Η πίεση για ανάληψη πολιτικών ευθυνών, παραιτήσεων ή και παύση Υπουργών, παραμένει ασφυκτική για τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, με την Κυβέρνηση από την πλευρά της να επιχειρεί από την Κυριακή να απαντήσει με μέτρα στήριξης των πυρόπληκτων και άμεση υλοποίηση των αποφάσεων που ανακοινώθηκαν. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης κρατά ερμητικά κλειστά τα χαρτιά του, ως προς τις όποιες αποφάσεις θα λάβει σε σχέση με τους Υπουργούς του. Είναι προφανές ότι ο Πρόεδρος δεν θέλει να προχωρήσει σε αποφάσεις κάτω από την πίεση αντιδράσεων σε σχέση με τα όποια σενάρια κυβερνητικού ανασχηματισμού, θέλοντας να στρέψει την προσοχή στην προσπάθεια της επόμενης μέρας. Επιδιώκει να στείλει παράλληλα και το μήνυμα πώς ο ίδιος και η Κυβέρνηση του παραμένει αποτελεσματική και δεν μένει στα λόγια αλλά στηρίζει εμπράκτως του πολίτες του κράτους.
Την ίδια ώρα ωστόσο είναι πεποίθηση πολιτικών κύκλων πώς ο ανασχηματισμός, ευρύς ή μερικώς, είναι μονόδρομος για τον Νίκο Χριστοδουλίδη, ιδιαίτερα των Υπουργών Δικαιοσύνης και Γεωργίας, οι οποίοι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, βρίσκονται υπό έντονη αμφισβήτηση από μέρους της κοινής γνώμης, με αφορμή τον όλο χειρισμό των πυρκαγιών. Ο αντίκτυπος αυτών των αντιδράσεων είναι προς τον ίδιο τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη και μετριέται σε πολιτικό κόστος,
Το χρονικό ενός διαγγέλματος
Από την ώρα που έσβησαν οι φωτιές και ο κίνδυνος για μεγαλύτερη καταστροφή πέρασε, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης και οι συνεργάτες του μπήκαν σε μία διαδικασία αποτίμησης της κατάστασης και ταυτόχρονα σε μία επιχείρηση αναστροφής του αρνητικού κλίματος και των αντιδράσεων. Την Παρασκευή το βράδυ πραγματοποιήθηκε διευρυμένη Υπουργική σύσκεψη κατά την οποία εξετάστηκε η κατάσταση και ταυτόχρονα μέτρα στήριξης των κοινοτήτων και των ανθρώπων που πλήγηκαν από τις φωτιές. Κρίθηκε πώς θα ήταν σημαντικό να κληθούν οι κοινοτάρχες, μαζί με όλους τους πρωταγωνιστές των πυρκαγιών σε διευρυμένης σύσκεψη κατά την οποία θα καταθέτονταν απόψεις, μαρτυρίες και αιτήματα, αλλά ταυτόχρονα θα δίνοντας και απαντήσεις σε διάφορα ερωτήματα που αιωρούνταν. Όπως για παράδειγμα, για τον χρόνο αντίδρασης της πυροσβεστικής υπηρεσίας, τα διάφορα παράπονα που καταγράφονταν μέσα και από τα δημοσιογραφικά ρεπορτάζ, για τις εκκενώσεις χωριών, αλλά και για το ποια ήταν η κατάσταση σε κάθε κοινότητα μετά τις φωτιές. Μέσα από τη σύσκεψη της Κυριακής, δόθηκε η ευκαιρία να εκτονωθεί κατά κάποιο τρόπο και η όποια οργή υπήρχε στις περιοχές αυτές μέσω των όσων θα μετέφεραν οι κοινοτάρχες, ενώ ταυτόχρονα τους παρουσιάστηκαν και τα μέτρα που είχαν ήδη επεξεργαστεί από τη σύσκεψη Υπουργών. Μέσα από τη συζήτηση, ενσωματώθηκαν ή αναθεωρήθηκαν κάποια μέτρα με βάση εισηγήσεων των επηρεαζόμενων.
