Η προσέγγιση του «Ασφαλούς Οδικού Συστήματος» έχει ως στόχο τη δημιουργία ενός οδικού περιβάλλοντος που να λαμβάνει υπόψη τα ανθρώπινα λάθη, τα οποία αναπόφευκτα θα συμβαίνουν, και να περιορίζει τις επιπτώσεις τους, ώστε να αποφεύγονται οι συγκρούσεις ή να μειώνονται οι συνέπειές τους. Αυτό εξηγεί ο Συγκοινωνιολόγος Μηχανικός Νεόφυτος Ζαβρίδης, ο οποίος έχει συμμετάσχει σε κυκλοφοριακές μελέτες τόσο για ιδιωτικά όσο και για δημόσια έργα, αλλά και σε σημαντικές παρεμβάσεις ανάπλασης και πολεοδομικού σχεδιασμού σε διάφορες περιοχές της Κύπρου.
Ο κ. Ζαβρίδης που διετέλεσε μέλος της ομάδας σύνταξης του 1ου Στρατηγικού Σχεδίου για την Οδική Ασφάλεια στην Κύπρο 2002 – 2006 και του 2ου Στρατηγικού Σχεδίου για την Οδική Ασφάλεια στην Κύπρο 2012 – 2020 ενώ εκπροσώπησε και το Επιστημονικό και Τεχνικό Επιμελητήριο Κύπρου στο Συμβούλιο Οδικής Ασφάλειας από το 2002 μέχρι το 2014, ανέφερε σε δηλώσεις του πως η οδική ασφάλεια στηρίζεται σε πυλώνες όπως είναι η εκπαίδευση, παιδεία, κουλτούρα, στις υποδομές, συντήρηση δρόμων και αστυνόμευση.
Αναφέρθηκε και στην αναγκαιότητα στήριξης του Συμβουλίου Οδικής Ασφάλειας. Σχετικά με το νέο Στρατηγικό Σχέδιο για την Οδική Ασφάλεια της Κυπριακής Δημοκρατίας για την περίοδο 2021-2030 ο κ. Ζαβρίδης ανέφερε πως πρέπει να ελέγχονται οι δράσεις σε ετήσια βάση.
Όπως εξήγησε ο κ. Ζαβρίδης, η εκπαίδευση απαιτεί χρόνο, που σήμερα στην Κύπρο δεν υπάρχει επαρκής και συστηματική εκπαίδευση παρά μόνο ένας αστυνομικός να πηγαίνει σε ένα σχολείο να κάνει κάποια εκπαίδευση ή σε ένα στρατόπεδο.
Ενδεικτικά είπε πως βλέπουμε καθημερινά στους δρόμους μοτοσικλετιστές μεγάλου κυβισμού οι οποίοι έχουν ένα κράνος, ωστόσο συμπλήρωσε στις άλλες χώρες απαγορεύεται να οδηγάς εάν δεν έχεις στολή συγκεκριμένη, η οποία στολή έχει ειδικά προστατευτικά μέταλλα ελαφρού τύπου που όταν πέσεις από τη μοτοσυκλέτα θα σε προστατεύσουν.
Σχετικά με τις υποδομές, ο κ. Ζαβρίδης ανέφερε πως ο δρόμος πρέπει να είναι καλός, προσθέτοντας πως στην Κύπρο οι δρόμοι μας δεν είναι τραγικοί αλλά χρειάζονται μεγάλη βελτίωση ειδικά σε θέματα συντήρησης ή πεζοδρομίων. Επίσης σημείωσε, χρειαζόμαστε σωστούς ποδηλατόδρομους για να μην χάνουμε κάθε χρόνο τρεις με τέσσερις ποδηλάτες αλλά και μοτοσικλετιστές. Πρόσθεσε ακόμη πως οι υποδομές χρειάζονται χρήμα και αρκετό χρόνο.
Όσον αφορά την αστυνόμευση, τόνισε πως επιβάλλεται η αυστηρή αστυνόμευση με μηδενική ανοχή εξηγώντας επίσης πως άλλο είναι το αποτέλεσμα ενός τροχαίου όταν το όχημα τρέχει με 30 χιλιόμετρα, ή με 130 χιλιόμετρα ή με 100 ή με 60 χιλιόμετρα. Όπως επίσης χρειάζεται και η αστυνόμευση από την τροχονομία των Δήμων.
Αναφερόμενος στην εφαρμογή δράσεων, είπε πως αυτές πρέπει να βασίζονται σε πέντε βασικούς πυλώνες του «Ασφαλούς Συστήματος»: στην αποτελεσματική διαχείριση οδικής ασφάλειας, στους ασφαλείς δρόμους και κινητικότητα, στα ασφαλή οχήματα, στους ασφαλείς οδικούς χρήστες και στην αποτελεσματική ανταπόκριση μετά την οδική σύγκρουση.
