Στις 10 Μαΐου 2001, πριν ακριβώς από 24 χρόνια, πέθανε ο Παπάσταυρος Παπαγαθαγγέλου, ο ταπεινός ιερέας από την Αγία Βαρβάρα που συνέδεσε τη ζωή του με το έπος της ΕΟΚΑ 1955-1959. Μύησε στον αγώνα δεκάδες αγωνιστές, όρκισε στο ιερό ευαγγέλιο τον Φώτη Πίττα και αρκετούς άλλους, πάντρεψε μυστικά τον Γρηγόρη Αυξεντίου τον Ιούνη του 1955 στο μοναστήρι της Αχειροποιήτου στον Καραβά. Δικαίως μπορεί να χαρακτηριστεί ως ο σύγχρονος Παπαφλέσσας της Κύπρου.
Ο οικονόμος Σταύρος Παπαγαθαγγέλου (Παπάσταυρος) γεννήθηκε στις 25 Μαρτίου το 1911 στην Αγία Βαρβάρα Λευκωσίας. Μέρα ιδιαίτερα σημαντική για τον Ελληνισμό και την Ορθοδοξία.
Τέλειωσε το Παγκύπριο Ιεροδιδασκαλείο και μετεκπαιδεύτηκε στη Σχολή Ιεροκηρύκων, Εξομολόγων, Κατηχητών της Εκκλησίας της Ελλάδος. Εργάστηκε σε δημοτικά σχολεία στην Αλεξανδρέττα και στην Κύπρο και δίδαξε επί σειρά ετών το μάθημα των θρησκευτικών σε σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης.
Το 1939 εισήλθε στις τάξεις του ιερού κλήρου της Εκκλησίας της Κύπρου και ανέπτυξε πλούσια πνευματική και κοινωνική δράση. Προώθησε στη Λευκωσία το θεσμό των Κατηχητικών σχολείων και των φιλανθρωπικών αγορών. Ίδρυσε την ΟΧΕΝ και την Απογευματινή Σχολή Εργαζομένου Κοριτσιού. Πρωτοστάτησε στην ίδρυση της Παγκύπριας Οργάνωσης Θρησκευτικών Ορθόδοξων Ιδρυμάτων και συμμετείχε ενεργητικά στην προσπάθεια για την αναζωπύρωση της θρησκευτικής κίνησης στην Κύπρο κατά τη δεκαετία του ’40. Ξεχωριστή υπήρξε η συμβολή του στην προπαρασκευή και τη διεξαγωγή του Κυπριακού Απελευθερωτικού Αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-1959. Για την πολύπλευρη εθνική του δράση εξορίστηκε τον Μάρτιο του 1956 από τους Άγγλους στις Σεϋχέλλες μαζί με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο Γ΄, τον μητροπολίτη Κυρηνείας Κυπριανό και τον Πολύκαρπο Ιωαννίδη.
Συνέγραψε πολλά βιβλία και μελοποίησε δεκάδες τραγούδια με θρησκευτικό και εθνικό περιεχόμενο. Κορυφαία έργα του, τα βιβλία «Η Μαρτυρία μου, πως έζησα την προπαρασκευή και τον αγώνα της ΕΟΚΑ», καθώς επίσης και το «Μορφές που άγιασαν την Κύπρο».
Πρόκειται για βιβλία με ανεκτίμητο εθνικό και θρησκευτικό περιεχόμενο.
Η Ζυρίχη
Ο Παπάσταυρος διαφώνησε με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο για τη Συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνου, τις οποίες θεωρούσε ως την κερκόπορτα καταστροφής της Κύπρου. Η διαφωνία με τον Μακάριο είχε και το τίμημα της, αφού ο Αρχιεπίσκοπος τον έκαμε αργό για 17 μέρες, δηλαδή δεν του επέτρεπε να λειτουργεί και να ασκεί τα ιερατικά του καθήκοντα. Εκείνη την εποχή ο Παπασταύρος είχε στόματα να ταΐσει (σύζυγο και πέντε παιδιά) και ο μητροπολίτης Κερύνειας του διεμήνυσε να πάει στην Κερύνεια για να μοιραστούν το ψωμί…
Πέθανε αξιοπρεπής και όρθιος
Στο βιβλίο μου με τίτλο «Με τη δύναμη της θύμησης» που εκδόθηκε το 2011, η σύζυγος του, πρεσβυτέρα Γιαννούλα, αναφέρει πως ο Παπάσταυρος έζησε 90 χρόνια γεμάτα Χριστό και Ελλάδα. 90 χρόνια προσφοράς και θυσίας εκ των οποίων τα 63 χρόνια τα πέρασαν μαζί. Θυμάται η πρεσβυτέρα και περιγράφει τα εξής: «Την προηγούμενη του θανάτου του ήταν η μνήμη του Αγίου Χριστοφόρου.