Το διάγγελμα και η κριτική
Η πρόθεση του Προέδρου της Δημοκρατίας για να προχωρήσει σε διάγγελμα δεν ήταν, τουλάχιστον σε όλους τους Υπουργούς, γνωστή. Κατά τη διάρκεια της σύσκεψης και αφού συμφωνήθηκαν και τα μέτρα και η όλη συζήτηση εκτονώθηκε και επικρατούσε ένα κλίμα συνεργασίας για την επόμενη μέρα, ο Πρόεδρος φέρεται να ανέφερε ότι θα προχωρούσε σε ανακοινώσεις για μέτρα, λέγοντας στους παρευρισκόμενους πώς όσοι θέλουν μπορούν να σταθούν μαζί του, στέλνοντας μήνυμα ενότητας.
Έτσι προέκυψε και το όλο σκηνικό για το οποίο ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης δέχθηκε έντονη κριτική ότι επιχείρησε επικοινωνιακή εκμετάλλευση της κατάστασης. Από το πλάνο όμως ήταν εμφανή η απουσία μελών του Υπουργικού Συμβουλίου. Στο διάγγελμα επίσης, υπήρχε το στοιχείο της απολογίας προς την κοινωνία για την καταστροφή που σημειώθηκε, σε αντίθεση με δηλώσεις Υπουργών που είχαν προηγηθεί τις μέρες των πυρκαγιών και είχαν προκαλέσει αντιδράσεις από την κοινή γνώμη,
Ανασχηματισμός με στοιχείο αιφνιδιασμού
Η απουσία ιδιαίτερα των δύο Υπουργών Χαρτσιώτη και Παναγιώτου από το κάδρο του προεδρικού διαγγέλματος στο οποίο περιλαμβάνονταν όλοι οι πρωταγωνιστές, πλην των πολιτικών, δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο, όσο και εάν το Προεδρικό επιχείρησε χθες να διαψεύσει τα όποια σενάρια και να βάλει τέρμα στους όποιους συνειρμούς γίνονταν από την απουσία τους. Το δεδομένο αυτή τη στιγμή είναι ότι ο Πρόεδρος αναμένει τις εκθέσεις γεγονότων από το κάθε Υπουργείο για τα όσα έγιναν κατά την διάρκεια των πυρκαγιών. Συνεπώς, δεν αναμένεται λογικά, να γίνει οποιαδήποτε κίνηση το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα. Γενικότερα η εντύπωση που επικρατεί σε κυβερνητικούς κύκλους είναι ότι ο Νίκος Χριστοδουλίδης, δεν θα προχωρήσει σε κινήσεις την παρούσα χρονική στιγμή. Αυτό το οποίο γίνεται αντιληπτό είναι ότι ο Πρόεδρος δεν θέλει να λάβει τις οποιεσδήποτε αποφάσεις υπό το βάρος των αντιδράσεων και για χάριν εντυπώσεων ή ικανοποίησης όσων αντιδρούν.
Από την άλλη, ο Νίκος Χριστοδουλίδης δεν μπορεί να μην προχωρήσει σε κινήσεις που να δείχνουν ότι έχει λάβει το μήνυμα της κοινωνίας. Ο Πρόεδρος δεν έχει συνηθίσει να αποκαλύπτει τις σκέψεις του, εκτιμάται όμως ότι κάποια στιγμή θα προβεί σε αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα, πιθανότατα μετά που θα καταλαγιάσει ο θόρυβος των αντιδράσεων από τις πυρκαγιές, χωρίς ωστόσο να αποκλείεται και το σενάριο του αιφνιδιασμού από μέρους του Νίκου Χριστοδουλίδη προκειμένου να πιάσει εξαπίνης όσους τον κατηγορούν για αδράνεια.
Στο επίκεντρο Χαρτσιώτης και Παναγιώτου
Χθες διαδικτυακό δημοσίευμα έκανε λόγο για υποβολή παραίτησης από μέρους του Μάριου Χαρτσιώτη, η οποία όμως δεν έγινε αποδεχτή στην παρούσα φάση από τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη. Κάτι τέτοιο ωστόσο δεν επιβεβαιώνεται. Ο Υπουργός Δικαιοσύνης κρίνεται περισσότερο για επικοινωνιακά σφάλματα, όπως σημειώνουν πολιτικοί κύκλοι, παρά για επί της ουσίας λάθη ή κακούς χειρισμούς που έγιναν κατά τη διάρκεια των πυρκαγιών. Το γεγονός όμως ότι δύο φορές που έκανε δηλώσεις προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από μέρους της κοινωνίας, δεν περνά απαρατήρητο. Εξάλλου, ο Μάριος Χαρτσιώτης, όπως και η Μαρία Παναγιώτου, κατέγραφαν και πριν από τις πυρκαγιές, αρκετά χαμηλά ποσοστό δημοφιλίας σε έρευνες κοινής γνώμης και αυτό είναι ένα ακόμα στοιχείο στην όλη εξίσωση.