Η Κύπρος, όπως και κάθε άλλο κράτος, παρουσιάζει κάποιες ιδιαιτερότητες στο πεδίο της οδικής ασφάλειας και κάποια συγκεκριμένα προβλήματα. Τα πιο σημαντικά από αυτά είναι, είπε ο κ. Ζαβρίδης ότι η συντριπτική πλειονότητα των οδικών θανάτων και σοβαρών τραυματισμών καταγράφεται στους αστικούς δρόμους (σε δομημένες περιοχές των πόλεων και των χωριών).
Παρατηρείται ακόμη εξαιρετικά υψηλό ποσοστό οδικών θανάτων και σοβαρών τραυματισμών μοτοσικλετιστών και ιδιαίτερα μοτοποδηλατιστών. Επίσης εξαιρετικά ψηλό είναι το ποσοστό οδικών θανάτων και σοβαρών τραυματισμών νεαρών ανδρών οδηγών, αλλά και πολύ ψηλό ποσοστό οδικών θανάτων αλλοδαπών που διαμένουν στην Κύπρο. Επιπρόσθετα πολύ ψηλό είναι το ποσοστό οδικών θανάτων πεζών και ιδιαίτερα ψηλό ποσοστό οδικών θανάτων ηλικιωμένων πεζών.
Πρόσθεσε επίσης πως παρατηρείται μια γενικευμένη απειθαρχία στους κανόνες οδικής κυκλοφορίας, με κυριότερες και σοβαρότερες παραβάσεις, την παραβίαση των ορίων ταχύτητας, την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ αλλά και ναρκωτικών, την παραβίαση του κόκκινου φωτεινού σηματοδότη, τη μη χρήση ζώνης ασφάλειας και ιδιαίτερα στα πίσω καθίσματα, τη μη χρήση παιδικών συστημάτων συγκράτησης, τη μη χρήση κράνους, τη χρήση κινητού χωρίς ελεύθερα χέρια, αλλά και την εκτεταμένη παράνομη στάθμευση.
Καταληκτικά, επεσήμανε πως, κατά τη διάρκεια της εφαρμογής του στρατηγικού σχεδίου επιβάλλεται να γίνεται ετήσιος απολογισμός των δράσεων που εφαρμόζονται και προγραμματισμός των δράσεων που θα εφαρμοστούν το έτος που ακολουθεί, καθώς και αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας στην εφαρμογή των καθορισμένων πολιτικών.
Σημειώνεται ότι, το στρατηγικό σχέδιο θα πρέπει να επικαιροποιείται και να εμπλουτίζεται με νέες ή αναθεωρημένες πολιτικές και δράσεις, καθ’ όλη την περίοδο εφαρμογής του, ανάλογα με την αποτελεσματικότητα των πολιτικών και δράσεων που εφαρμόζονται, αλλά και ανάλογα με τις νέες εξελίξεις στον τομέα της οδικής ασφάλειας
Όσον αφορά το Στρατηγικό Σχέδιο 2021-2030 αυτό συνέχισε, περιλαμβάνει περιγραφή της μεθοδολογίας εκπόνησης του Έργου, συλλογή δεδομένων, καταγραφή βέλτιστων πρακτικών Οδικής Ασφάλειας που εφαρμόζονται διεθνώς και συγκρίσεις των επιπέδων οδικής ασφάλειας της Κύπρου με τα αντίστοιχα επίπεδα των υπόλοιπων κρατών μελών της Ε.Ε. Περιγραφή της υφιστάμενης κατάστασης Οδικής Ασφάλειας στην Κύπρο, με παράθεση και σχετικών στατιστικών στοιχείων, απολογισμό της εφαρμογής του τρέχοντος Στρατηγικού Σχεδίου 2012-2020, αλλά και προτεινόμενες πολιτικές, στόχοι, δείκτες οδικής ασφάλειας και σχέδιο δράσεων για την περίοδο 2021-2030.
Καταληκτικά ο κ Ζαβρίδης είπε πως τα στρατηγικά σχέδια που υπάρχουν, πρέπει να υλοποιούνται να παρακολουθούνται και να αξιοποιούνται.
Σημειώνεται πως ο κ. Ζαβρίδης είναι επίσης μέλος σε διάφορα επαγγελματικά σώματα στην Κύπρο και το εξωτερικό όπως το CIHT (Chartered Institute of Highways and Transportation) και το CILT (Chartered Institute of Logistics and Transport). Τα έτη 2008 – 2012 δίδαξε το μάθημα της Οδοποιίας και το μάθημα της Τεχνικής της Κυκλοφορίας στους φοιτητές του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Κύπρου.
ΚΥΠΕ