Η ανθεκτικότητα της Κύπρου και της οικονομίας της δεν είναι αποτέλεσμα τύχης, αλλά προϊόν ενσυνείδητης μεταρρύθμισης, συνετής πολιτικής και στενής συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα αλλά, όπως πάντα, δεν υπάρχει περιθώριο για εφησυχασμό.
Αυτό ήταν το μήνυμα που έδωσε ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Χριστόδουλος Πατσαλίδης στην 4η Μεσογειακή Χρηματοοικονομική Σύνοδος Κορυφής ICPAC που έγινε στην Λεμεσό. Το παγκόσμιο περιβάλλον γίνεται πιο περίπλοκο και πιο διασυνδεδεμένο και υπέδειξε ότι «η πρόκληση που έχουμε μπροστά μας είναι να διασφαλίσουμε ότι ο χρηματοπιστωτικός μας τομέας θα παραμείνει όχι μόνο υγιής και σταθερός, αλλά και καινοτόμος, ευέλικτος και προετοιμασμένος για το μέλλον».
Αναλύοντας τους λόγους γιατί η οικονομία και ο χρηματοπιστωτικός τομέας έχουν αντοχές, ο Χριστόδουλος Πατσαλίδης επεσήμανε «καθώς αναλογιζόμαστε την πορεία που έχουμε μπροστά μας, ένα μήνυμα είναι σαφές: το παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον θα παραμείνει αβέβαιο και θα αλλάζει ταχέως στο άμεσο μέλλον».
Με αφορμή αυτή την τοποθέτηση έδωσε και τα χαρακτηριστικά του προφίλ που πρέπει να έχουν οι οικονομικές ηγέτες. «Σε αυτό το πλαίσιο, ο ρόλος των οικονομικών ηγετών -ιδίως των οικονομικών διευθυντών και των ανώτερων στελεχών- είναι πιο κρίσιμος από ποτέ. Η ηγεσία σήμερα απαιτεί κάτι περισσότερο από οικονομική οξυδέρκεια. Απαιτεί ευελιξία, διορατικότητα και δέσμευση στην ηθική διακυβέρνηση. Σημαίνει την προετοιμασία των ιδρυμάτων όχι μόνο για να αντέχουν στην αστάθεια, αλλά και για να προσαρμόζονται έγκαιρα και στρατηγικά στους αναδυόμενους κινδύνους – είτε γεωπολιτικούς, τεχνολογικούς είτε περιβαλλοντικούς», σημείωσε.
Στην ομιλία του, κάνοντας αναφορά για τις μεγάλες χώρες αλλά και για τις μικρές όπως είναι η Κύπρος, ο κ. Πατσαλίδης σημείωσε ότι «οι μικρότερες οικονομίες μπορούν να ηγηθούν με το παράδειγμα- δείχνοντας πώς η ευελιξία και η στρατηγική διορατικότητα μπορούν να μετατρέψουν τις προκλήσεις σε ευκαιρίες για ολόκληρη την Ένωση.
Η ευελιξία των μικρών
Οι μικρές χώρες, όπως η δική μας, συχνά έχουν τη δυνατότητα να ενεργούν πιο ευέλικτα από τις μεγάλες. Υπό αυτή την έννοια, μπορούν να αποτελέσουν «εκκολαπτήρια» νέων ιδεών ή νέων επιχειρηματικών μοντέλων εντός της ΕΕ που αμφισβητούν τις ακαμψίες ορισμένων από τις μεγαλύτερες χώρες. Είναι ένα παράδειγμα υγιούς συστημικού ανταγωνισμού από τον οποίο μπορεί κατ’ αρχήν να επωφεληθεί ολόκληρη η ΕΕ. Αλλά αυτό δεν θα συμβεί στην πράξη, εκτός εάν οι εξελίξεις στις μικρές χώρες μπορέσουν να αναβαθμιστούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο γρήγορα και χωρίς εσωτερικά εμπόδια. Και εδώ έρχεται η ενιαία αγορά».
Όσον αφορά την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και τι σημαίνει αυτό στην πράξη, αναφέρθηκε στα επιτεύγματα της κυπριακής οικονομίας, όπως ότι το 2024 η Κύπρος κατέγραψε έναν από τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στη ζώνη του ευρώ, η αγορά εργασίας παραμένει ισχυρή, με την ανεργία να μειώνεται σχεδόν σε επίπεδα πλήρους απασχόλησης, έχει επιτύχει σημαντική μείωση του δημόσιου χρέους τα τελευταία χρόνια, ξεπερνώντας κατά πολύ τον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ και η βαθμολογία της από τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης είναι στην κατηγορία «Α».
Για τον χρηματοπιστωτικό τομέα ο κεντρικός τραπεζίτης ανέφερε στην ομιλία του «η πρόοδος που έχει σημειωθεί τα τελευταία χρόνια είναι σημαντική. Οι τράπεζες σήμερα είναι καλύτερα κεφαλαιοποιημένες, πιο κερδοφόρες και πιο αποτελεσματικές. Οι βασικοί δείκτες – συμπεριλαμβανομένης της κεφαλαιακής επάρκειας, της ρευστότητας και της απόδοσης ιδίων κεφαλαίων – είναι πολύ πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ. Αυτό παρέχει ένα ισχυρό προστατευτικό στοιχείο έναντι της μεταβλητότητας και υποστηρίζει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα υπό μια σειρά σεναρίων».
Υπέδειξε ότι η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου συνέχισε να ενισχύει την εποπτική της προσέγγιση. «Η εστίασή μας δεν είναι απλώς αντιδραστική – είναι προσανατολισμένη στο μέλλον. Αυτό σημαίνει πρόβλεψη και προετοιμασία για αναδυόμενους κινδύνους – από τις κυβερνοαπειλές και τις εκθέσεις που σχετίζονται με το κλίμα έως την ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης και την αυξανόμενη παρουσία μη τραπεζικών χρηματοοικονομικών παραγόντων».