Στην περίπτωση της Μαρίας Παναγιώτου τα δεδομένα δεν έχουν να κάνουν μόνο με δηλώσεις της που έγιναν κατά την διάρκεια των πυρκαγιών. Είχαν προηγηθεί και οι διαβεβαιώσεις για την επάρκεια της χώρας σε θέματα πυρκαγιών. Στην αντίληψη μερίδας της κοινωνίας έχει εδραιωθεί, δικαίως ή αδίκως, μια αρνητική εικόνα προς το πρόσωπο της σε σχέση με τον χειρισμό διαφόρων θεμάτων που έχουν να κάνουν με το Υπουργείο Γεωργίας. Αυτό, όπως διαπιστώνεται, προκαλεί και μία μουρμούρα σε κόμματα που στηρίζουν την Κυβέρνηση η οποία έγινε εντονότερη τις τελευταίες μέρες.
Η απάντηση του Προεδρικού
Χθες το πρωί, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, ήταν φιλοξενούμενος στο ραδιόφωνο του ΡΙΚ, απορρίπτοντας τον ισχυρισμό ότι με το διάγγελμά του ο Νίκος Χριστοδουλίδης «άδειασε» τους Υπουργούς του. Σημείωσε ακόμα ότι ο Πρόεδρος απολογήθηκε εκ μέρους της Πολιτείας.
«Εκ μέρους της Πολιτείας εξέφρασε αυτό που εκφράζει ολόκληρη την Πολιτεία. Εκ του αποτελέσματος δε μπορεί να είναι κάποιος ικανοποιημένος. Η Πολιτεία είναι εν μέσω διαχείρισης μιας πρωτόγνωρης κατάστασης».
Ο κ. Λετυμπιώτης σημείωσε ότι προέχει και επείγει να στηριχθούν με κάθε δυνατό τρόπο όσοι έχουν πληγεί. Ερωτηθείς για τα σχόλια που συνόδευσαν το διάγγελμα του Προέδρου της Δημοκρατίας και αφορούσαν την απουσία των Υπουργών, απάντησε ότι καλό θα είναι να μην εξάγονται συμπεράσματα, δεδομένου ότι στο επίκεντρο ήταν οι κοινοτάρχες των επηρεαζόμενων κοινοτήτων.
Παράλληλα, επεσήμανε τη σημασία της ταχύτητας και της αποτελεσματικότητας της στήριξης στους πληγέντες, παραδεχόμενος ότι μέχρι σήμερα δε θα ήταν αυτή που θα έπρεπε να είναι, συμπληρώνοντας ότι έγινε μια πολύ προσεκτική διεργασία των δώδεκα μέτρων που ανακοινώθηκαν.
Όσον αφορά την έρευνα για τον θάνατο δύο ηλικιωμένων πολιτών που προσπαθούσαν να ξεφύγουν από τις φλόγες, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος υπενθύμισε ότι όλες οι υπηρεσίες θα παραδόσουν τις εκθέσεις τους και βάσει αυτών θα ληφθούν αποφάσεις.
Κληθείς να σχολιάσει τα όσα δημοσιεύθηκαν κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου περί σχεδίων εμπρηστών με εμπλοκή και αλλοδαπών προσώπων, ο Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης ανέφερε ότι πρόκειται για πληροφορίες που καθηκόντως διαβιβάστηκαν στην Αστυνομία.
«Χρειάζεται προσοχή ως προς τη διάδοση ψευδών ειδήσεων, εκούσια ή ακούσια. Χρειάζεται νηφαλιότητα, να είμαστε υπεύθυνοι σε όσα μεταδίδουμε.»
Σύμφωνα επίσης με τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο, η Κύπρος έχει αποστείλει αίτημα για μόνιμη παρουσία του μηχανισμού RescEU στη χώρα.
