Σαν μια αρχή βλέπουν οι πρυτάνεις του Πανεπιστημίου Κύπρου και του ΤΕΠΑΚ, την ψήφιση των νομοθετημάτων που ρυθμίζουν την προσφορά ξενόγλωσσων προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών από τα δημόσια ακαδημαϊκά μας ιδρύματα. Οι πρυτάνεις του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου, Τάσος Χριστοφίδης και Παναγιώτης Ζαφείρης αντίστοιχα, αναφέρονται στην απόφαση της Βουλής έπειτα από αρκετά χρόνια που το θέμα αυτό απασχολεί, βλέποντας την σαν ένα πρώτο βήμα, αναγνωρίζοντας όμως πως υπάρχουν περιορισμοί, τους οποίους δεν θα επιθυμούσαν τα πανεπιστήμια.
Πέραν όμως από το τυπικό κομμάτι της διαδικασίας και για το πως έχουν εκλάβει τα νέα δεδομένα οι άμεσα εμπλεκόμενοι, ιδιαίτερη σημασία έχει το πώς εφαρμόζονται στην πράξη. Ένα από τα σημεία που έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι ο αριθμός των ξενόγλωσσων προγραμμάτων που δύναται να προσφέρουν τα πανεπιστήμια με βάση τις πρόνοιες του νέου νομοθετικού πλαισίου. Όπως έχουμε πληροφορηθεί, το Πανεπιστήμιο Κύπρου θα μπορεί να προσφέρει έξι τέτοια προγράμματα συν δύο διατμηματικά, δηλαδή σύνολο οκτώ, ενώ το ΤΕΠΑΚ τρία ξενόγλωσσα συν ένα διατμηματικό δηλαδή σύνολο τέσσερα.
Ερωτηθείς για το κατά πόσον υπάρχουν οι συνθήκες για άμεση εφαρμογή της νομοθεσίας από πλευράς ιδρυμάτων, ο πρύτανης Τάσος Χριστοφίδης, απάντησε αρνητικά, σημειώνοντας πως υπάρχουν διαδικασίες που πρέπει πρώτα να ακολουθηθούν καθώς και η απαραίτητη πιστοποίηση των προγραμμάτων από τον αρμόδιο Φορέα ΔΙΠΑΕ. Ωστόσο, επεσήμανε πως το Πανεπιστήμιο Κύπρου έχει οργανωμένο διατμηματικό πρόγραμμα στη Σχολή Οικονομικών και Διοίκησης, το οποίο δύναται να είναι από τα πρώτα που θα «τρέξουν» σε αυτό το πλαίσιο. Σύμφωνα με τον κ. Χριστοφίδη, στην καλύτερη των περιπτώσεων τα πανεπιστήμια θα μπορούν να προσφέρουν ξενόγλωσσα προγράμματα από τον Σεπτέμβριο του 2026.
Τ. Χριστοφίδης: Είναι μια αρχή
Με το που ψηφίστηκε η νομοθεσία το βράδυ της Πέμπτης, ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου, Τάσος Χριστοφίδης, προέβη στην ακόλουθη ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: «Η Βουλή ενέκρινε απόψε το προσχέδιο των κανονισμών σχετικά με την προσφορά ξενόγλωσσων προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών από τα δημόσια πανεπιστήμια. Δεν έχω δει το τελικό κείμενο, αλλά παρακολούθησα τη συζήτηση από την τηλεόραση. Έχουν μπει αρκετοί περιορισμοί που δεν θα τους βρει κάποιος σε άλλες χώρες. Ελπίζω ότι παρά τους περιορισμούς θα μπορέσουμε σύντομα να προσφέρουμε μικρό αριθμό (αυτό μας επιβάλλουν οι κανονισμοί που ψηφίστηκαν) ξενόγλωσσων προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών. Είναι μια αρχή. Έχουμε διανύσει το πρώτο μέτρο σε δρόμο μήκους εκατό μέτρων. Θα ήθελα να εκφράσω τη λύπη μου για απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς για το ακαδημαϊκό προσωπικό των δημοσίων πανεπιστημίων που ακούστηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης».
Π. Ζαφείρης: Ενίσχυση της διεθνοποίησης της δημόσιας πανεπιστημιακής εκπαίδευσης
Από πλευράς του ο πρύτανης του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου, Παναγιώτης Ζαφείρης, προχώρησε σε έκδοση γραπτής δήλωσης, στην οποία χαρακτηρίζει ως ένα ουσιαστικό πρώτο βήμα και μια αισθητή πρόοδο προς την ενίσχυση της διεθνοποίησης της δημόσιας πανεπιστημιακής εκπαίδευσης στην Κύπρο, την ψήφιση του νομοθετικού πλαισίου που επιτρέπει στα δημόσια πανεπιστήμια να προσφέρουν προγράμματα σπουδών και σε ξένη γλώσσα.
«Χαιρετίζω την ψήφιση του νομοθετικού πλαισίου που επιτρέπει στα δημόσια πανεπιστήμια να προσφέρουν προγράμματα σπουδών και σε ξένη γλώσσα. Η ψήφιση αυτή έρχεται μετά από περισσότερο από δέκα χρόνια δημόσιας και κοινοβουλευτικής συζήτησης και αποτελεί ένα ουσιαστικό πρώτο βήμα προς την ενίσχυση της διεθνοποίησης της δημόσιας πανεπιστημιακής εκπαίδευσης στην Κύπρο.
