Μπορεί ο ρυθμός της οικονομίας να είναι θετικός και το επιχειρηματικό περιβάλλον ευνοϊκό, αλλά περισσότερο ευάλωτες στις οικονομικές δυσκολίες φαίνεται να είναι οι επιχειρήσεις που έχουν δανειστεί μεγάλα ποσά από τις τράπεζες, ιδιαίτερα πάνω από €1 εκατ.
Προτιμούν να κάνουν αναδιαρθρώσεις δανείων ή να βγάλουν άρον άρον τα διαθέσιμα τους στο τραπέζι και να προχωρήσουν σε πρόωρες αποπληρωμές δανείων, ώστε να αποφύγουν το ψηλό κόστος δανεισμού. Ακόμη και αν τον Σεπτέμβριο το επιτόκιο που αφορά δάνεια προς μη χρηματοοικονομικές εταιρείες για ποσά άνω του €1 εκατ. κατέγραψε μείωση στο 3,79% (για νέες εργασίες), σε σύγκριση με 4,30% τον προηγούμενο μήνα, εντούτοις τα επιχειρηματικά δάνεια είναι μια κατηγορία που έχει ψηλά επιτόκια, λόγω και του ρίσκου που περιλαμβάνουν.
Τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας δείχνουν ότι τέλος Σεπτεμβρίου οι αναδιαρθρώσεις που έγιναν ήταν €245,8 εκατ., σχεδόν στα ίδια επίπεδα με τα νέα δάνεια €246,7 εκατ. που δόθηκαν στις επιχειρήσεις. Πέρυσι τον Σεπτέμβριο οι αναδιαρθρώσεις επιχειρηματικών δανείων άνω του €1 εκατ. ήταν ελαφρώς μεγαλύτερη στα €291, 8 εκατ. και ο νέος δανεισμός αρκετά μικρότερος στα €108,2 εκατ.
Η τάση στις αναδιαρθρώσεις επιχειρηματικών δανείων είναι τελείως διαφορετική για πιστώσεις κάτω του €1εκατ. Τέλος Σεπτεμβρίου οι αναδιαρθρώσεις ήταν €21 εκατ. και τα νέα δάνεια €62,7 εκατ. ενώ πέρυσι ήταν €22,5 εκατ. και €41,2 εκατ. αντίστοιχα.
Οι ρυθμίσεις δανείων είναι μια κίνηση που συμφέρει τόσο τα πιστωτικά ιδρύματα, όσο και τους πελάτες- δανειολήπτες. Οι τράπεζες γιατί γλυτώνουν τον κίνδυνο να αυξήσουν το χαρτοφυλάκιο των κόκκινων δανείων, που σημαίνει μεγαλύτερες προβλέψεις για επισφάλειες και άρα μεγαλύτερη δέσμευση κεφαλαίων.
Οι δανειολήπτες γιατί βρίσκουν μέσω των αναδιαρθρώσεων λύση στο πρόβλημα δυσκολίας εξυπηρέτησης του χρέους, επιμηκύνοντας συνήθως τον χρόνο αποπληρωμής, που σημαίνει αλλαγή στους όρους της αρχικής σύμβασης του δανείου.
Ο δανεισμός στις επιχειρήσεις όχι μόνο στην Κύπρο αλλά και στην υπόλοιπη Ευρωζώνη έχει ορισμένες ιδιαιτερότητες παρά το γεγονός ότι το οικονομικό περιβάλλον είναι πιο θετικό. Σύμφωνα με την έρευνα τραπεζικών χορηγήσεων (BLS) της ΕΚΤ για τον Οκτώβριο του 2025, οι τράπεζες της Ευρωζώνης ανέφεραν μικρή καθαρή αυστηροποίηση των πιστωτικών προτύπων – δηλαδή των εσωτερικών κατευθυντήριων γραμμών ή των κριτηρίων έγκρισης δανείων – για τα δάνεια ή τις πιστωτικές γραμμές προς τις επιχειρήσεις το γ’ τρίμηνο του 2025 (καθαρό ποσοστό 4% των τραπεζών).
Για τις επιχειρήσεις, η αυστηροποίηση που καταγράφηκε το γ’ τρίμηνο ήρθε μετά από περίοδο σταθερότητας το προηγούμενο τρίμηνο – εξέλιξη που θεωρήθηκε απρόσμενη, καθώς στην προηγούμενη έρευνα οι τράπεζες είχαν προβλέψει ότι τα κριτήρια θα παρέμεναν αμετάβλητα. Οι εκτιμώμενοι κίνδυνοι για τις προοπτικές της οικονομίας συνέβαλαν στη σύσφιξη των πιστωτικών προτύπων, ενώ οι τράπεζες επικαλέστηκαν επίσης το υψηλό επίπεδο γεωπολιτικής αβεβαιότητας και τους κινδύνους στο διεθνές εμπόριο ως λόγους για πιο επιλεκτική στάση ανά κλάδο ή επιχείρηση κατά τη χορήγηση νέων δανείων. Πολλές τράπεζες δήλωσαν επίσης ότι έχουν εντείνει την παρακολούθηση και ανάλυση των πιστωτικών τους χαρτοφυλακίων.
