Στη διαπίστωση ότι οι γνώσεις και το ενδιαφέρον των μαθητών για τα κατεχόμενα εδάφη μας καθώς και για διάφορες πτυχές του εθνικού μας προβλήματος έχουν υποβαθμιστεί και ατονήσει, προβαίνει το υπουργείο Παιδείας, ενώ, παράλληλα, επισημαίνει ότι η μνήμη φαίνεται να εξασθενεί. Αυτοί οι λόγοι χτυπούν το καμπανάκι για να ουσιαστική αναβάθμιση του στόχου «Γνωρίζω, Δεν Ξεχνώ, Διεκδικώ», ο οποίος εξακολουθεί να είναι υπό έμφαση κάθε χρόνο κατά τη διάρκεια των σχολικών περιόδων.
Οι πιο πάνω διαπιστώσεις καταγράφονται με τον πιο επίσημο τρόπο στην εγκύκλιο της Διεύθυνσης Δημοτικής Εκπαίδευσης, που απέστειλε το υπουργείο Παιδείας στα σχολεία ενόψει της έναρξης της νέας σχολικής χρονιάς.
Η υποβάθμιση των γνώσεων και του ενδιαφέροντος για το Κυπριακό και για τα όσα επέφερε η τουρκική εισβολή και κατοχή, όπως και η εξασθένηση της μνήμης για τα κατεχόμενα εδάφη και για τα τραγικά γεγονότα του μαύρου καλοκαιριού του 1974, θα πρέπει να απασχολήσει πιο επισταμένα τα σχολεία κατά την σχολική χρονιά 2025 -2026.
Οι οδηγίες του Υπουργείου ξεκάθαρες: «Καλούνται οι Διευθυντές/ Διευθύντριες να μεριμνήσουν, ώστε ο στόχος “Γνωρίζω, Δεν Ξεχνώ, Διεκδικώ” να προωθηθεί διαθεματικά, μέσα από διάφορες θεματικές ενότητες και όλα τα μαθήματα του Αναλυτικού Προγράμματος». Για την επίτευξη αυτού του στόχου, συστήνεται η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση όλων των σχετικών με το θέμα βιβλίων, ανθολογιών, ενοτήτων, ταινιών, ζωντανών πηγών, επισκέψεων και εκδηλώσεων. Επιπρόσθετα, το υπουργείο Παιδείας τονίζει ότι είναι χρήσιμο να λειτουργεί στις τάξεις, επί μονίμου βάσεως, «Κέντρο Έρευνας και Μάθησης για την Κατεχόμενη Γη μας», το οποίο να εμπλουτίζεται και να αξιοποιείται συστηματικά, από τα παιδιά και τους εκπαιδευτικούς, στις διάφορες θεματικές και διαθεματικές ενότητες των μαθημάτων που αναπτύσσονται στην τάξη.
Οι δράσεις όμως που καλούνται να εφαρμόσουν τα σχολεία δεν σταματούν εδώ. Επισημαίνεται ακόμη πως με την έναρξη της σχολικής χρονιάς, σε συνεργασία με το Κεντρικό Μαθητικό Συμβούλιο και άλλους φορείς, θα πρέπει να καταρτιστεί πρόγραμμα με σχετικές δραστηριότητες, στις οποίες να συμμετέχουν όλα τα τμήματα του σχολείου. Στην εγκύκλιο αναφέρονται, ενδεικτικά, μερικές δραστηριότητες:
>> Εβδομάδα «Γνωρίζω, Δεν Ξεχνώ, Διεκδικώ».
>> Φιλοξενία–γνωριμία με πνευματικούς ανθρώπους (συγγραφείς, καλλιτέχνες, αθλητές κ.ά.) με καταγωγή από τις κατεχόμενες περιοχές ή με συγγραφικό έργο για την προσφυγιά και τα κατεχόμενα μέρη μας.
>> Μελέτη–έρευνα για τα μνημεία και τον πολιτισμό της κατεχόμενης γης μας.
