12 δισ.: δεν κινδυνεύει, αλλά…
Το χρέος προς το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων έφτασε €12 δισ.· δεν κινδυνεύει το Ταμείο, αλλά δημιουργείται παθητικό που θα αποπληρωθεί, με κόστος ευκαιρίας για παραγωγικές επενδύσεις. Υπάρχει δημόσια δέσμευση ότι με χρέος ≤60% ΑΕΠ θα υπάρξει συμφωνία για αξιοποίηση πλεονασμάτων σε ποιοτική κατεύθυνση.
Αγορές και στρατηγική χρέους
Το ΔΣΚ εξέφρασε ανησυχία για την επιλογή παραμονής εκτός αγορών για αξιοποίηση ρευστού αποθέματος· «θέτουμε τη χώρα εκτός αγορών μόνοι μας», είπε, ζητώντας μη αναθεώρηση της στρατηγικής του ΓΔΧ.
Έσοδα: ανοδική πορεία αλλά όχι διατηρήσιμη
Η επίμονη αύξηση εσόδων δεν εξηγείται πλήρως από πληθωρισμό και ανάπτυξη. Συντελεστές: ΓεΣΥ, υποχρεωτική αποδοχή καρτών, απασχόληση, εκκαθαρίσεις Φορολογίας, εισροή εταιριών υψηλής τεχνολογίας. Ο προϋπολογισμός 2026 έχει πιο ρεαλιστικό ρυθμό αύξησης εσόδων, όμως οι τρέχοντες ρυθμοί δεν είναι βιώσιμοι μακροχρόνια.
Κλίμα & μοντέλο οικονομίας
Ανησυχία για μη υλοποίηση του ΕΣΕΚ· δεν είναι μόνο υποχρέωση, αλλά και ασπίδα έναντι κλιματικού ρίσκου. Για το οικονομικό μοντέλο, οι ΑΞΕ είναι «ευλογία», αλλά διαμορφώνεται «διπλή οικονομία»: υψηλοί μισθοί σε χρηματοοικονομικά/ICT, πληθωρισμός υπηρεσιών και στασιμότητα απολαβών αλλού, με αποσύνδεση παραγωγικότητας–μισθών στις μη εμπορεύσιμες υπηρεσίες.
Θεσμικά/στελέχωση
Ζήτησε εκσυγχρονισμό σχεδίων υπηρεσίας του ΔΣΚ (ένταξη STEM/engineering), χαρακτηρίζοντας «μάλλον αστείο» τον φόβο «φωτογραφικών» προκηρύξεων.
ΚΥΠΕ