Η ουκρανική στρατηγική πλήττει σοβαρά την ενεργειακή αλυσίδα της Ρωσίας, επιδεινώνοντας ελλείψεις καυσίμων σε πολλές περιφέρειες και περιορίζοντας τις εξαγωγές, σύμφωνα με στοιχεία και μαρτυρίες που συγκεντρώνονται το τελευταίο διάστημα. Οι επιθέσεις, που περιλαμβάνουν πλήγματα με μη επανδρωμένα μέσα σε διυλιστήρια, τερματικούς σταθμούς και αντλιοστάσια, φαίνεται ότι αποτελούν το δεύτερο βασικό σκέλος ενός διπλού σχεδίου του Κιέβου για τη ρήξη των ροών καυσίμου και των εσόδων από ενεργειακές εξαγωγές της Μόσχας.
Τις προηγούμενες ημέρες ουκρανικά drones έπληξαν τη μονάδα επεξεργασίας του διυλιστηρίου Kirishi, μιας εγκατάστασης που παρείχε σημαντικό μέρος της παραγωγικής ικανότητας του εργοστασίου, ενώ ακολούθησε πλήγμα και στο διυλιστήριο Saratov, που τροφοδοτεί τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις. Ρωσικές αρχές ανέφεραν ότι κατέρριψαν 361 drones, ένδειξη ότι στόχοι ήταν πολλαπλοί και ευρύτατα κατανεμημένοι.
Συνέπειες στην προσφορά και τις εξαγωγές
Αναφορές στον ρωσικό Τύπο και σε ενώσεις πρατηριούχων καταγράφουν ελλείψεις καυσίμων σε τουλάχιστον 10 ρωσικές περιφέρειες, με πολλούς σταθμούς να μην λαμβάνουν παραδόσεις για εβδομάδες και να αναγκάζονται σε προσωρινό κλείσιμο. Πηγές της βιομηχανίας δηλώνουν ότι η Ρωσία έχει χάσει περίπου το ένα πέμπτο της διυλιστηριακής της ικανότητας το 2025 λόγω στοχευμένων πλήγματων.
Παράλληλα, ουκρανικές δυνάμεις έπληξαν τον μεγαλύτερο τερματικό σταθμό εκφόρτωσης πετρελαίου της Ρωσίας στο Primorsk και αντλιοστάσια του συστήματος Transneft Baltic Pipeline System-2, αναγκάζοντας τη διακοπή φορτώσεων και δημιουργώντας προβλήματα μεταφοράς και αποθήκευσης. Πηγές του τομέα προειδοποιούν ότι παραγωγοί ενδέχεται να μειώσουν την εξόρυξη εάν διατηρηθούν τα τεχνικά προβλήματα στη διανομή. Η Transneft αποκάλεσε τις αναφορές «fake news».
Στρατιωτικό πλαίσιο και οικονομικό πλήγμα
Ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έχει περιγράψει την εκστρατεία ως επίθεση στην «καρδιά» της ρωσικής ικανότητας χρηματοδότησης του πολέμου. «Ο ρωσικός πολεμικός μηχανισμός θα σταματήσει όταν του τελειώσει το καύσιμο», δήλωσε σε δημόσια τοποθέτηση. Οι ενεργειακές εισπράξεις, που αποτελούν σημαντικό μέρος των κρατικών εσόδων της Μόσχας, έχουν ήδη δεχθεί πλήγμα, με αρμόδιες εκτιμήσεις να συνδέουν τη μείωση των εξαγωγών με πιέσεις στον προϋπολογισμό.
Στο μέτωπο, ρωσικές δυνάμεις προχώρησαν στην κατάληψη τριών οικισμών (Sosnovka, Novonikolayevka και Olhivske/Olgovskoye) και, σύμφωνα με ανακοίνωση του ουκρανικού γενικού επιτελείου, ο αρχηγός της ουκρανικής στρατιάς απέπεμψε δύο αξιωματικούς που είχαν την ευθύνη περιοχών χάθηκαν. Το Ινστιτούτο Μελέτης Πολέμου εκτιμά ότι τους τέσσερις τελευταίους μήνες η Ρωσία κέρδισε σημαντικό έδαφος με μεγάλο ανθρώπινο κόστος. Εκτιμήσεις του Ινστιτούτου, υποστηρίζουν ότι στο διάστημα Μάιος – Άυγουστος έχασαν την ζωή τους περισσότεροι από 130.000 στρατιώτες και από τις δύο πλευρές.
Διεθνείς αντιδράσεις και κυρώσεις
Η Πολωνία ζήτησε πλήρες εμπάργκο στις ρωσικές εισαγωγές πετρελαίου μετά από πρόσφατη διείσδυση ρωσικών drones στον εναέριο χώρο του ΝΑΤΟ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα προτείνει νέα πακέτα κυρώσεων, επεκτείνοντας στόχους σε κρυπτονομίσματα, τράπεζες και τομέα ενέργειας, ενώ επίσημα στοιχεία δείχνουν σημαντική πτώση των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου στην ΕΕ από το 2022. Ταυτόχρονα, η ρωσική πρακτική να απαγορεύσει τις εξαγωγές διυλισμένων προϊόντων από τον Φεβρουάριο έχει οδηγήσει σε προσπάθειες να αυξηθούν οι εξαγωγές αργού, που όμως πλέον παρεμποδίζονται από τις ζημιές στη διανομή και τους τερματικούς σταθμούς.
Αν οι επιθέσεις συνεχιστούν, αναλυτές εκτιμούν ότι οι ροές υγρών καυσίμων και το δημοσιονομικό όφελος από τις εξαγωγές θα συρρικνωθούν περαιτέρω, εντείνοντας τις οικονομικές πιέσεις στη Ρωσία και αυξάνοντας την αστάθεια στη διεθνή αγορά ενέργειας. Η επόμενη περίοδος κρίσιμων αποφάσεων περιλαμβάνει πιθανές νέες ευρωπαϊκές κυρώσεις και την αξιολόγηση της απάντησης της Μόσχας.