>> Συλλογές με φωτογραφίες.
>> Δημιουργία μουσείου με σχετικά αντικείμενα.
Όσον αφορά στις κύριες παραμέτρους του συγκεκριμένου στόχου είναι τρεις:
>> Γνωρίζω τον τόπο μου.
>> Δεν Ξεχνώ την κατεχόμενη γη μου.
>> Διεκδικώ την απελευθέρωση και την επανένωση της πατρίδας μου.
Για την πρώτη παράμετρο, σημειώνεται ότι «η στόχευση τονίζει την αναγκαιότητα οι μαθητές να γνωρίσουν την Ιστορία, τις παραδόσεις, τους θρύλους, τους μύθους, τα ήθη και έθιμα των διαφόρων περιοχών του τόπου μας, τόσο των ελεύθερων περιοχών όσο και της κατεχόμενης πατρίδας μας».
Για τη δεύτερη παράμετρο, κυρίαρχη θέση στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα έχει η προσπάθεια της διατήρησης άσβεστης της μνήμης των κατεχόμενων χωριών και πόλεων μας. «Η κατεχόμενη γη μας θα πρέπει να ζωντανέψει στα μάτια των παιδιών, με την ανάπτυξη προγραμμάτων/ δράσεων/ πρωτοβουλιών, που θα αναδεικνύουν, μέσα από γεωγραφικά, ιστορικά, πολιτισμικά και γλωσσικά στοιχεία, το ενιαίο και αδιαίρετο του τόπου μας», σημειώνει το Υπουργείο.
Για την τρίτη παράμετρο, αναφέρεται πως η διεκδίκηση για την απελευθέρωση και την επανένωση της πατρίδας μας δεν μπορεί παρά να είναι συνεχής, να εκφράζεται με ειρηνικά μέσα και στη βάση της εφαρμογής των βασικών δικαιωμάτων και ελευθεριών του ανθρώπου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πέραν του διαχρονικού και ενιαίου στόχου «Γνωρίζω, Δεν Ξεχνώ, Διεκδικώ», στο πλαίσιο της πολιτικής για λειτουργία των σχολικών μονάδων περισσότερο αυτόνομα, υπεύθυνα και δημοκρατικά, τα τελευταία χρόνια κάθε σχολείο καθορίζει τους δικούς του υπό έμφαση στόχους. Σε αυτούς τους στόχους θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαίτερες ανάγκες και απαιτήσεις των μαθητών αλλά και της ίδιας της σχολικής μονάδας.
Σύμφωνα με το υπουργείο Παιδείας, «ο καθορισμός συγκεκριμένων στόχων από την κάθε σχολική μονάδα, βοηθά το κάθε σχολείο χωριστά να στηρίξει παιδαγωγικά, κοινωνικά, ψυχοσυναισθηματικά τους μαθητές του, να αναβαθμίσει και να βελτιώσει το σχολικό του περιβάλλον, και, προπάντων, την καθημερινότητα των μαθητών του».
Οι στόχοι αυτοί θα πρέπει να περιλαμβάνονται στο Ενιαίο Σχέδιο Βελτίωσης της Σχολικής Μονάδας, το οποίο θα ενσωματώνει: α) Τον σχεδιασμό της σχολικής μονάδας για βελτίωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων και β) το Σχέδιο Δράσης για την επαγγελματική μάθηση των εκπαιδευτικών το οποίο συνδέεται άμεσα με τους υπό έμφαση στόχους/προτεραιότητες της σχολικής μονάδας. Το Ενιαίο Σχέδιο Βελτίωσης της Σχολικής Μονάδας πρέπει να ικανοποιεί τις εξής βασικές προϋποθέσεις:
>> Προσανατολισμένο στη βελτίωση της μάθησης των μαθητών.
>> Να επιδιώκει τη μεγιστοποίηση του ωφέλιμου διδακτικού χρόνου.
>> Είναι μοναδικό για κάθε σχολείο για κάθε σχολική χρονιά.
