Μία πρόταση σε τρία σκέλη «για να βγούμε από το πλήρες αδιέξοδο για την εισαγωγή φυσικού αερίου» υπέβαλε χθες, σε δραματικό τόνο, ο πρόεδρος της Επιτροπής Ενέργειας Κυριάκος Χατζηγγιάννης.
Μιλώντας στην εκπομπή του Omega «Αιχμές», με τον Σωτήρη Παρούτη, ο κ. Χατζηγιάννης επανέλαβε 4-5 φορές, σε έντονο ύφος, το ακόλουθο -τριπλό- αίτημα:
- Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας οφείλει να παρέμβει άμεσα και να κινήσει όσες διαδικασίες χρειαστούν, ακόμα και τροποποίηση υφιστάμενων νομοθεσιών, ώστε να αρθεί το αδιέξοδο, να τρέξουν οι εργασίες και να ολοκληρωθεί το ταχύτερο δυνατό το τερματικό στο Βασιλικό.
- Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, σε συνεργασία με τον Γενικό Εισαγγελέα και τη Νομική Υπηρεσία να κηρύξουν «κατάσταση έκτακτης ανάγκης», ως προς την επάρκεια ηλεκτρικής ενέργειας, την ασφάλεια εφοδιασμού και τη μείωση του κόστους του ρεύματος για τους καταναλωτές και την οικονομία, ώστε να αρθούν τα νομικά και διαδικαστικά κωλύματα που εμποδίζουν τη λήψη νέων αποφάσεων για την ολοκλήρωση του έργου της εισαγωγής φυσικού αερίου με επείγουσες διαδικασίες. Ο κ. Χατζηγιάννης τόνισε και την ανάγκη να συνεργαστούν προς αυτή την κατεύθυνση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας η Βουλή και τα κόμματα.
- Ο Γενικός Εισαγγελέας να προχωρήσει αμέσως στη διεξαγωγή έρευνας για όσα έγιναν γύρω από την προκήρυξη και κατακύρωση του διαγωνισμού για την κατασκευή του τερματικού φυσικού αερίου, όσα ακολούθησαν κατά την εκτέλεση του έργου επί διακυβέρνησης Αναστασιάδη, αλλά και όσα έγιναν ή δεν έγιναν κατά τα δυόμιση χρόνια διαχείρισης της κατάστασης από την Κυβέρνηση Χριστοδουλίδη.
Παράλληλη έρευνα
Ο κ. Χατζηγιάννης είπε πως ο Γενικός Εισαγγελέας όφειλε από καιρό τώρα να είχε προωθήσει ξεχωριστή έρευνα για την υπόθεση των καθυστερήσεων και αναβολών στην έλευση φυσικού αερίου και τον κάλεσε σε έντονο ύφος να το πράξει έστω και τώρα. Επισήμανε δε, πως δεν θα πρέπει ο Γιώργος Σαββίδης να επικαλεστεί τις έρευνες που διεξάγουν η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ή το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο.
Σε ερώτηση του κ. Παρούτη κατά πόσο εισηγείται τον διορισμό ερευνητικής επιτροπής για την υπόθεση του τερματικού, ο πρόεδρος της Επιτροπής Ενέργειας είπε πως δεν τοποθετείται ως προς τον θεσμικό τρόπο με τον οποίο θα γίνει η έρευνα, αλλά επιμένει πως πρέπει με πρωτοβουλία του Γενικού Εισαγγελέα να ξεκινήσει με κάποιο τρόπο μια πλήρης έρευνα, που να καλύψει την περίοδο από το 2018 που έγινε ο διαγωνισμός από τη ΔΕΦΑ, μέχρι και σήμερα.
«Πού είναι ο Πρόεδρος;»
Σε ένα ξέσπασμά του στη διάρκεια της εκπομπής, ο κ. Χατζηγιάννης διερωτήθηκε: «Πού είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας; Πού είναι η Νομική Υπηρεσία; Πού είναι η Βουλή; Πού είναι τα κόμματα; Οφείλουν να σπεύσουν και να αλλάξουν νόμους και διαδικασίες, να μεταφέρουν αρμοδιότητες και ευθύνες, να κηρύξουν κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τα ενεργειακά και ό,τι άλλο χρειαστεί, ώστε το έργο να μπορέσει να ολοκληρωθεί το ταχύτερο, ώστε να βγούμε από το μεγάλο αδιέξοδο, να πέσει η τιμή του ηλεκτρισμού, να αυξηθεί η παραγωγή, να καλυφθούν τα προβλήματα επάρκειας, να μειωθούν οι χρεώσεις ρύπων, κλπ».
Θα δείξουν οι έρευνες
Στην ιδια εκπομπή παρέστη και ο πρώην υπουργός Ενέργειας Γιώργος Λακκοτρύπης, ο οποίος, απαντώντας σε ερωτήσεις «τι πήγε λάθος» με τις διαδικασίες και την εξέλιξη του έργου, είπε πως διεξάγονται έρευνες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας επί τριών πτυχών του όλου θέματος και τα πορίσματά τους θα ρίξουν φως ως προς το τι στράβωσε.