Ήταν 9 Μαΐου. Ο πάτερ, όπως θυμούνται όσοι ήταν δίπλα του εκείνη τη μέρα, ήταν ιδιαίτερα ευδιάθετος και χαρούμενος. Είπε στη Μαρουλού, (την κοπέλα που ζούσε μαζί τους), και του πήρε στο τηλέφωνο όσους Χριστόφορους γνώριζε. Και γνώριζε αρκετούς. Μίλησε με όλους, τους ευχήθηκε και τους έψαλλε με την επιβλητική και χαρισματική φωνή του, το απολυτίκιο του Αγίου Χριστοφόρου. Το βράδυ, γύρω στις δέκα, πήρε τηλέφωνο στη Θεσσαλονίκη τον αρχιμανδρίτη Ιωάννη Μαλλουρή, που ήταν πνευματικό παιδί του και του είπε: “Πάτερ απόψε να κάμεις προσευχή. Θα προσευχηθώ και εγώ να δούμε τι θα μας ξημερώσει αύριο ο Θεός”».
Τι να υποθέσει κανείς; Κάτι διαισθάνθηκε για την επαύριο; Τί άραγε να συνέβηκε; Την επόμενη, όπως θυμάται η πρεσβυτέρα, ξύπνησε, σηκώθηκε, πήγε στην τουαλέτα και γύρισε πίσω στο κρεβάτι.
«Ξάπλωσε, μιλήσαμε λίγο και μετά από ένα μικρό ροχαλητό έφυγε με αξιοπρέπεια. Κοιμήθηκε ήσυχα και ειρηνικά». Στις 10 Μαΐου 2001, ο Παπάσταυρος έφυγε από τον ψεύτικο κόσμο. Μετακόμισε στον αληθινό και έγινε πλέον πολίτης του παραδείσου. Άξιος πολίτης.
Όπως αναφέρεται στον επίλογο του βιβλίου, «σ’ αυτόν τον παράδεισο συνάντησε τον αγαπημένο του Γρηγόρη Αυξεντίου και ήπιαν το κρασί που δεν πρόλαβαν να πιούν στο γάμο, εκείνο το βράδυ του Ιούνη εκεί στο μοναστήρι της Αχεροποιήτου στον Καραβά. Λίγο πιο κάτω, σε μια ολόφωτη γωνιά του παραδείσου, τον περίμενε ο Στυλιανός ο Λένας με την αγκαλιά ορθάνοικτη: “Καλώς όρισες πάτερ”, του λέει και του φιλά το χέρι. “Ρε Στυλλή”, του λέει ο Παπάσταυρος, “ξέρεις πού είναι ο Φώτης ο Πίττας που τον έφερα τρεις φορές μέχρι να τον ορκίσω στον αγώνα;” και ο Λένας του απαντά: “Εδώ στον παράδεισο πάτερ υπάρχει το πάνθεον των αθανάτων. Εκεί βρίσκονται όλα τα παιδιά σου. Είναι εδώ ο Πατάτσος, ο Σαμάρας, ο Βαγορής, ο Παλληκαρίδης, ο Ζάκος, ο Χαρίλαος Μιχαήλ. Είναι όλοι εδώ πάτερ μου. Ο Αυξεντίου τους μήνυσε ότι τώρα είσαι και εσύ εδώ και απόψε ετοιμάζουν τρικούβερτο γλέντι. Θα τραγουδήσουμε και τον Ραγία…”.
“Ξύπνα καημένε μου ραγιά και σήκου το κεφάλι, τη δόξα πούχες μια φορά απόκτησε και πάλι.
…Κοιμούμαι μ’ ένα όνειρο, ξυπνώ με μια ελπίδα, πως θε να ιδώ μια μέρα φως, ελεύθερη πατρίδα”.
Οι αγιασμένες τους φωνές έδωσαν τόνο και χρώμα στον Παράδεισο.
Σ’ αυτό το καλωσόρισμα παρούσα ήταν και η Υψηλοτέρα των Ουρανών, η Παναγία, η Παναγία η Φανερωμένη που γνώριζε από πρώτο χέρι για το Γολγοθά και τη σταύρωση».
Όλα αυτά τα αληθινά και παραδεισένια έγιναν στις 10 του Μάη το 2001, τη μέρα που ο Παπάσταυρος, το φτωχόπαιδο από την Αγία Βαρβάρα, πέρασε στην αιωνιότητα και στην αθανασία.
«Έζησα», λέει η πρεσβυτέρα, «63 χρόνια δίπλα στον Παπάσταυρο. 63 γεμάτα χρόνια. Περάσαμε πίκρες, λύπες, αγωνίες, στερήσεις, διωγμούς. Η ζωή μου ήταν μια θάλασσα τρικυμισμένη. Όλα για την πατρίδα. Δόξα τω Θεώ. Ο παπάς μου ήταν υπόδειγμα συζύγου, ιερέα, εξομολόγου, αγωνιστή, πατέρα. Ήταν άνθρωπος βαθιάς προσευχής. Μου φώναζε συνέχεια “αγάπη” και πολύς κόσμος νόμιζε πως αγάπη είναι το όνομα μου».
* Οικονομολόγος – Δημοσιογράφος
