Πολύ νωρίς, πριν ακόμα ο Ντόναλντ Τραμπ εξαπολύσει τους δασμολογικούς κεραυνούς του, ο πρόεδρος του ΜέΡΑ25, οικονομολόγος Γιάνης Βαρουφάκης, είχε τοποθετηθεί για έναν επικείμενο νομισματικό πόλεμο, με κύριο στόχο του Τραμπ να αντιμετωπίσει το πρόβλημα με το «υπερτιμημένο δολάριο» και -ει δυνατό- να επιβάλει την υπερτίμηση του κινεζικού γουάν.
Για να αυξήσει τις αμερικανικές εξαγωγές και να καταστήσει ακριβότερες τις εισαγωγές κινεζικών, ευρωπαϊκών και άλλων προϊόντων.
Τον Μάρτιο του 2025 ο Γιάννης Βαρουφάκης έγραφε:
«Πάμε λοιπόν στο τι θέλει ο Τραμπ και τι σημαίνει αυτό για την παραπαίουσα Ευρώπη, της οποίας είμαστε πειθήνιο, βουβό έρμαιο. Ο Τραμπ κοιτάει τους Γερμανούς, τους Ιάπωνες και τους Κινέζους και τί βλέπει; Βλέπει καπιταλιστές-τζαμπατζήδες. Καπιταλιστές που συμπιέζουν τους μισθούς των εργατών τους, με αποτέλεσμα οι εργάτες τους να μην μπορούν να αγοράζουν ούτε τα προϊόντα της εργασίας τους, ούτε αμερικανικά προϊόντα εισαγωγής. Αντ’ αυτού, τα πουλάνε στους Αμερικανούς για έναν μόνο λόγο: επειδή το δολάριο είναι πολύ ψηλότερα απ’ ότι πρέπει. Και γιατί είναι ακριβό το δολάριο; Επειδή τα δολάρια που κερδίζουν εξάγοντας στην Αμερική οι Γερμανοί, Ιάπωνες και Κινέζοι καπιταλιστές-τζαμπατζήδες τα παρακρατάνε ως αποθέματα, με αποτέλεσμα την καταστροφή της αμερικανικής βιομηχανίας και τη συνεχή λιτότητα των γερμανών, ιαπώνων και κινέζων εργαζόμενων. Έτσι βλέπει τον κόσμο ο Τραμπ».
«Και ποιος ο στόχος του Τραμπ;», ρωτά ο Γ. Βαρουφάκης. Και απαντά: «Να εκβιάσει κυβερνήσεις και μεγάλο κεφάλαιο, κυρίως στη Γερμανία, στην Ιαπωνία και στην Κίνα, να κάνουν ένα από τα εξής δύο ή και τα δύο: Α. Να μεταφέρουν βιομηχανίες τους στην Αμερική, κάνοντας χρήση των συσσωρευμένων δολαρίων τους. Β. Να πουλήσουν δολάρια, αγοράζοντας κρατικά αμερικανικά ομόλογα διάρκειας 30 ετών ή ακόμα και κρυπτονομίσματα».
«Τι αντίκτυπο θα έχει αυτό στην Ευρώπη;», ρωτά επίσης. Και απάντά: «Το μόνο σίγουρο είναι ότι το γερμανικό οικονομικό μοντέλο που βασιζόταν στις καθαρές εξαγωγές, τετέλεσθαι, τέλος, καπούτ! Δεδομένου ότι αυτό το τελειωμένο γερμανικό οικονομικό μοντέλο είναι η ραχοκοκκαλιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Σοκ του Τραμπ είναι και η ταφόπλακα του ευρωπαϊκού οικονομικού μοντέλου. Όσο για τη μανία των εξοπλισμών, την απόφαση Βερολίνου και Βρυξελλών να δανειστούμε €800 δις για τανκς της Rheinmetall και πυραύλους της Leonardo, αυτή η μορφή μπάσταρδου–μιλιταριστικού Κεϋνσιανισμού θα λειτουργήσει ως ένεση κορτιζόνης στον καρκινοπαθή: θα φέρει μια ευεξία (την είδαμε ήδη στο Χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης) ενώ η αρρώστια θα συνεχίζει να τρώει τα σωθικά της ευρωπαϊκής κοινωνικής οικονομίας».
Από τον Δεκέμβριο του 2024, ο κ. Βαρουφάκης έγραφε πως ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών δεσμεύτηκε να αυξήσει τις εξαγωγές, να επαναφέρει θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ και να μειώσει το εμπορικό έλλειμμα και για να πετύχει αυτούς τους στόχους «είναι απαραίτητο να υποτιμηθεί το δολάριο, κάτι που θα οξύνει έτι περαιτέρω τις αντιθέσεις στον τομέα του παγκόσμιου εμπορίου».
Ωστόσο, ο πρώην ΥΠΟΙΚ της Ελλάδας σημειώνει ότι ο Trump, παράλληλα, είχε εκφράσει την επιθυμία του για ένα ισχυρό δολάριο και την απόλυτη κυριαρχία του στις διεθνείς πληρωμές. Μπορεί να τα κάνει όλα αυτά μαζί; Κατά τον ίδιο, ίσως μια στρατηγική παρόμοια με αυτήν που ακολούθησε ο Ronald Reagan το 1985, μέσω των Plaza Accords, θα μπορούσε να είχε αποτέλεσμα. Ο Reagan είχε επιβάλει τελεσίγραφο στην Ιαπωνία, ζητώντας να ανατιμήσει μαζικά το νόμισμά της, απειλώντας με την επιβολή υψηλών δασμών στις εξαγωγές της. Όμως, όπως επισημαίνει ο Βαρουφάκης, η Κίνα, η οποία αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση για τις ΗΠΑ, δεν είναι Ιαπωνία και δεν θα υποχωρήσει τόσο εύκολα…
Ο Βαρουφάκης αναφέρθηκε επίσης στην Κίνα, σημειώνοντας ότι το Πεκίνο βρίσκεται αντιμέτωπο με το δικό του δίλημμα καθώς πλησιάζει το 2025: Να συνεχίσει τη στρατηγική της αναμονής, ελπίζοντας ότι οι εσωτερικές αντιφάσεις των ΗΠΑ θα κορυφωθούν; Ή να μετατρέψει τους BRICS σε ένα νέο σύστημα, παρόμοιο με εκείνο του Bretton Woods, με το γουάν να τοποθετείται ηγεμονικά στον πυρήνα αυτής της νέας δομής;
Ο Βαρουφάκης υποστηρίζει ότι το Πεκίνο δεν έχει ακόμη λάβει οριστικές αποφάσεις.
Ούτε όμως και οι ΗΠΑ.
(με πληροφορίες από bankingnews.gr, documento.gr, efsyn.gr)