Τα τελευταία χρόνια, εργαστήκαμε συστηματικά και μεθοδικά, παρουσιάζοντας τις θέσεις μας και αναδεικνύοντας τη σημασία αυτής της πρωτοβουλίας για τα δημόσια πανεπιστήμια της χώρας. Μέσα από έναν ανοιχτό και τεκμηριωμένο διάλογο, υπογραμμίσαμε επανειλημμένα τη στρατηγική ανάγκη για ενίσχυση της διεθνοποίησης, που αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την ακαδημαϊκή πρόοδο, την εξωστρέφεια και τη συνολική ανάπτυξη του κυπριακού πανεπιστημιακού χώρου.
Θέλω να συγχαρώ την ισχυρή πολιτική βούληση της υπουργού Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, δρος Αθηνάς Μιχαηλίδου, για την κατάληξη αυτού του θέματος και την προσήλωσή της σε μια στρατηγική κατεύθυνση που επιδιώκει να καταστήσει τα δημόσια πανεπιστήμια της χώρας πιο ανοιχτά, πιο ανταγωνιστικά και πιο ελκυστικά στο διεθνές περιβάλλον.
Ως πανεπιστήμιο, πρέπει τώρα να αξιοποιήσουμε στο έπακρο τις δυνατότητες που δίνει το νέο πλαίσιο. Ήδη, τα τελευταία χρόνια εντοπίζοντας τη σημασία των διαπανεπιστημιακών προγραμμάτων σπουδών, όπως τα ενθαρρύνει και η ΕΕ, μέσω των συμμαχιών ευρωπαϊκών πανεπιστημίων, εργαζόμαστε εντατικά για την ανάπτυξη ξενόγλωσσων προγραμμάτων, ενώ επιταχύνουμε τις συζητήσεις που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη με διεθνή πανεπιστήμια για την από κοινού προσφορά κοινών διαπανεπιστημιακών προγραμμάτων σπουδών. Η θεσμοθέτηση εξαίρεσης στο νομικό πλαίσιο της δυνατότητας να προσφέρονται διαπανεπιστημιακά προγράμματα σε οποιαδήποτε γλώσσα αποτελεί μια ιδιαίτερα θετική εξέλιξη για το πανεπιστήμιο μας.
Παρόλο που η ψήφιση του νομικού πλαισίου συνιστά αισθητή πρόοδο, εκφράζω την ανησυχία μου για συγκεκριμένους περιορισμούς που ενσωματώθηκαν στην πορεία από την επιτροπή Παιδείας της Βουλής. Τέτοιοι περιορισμοί, παρ’ ότι φαίνεται να αντανακλούν ανησυχίες και πιέσεις προερχόμενες από εξωγενείς προς τα δημόσια πανεπιστήμια παράγοντες, δημιουργούν αχρείαστη ταλαιπωρία στον στόχο μας για εξωστρέφεια.
Πρέπει να συνεχίσουμε όμως με συνέπεια, υπευθυνότητα και δημιουργικότητα, αξιοποιώντας κάθε δυνατότητα του νομικού πλαισίου που έχει ψηφιστεί και διεκδικώντας, όπως πάντα, με τεκμηριωμένες θέσεις, περαιτέρω βελτιώσεις στο μέλλον, με γνώμονα την ακαδημαϊκή ποιότητα και το δημόσιο συμφέρον», αναφέρει στο μήνυμά του ο πρύτανης του ΤΕΠΑΚ.
Υπουργός Παιδείας: Η Ανώτερη Εκπαίδευση αλλάζει
Σε ανακοίνωσή της, η υπουργός Παιδείας, Αθηνά Μιχαηλίδου, σημείωσε πως η ψήφιση από τη Βουλή της νομοθεσίας για την προσφορά ξενόγλωσσων προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών από τα δημόσια πανεπιστήμια αποτελεί ιστορική τομή και ένα κρίσιμο βήμα που εκκρεμούσε εδώ και επτά χρόνια.
«Πρόκειται για μια θεσμική εξέλιξη που ενισχύει την εξωστρέφεια των δημόσιων πανεπιστημίων μας, διευρύνει τις δυνατότητες προσέλκυσης ξένων φοιτητών και δημιουργεί νέες προοπτικές για διεθνείς συνεργασίες. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η θεσμική πρόνοια για την ίδρυση παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων στην Κύπρο, στη βάση ενός αυστηρού και διαφανούς νομοθετικού πλαισίου. Η πολιτική αυτή δεν είναι συγκυριακή. Είναι στρατηγική επιλογή που στοχεύει στη διεθνοποίηση του πανεπιστημιακού χώρου και στην ανάδειξη της Κύπρου ως περιφερειακός κόμβος γνώσης και καινοτομίας».
Επίσης, ανέφερε πως η Κύπρος επενδύει στην Ανώτερη Εκπαίδευση όχι μόνο ως δημόσιο αγαθό, αλλά και ως βασικό αναπτυξιακό πυλώνα της οικονομίας της, προσθέτοντας πως «με τη δημιουργία ενός ισχυρού θεσμικού πλαισίου, διασφαλίζουμε ότι η διεθνοποίηση συμβαδίζει με την αναβάθμιση της ποιότητας και την ενίσχυση του δημόσιου χαρακτήρα των πανεπιστημίων μας. Ως υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας και ως κυβέρνηση, στεκόμαστε σταθερά δίπλα στα δημόσια πανεπιστήμια σε αυτή τη νέα φάση, στην οποία εισέρχονται. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε μαζί τους, ώστε η υλοποίηση των ξενόγλωσσων προγραμμάτων να γίνει με τρόπο που να ενισχύει την αξιοπιστία, το κύρος και τη δυναμική της Ανώτερης Εκπαίδευσης σε διεθνές επίπεδο. Η Παιδεία μας αλλάζει και η Ανώτερη Εκπαίδευση γίνεται η γέφυρα της Κύπρου με τον κόσμο».
