Στο ενδιαφέρον ρεπορτάζ του συνάδελφου Κώστα Βενιζέλου στον Φιλελεύθερο για το άγαλμα της Ελευθερίας, το οποίο θα εγκαινιαστεί φέτος, προσθέτω τις εξής πληροφορίες.
Τα γυρίσματα της ταινίας «Αττίλας 74, ο βιασμός της Κύπρου», του διαπρεπούς Κύπριου σκηνοθέτη Μιχάλη Κακογιάννη, στην οποία είχα τη μοναδική ευκαιρία να εργαστώ πλάι του ώς βοηθός σκηνοθέτης, ολοκληρώθηκαν με συνέντευξη του αρχιεπισκόπου Μακαρίου στην αρχιεπισκοπή. Μετά τη συνέντευξη στο μικρό του γραφείο, τον κινηματογραφήσαμε να περπατά προς το παράθυρο, όπου σταμάτησε. Αντίκρυσε απέναντι το άγαλμα, το έδειξε με το χέρι και είπε: «Το άγαλμα αυτό της Ελευθερίας φιλοτεχνήθηκε μετά την ανεξαρτησία, κατά παραγγελία μου, και στήθηκε στον απέναντι προμαχώνα των μεσαιωνικών τειχών της Λευκωσίας. Τα αποκαλυπτήρια του αγάλματος θα γινόντουσαν μέσα στο καλοκαίρι, αλλά μας πρόλαβε το πραξικόπημα. Θα γίνουν, όμως, τα αποκαλυπτήρια, όταν αποκατασταθεί η ελευθερία σ’ ολόκληρη την κυπριακή γη. Όταν αναστηθεί από τον τάφο τής κυπριακής δουλείας».
Στη συνέχεια κινηματογραφήσαμε το άγαλμα, που στην πραγματικότητα είναι ένα ολοκληρωμένο μνημείο-σύμπλεγμα πολλών αγαλμάτων, με αυτό της ελευθερίας να στέκεται επιβλητικά σε βάθρο στο ψηλότερο σημείο. Ήταν όλα τα αγάλματα καλυμμένα με άσπρα πανιά, φαινόντουσαν, όμως, τα κεφάλια. Οι σκηνές που πήραμε συνδυάστηκαν από τον Κακογιάννη σε γρήγορο μοντάζ με μουσική υπόκρουση, με κοντινά πλάνα προσώπων ανδρών, γυναικών και παιδιών, πολύ εκφραστικών του κλίματος πένθους που κάλυπτε τότε την Κύπρο. Με τις σκηνές αυτές τέλειωνε η ταινία.
Τα αποκαλυπτήρια θα γίνουν, είναι, όμως, μακριά ακόμη η ημέρα που η Ελευθερία θα αναστηθεί από τον τάφο τής κυπριακής δουλείας.
ΠΑΥΛ. ΠΑΥΛ.
