Συνεχίζεται η αυθαίρετη και χωρίς άδεια λειτουργία δύο αναψυκτηρίων εντός της προστατευόμενης περιοχής Natura 2000 στη Χερσόνησο Ακάμα, σύμφωνα με νέα καταγγελία που απέστειλε το περιβαλλοντικό ίδρυμα Terra Cypria προς τον Υπουργό Εσωτερικών, Κωνσταντίνο Ιωάννου, ζητώντας την άμεση εφαρμογή της νομοθεσίας.
Τα δύο υποστατικά που λειτουργούν χωρίς οποιαδήποτε περιβαλλοντική έγκριση, πολεοδομική ή οικοδομική άδεια έχουν εγκατασταθεί στα διοικητικά όρια του Δημοτικού Διαμερίσματος Πέγειας, στον Δήμο Ακάμα της επαρχίας Πάφου, σε περιοχές με αυστηρό καθεστώς προστασίας. Το πρώτο βρίσκεται στην τοποθεσία Άσπρος Ποταμός, ενώ το δεύτερο στο Φαράγγι Άβακα. Και τα δύο εμπίπτουν σε Πολεοδομική Ζώνη Προστασίας των Δασών και σε Πολεοδομικό Καθεστώς Προστασίας Φύσης Ζ4-ΠΦ.
Το αναψυκτήριο στον Άσπρο Ποταμό έχει εγκατασταθεί εντός της Ζώνης Προστασίας της Παραλίας και της Θαλάσσιας Προστατευόμενης Περιοχής Λάρα – Τοξεύτρα, η οποία αποτελεί κύριο βιότοπο αναπαραγωγής των θαλάσσιων χελωνών Chelonia mydas και Caretta caretta. Η περιοχή αυτή είναι η μοναδική Ειδικά Προστατευόμενη Περιοχή Μεσογειακής Σημασίας (SPAMI) σε ολόκληρη την Κύπρο, η οποία κηρύχθηκε στα πλαίσια του Προγράμματος Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών.
Το δεύτερο αναψυκτήριο, στο Φαράγγι Άβακα, βρίσκεται σε σημαντική περιοχής φωλεοποίησης προστατευόμενων ειδών αρπακτικών πτηνών, όπως ο Ζάνος (Falco peregrinus) και ο Σπιζαετός (Aquila fasciata), εντός της Ζώνης Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) Χερσόνησος Ακάμα.
Παρά τις αλλεπάλληλες καταγγελίες από τον Μάρτιο 2025, τα αναψυκτήρια παραμένουν σε λειτουργία. Φωτογραφικό υλικό που καταγράφηκε στις 15 Ιουλίου επιβεβαιώνει ότι τα υποστατικά συνεχίζουν να εξυπηρετούν επισκέπτες, χωρίς οποιαδήποτε παρέμβαση από τις αρμόδιες αρχές.
Όπως σημειώνει το Terra Cypria, η στάση της Επαρχιακής Διοίκησης Πάφου και του Επαρχιακού Οργανισμού Αυτοδιοίκησης Πάφου προκαλεί εύλογα ερωτήματα. «Η ανοχή που επιδεικνύεται δεν συνιστά απλώς παραγνώριση της περιβαλλοντικής και πολεοδομικής νομοθεσίας, αλλά αγγίζει τα όρια της συγκάλυψης και προσβάλλει τις αρχές της χρηστής διοίκησης και του κράτους δικαίου», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην επιστολή προς τον Υπουργό Εσωτερικών.
Σύμφωνα με τις απαντήσεις των Υπουργείων, έγιναν κάποιες ενέργειες – μεταξύ άλλων, καταγγελία του υπευθύνου του αναψυκτηρίου στον Άσπρο Ποταμό και επιβολή προστίμου ύψους €2.000 από την Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας. Επιτόπιες επισκέψεις έγιναν και από άλλες υπηρεσίες, ωστόσο η παρανομία συνεχίζεται. Η πρόσβαση στο αναψυκτήριο του Φαραγγιού Άβακα δεν κατέστη δυνατή λόγω περίφραξης του χώρου, ενώ νέα επιτόπια έρευνα βρίσκεται σε εκκρεμότητα.
Το Terra Cypria ζητά ξεκάθαρες και άμεσες εντολές από τον Υπουργό Εσωτερικών προς τις αρμόδιες υπηρεσίες για αποκατάσταση της νομιμότητας. Παράλληλα, απαιτεί γραπτή ενημέρωση εντός ενός μηνός για τις ενέργειες που θα ληφθούν για αποξήλωση των παράνομων υποστατικών και αποκατάσταση του φυσικού τοπίου.
«Δεν μπορούμε να μιλάμε για προστασία της φύσης όταν σε περιοχές παγκόσμιας οικολογικής σημασίας λειτουργούν χωρίς συνέπειες παράνομα υποστατικά. Ο Ακάμας δεν είναι τουριστικό οικόπεδο προς εκμετάλλευση», σημειώνει η Εκτελεστική Διευθύντρια του Terra Cypria, Κούλλα Μιχαήλ.
Το ζήτημα επαναφέρει στο προσκήνιο τον ευρύτερο προβληματισμό για τη διαχείριση και την εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας στην Κύπρο, ειδικά σε περιοχές που προστατεύονται από κοινοτικές οδηγίες και διεθνείς συνθήκες.
Η θέση του Υπουργείου Εσωτερικών
Σε επικοινωνία με την εφημερίδα, το Υπουργείο Εσωτερικών παρέθεσε τη θέση του, αποδίδοντας την ευθύνη για την επιβολή μέτρων σε άλλες αρμόδιες αρχές.
Όπως αναφέρεται, το ένα εκ των δύο αναψυκτηρίων δεν βρίσκεται σε ζώνη προστασίας της παραλίας, και συνεπώς η Επαρχιακή Διοίκηση Πάφου δεν έχει εξουσιοδότηση να παρέμβει. Η αρμοδιότητα, σύμφωνα με το ΥΠΕΣ, πιθανόν ανήκει στον Επαρχιακό Οργανισμό Αυτοδιοίκησης ή στον ίδιο τον Δήμο, οι οποίοι οφείλουν να εξετάσουν τι προβλέπουν οι σχετικές νομοθεσίες για την επιβολή προστίμων.
Το δεύτερο υποστατικό, όπως διευκρινίζεται, δεν είναι μόνιμη κατασκευή, αλλά όχημα, που μετακινείται περιοδικά σε διαφορετικά σημεία, αποφεύγοντας έτσι τις κυρώσεις. Το ΥΠΕΣ επισημαίνει ότι δεν έχει νομική δυνατότητα κατάσχεσης του οχήματος, αλλά μόνο των συνοδευτικών αντικειμένων (τραπέζια, καρέκλες). Παράλληλα, υπογραμμίζεται πως η δραστηριότητα μπορεί να χαρακτηριστεί ως παράνομη πλανοδιοπώληση, για την οποία αρμόδιος να επέμβει είναι ο οικείος Δήμος.
Η Έπαρχος Πάφου φέρεται να έχει δώσει οδηγίες για νέα επιτόπια έρευνα από επόπτες της Επαρχιακής Διοίκησης, ώστε να εξακριβωθεί η ακριβής τοποθεσία και να διερευνηθεί το ενδεχόμενο επιβολής προστίμου από την Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας.