Είπε ακόμα πως πέρασαν 12-13 μήνες από την ημέρα που διακόπηκε η σύμβαση της CPP και από τότε μελετούμε τρόπους επανέναρξης του έργου, χωρίς αποτέλεσμα μέχρι στιγμής. Επικαλέστηκε πρόσφατα δημοσιεύματα και αναφορές για προβλήματα που εντόπισε η γαλλική εταιρεία Technip που προσλήφθηκε τον Μάιο ως συντονιστής του έργου και διερωτήθηκε ποια είναι αυτά τα προβλήματα. Πρέπει να μας πουν πού βρίσκεται σήμερα το έργο, αν μπορεί να ολοκληρωθεί και με ποια χρονοδιαγράμματα, πρόσθεσε.
- Σε ερωτήσεις που δέχθηκαν οι παριστάμενοι ως προς τη δυνατότητα να εξευρεθεί μια εναλλακτική λύση -προσωρινή ίσως- για ταχεία εισαγωγή και χρήση φυσικού αερίου, μέχρι να ξεκαθαρίσει το μπέρδεμα με το κυρίως έργο στο Βασιλικό, ο κ. Λακκοτρύπης είπε πως αναζητήθηκαν εναλλακτικοί τρόποι και παλαιότερα, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Ζητήσαμε, είπε, και φυσικό αέριο «στη φλάντζα της ΑΗΚ», χωρίς καθορισμό τεχνολογίας, αλλά και πάλι δεν βρήκαμε ικανοποιητικές προτάσεις.
Από πλευράς του, ο κ. Χατζηγιάννης υιοθέτησε την απαισιοδοξία του πάνελ για τον χρόνο έλευσης του φυσικού αερίου και επανέλαβε την πρότασή του για κατάργηση της ισχύουσας «αναδυόμενης αγοράς», ώστε «κάθε παραγωγός ηλεκτρισμού να κάνει τις κινήσεις του και να φέρει όπως θέλει φυσικό αέριο για τις ανάγκες του». Με την πρόταση αυτή διαφώνησε ο κ. Λακκοτρύπης, λέγοντας ότι ο καταμερισμός των -ήδη πολύ μικρών- ποσοτήτων αερίου που χρειάζεται ο τόπος θα καταστήσει ασύμφορη τη χρήση του καυσίμου στην ηλεκτροπαραγωγή. - Από πλευράς του, ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Κώστας Κώστα αναφέρθηκε στις συνεχείς καθυστερήσεις, στα νέα προβλήματα που εντοπίζει η γαλλική Technip και στην ανετοιμότητα του πλοίου Προμηθέας να λειτουργήσει ως πλωτή μονάδα αποϋγροποίησης.
Ως προς την αναζήτηση εναλλακτικής λύσης για επίσπευση της εισαγωγής φυσικού αερίου ο κ. Κώστα είπε πως ο ίδιος έχει προτείνει μερικές φορές να γίνουν διευθετήσεις για εισαγωγή μικρών ποσοτήτων στο Βασιλικό, με αγωγό από το κοίτασμα Αφροδίτη.
Όμως, η εκμετάλλευση του Αφροδίτη επίσης καθυστερεί και μοιάζει πολύ δύσκολο να ξεκινήσει μέσα στην επόμενη τετραετία.
«Να έλθει ο Γ. Εισαγγελέας»
Σημειωτέον ότι σήμερα Τρίτη, στις 9.15 π.μ., είναι προγραμματισμένη η συνέχιση της συζήτησης στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ενέργειας αυτεπάγγελτου θέματος που ενέγραψαν τα μέλη της Επιτροπής, με τίτλο «Η πορεία υλοποίησης του τερματικού εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου στην περιοχή Βασιλικού».
Από τα όσα ανέφερε χθες ο πρόεδρος της Επιτροπής, δόθηκε η εντύπωση πως ο ίδιος ευνοεί η συζήτηση -ή ένα μέρος της- να γίνει κεκλεισμένων των θυρών, ώστε να μπορέσουν να συζητηθούν σε βάθος και πτυχές του θέματος που αφορούν την εν εξελίξει διαιτησία στο Λονδίνο με τις εκατέρωθεν απαιτήσεις της ΕΤΥΦΑ και της κινεζικής CPP, αλλά και οι σκέψεις που γίνονται για επείγουσες εναλλακτικές επιλογές εισαγωγής φυσικού αερίου, με ταχύρρυθμες διαδικασίες και με ενδεχόμενη τροποποίηση νομοθεσιών.
Ωστόσο, στη σημερινή συνεδρία κλήθηκαν -και πάλι- μερικές δεκάδες αξιωματούχοι, λειτουργοί υπουργείων, υπηρεσιών, αρχών και ιδιωτικών εταιρειών και φορέων, κάτι που περιορίζει τη δυνατότητα μιας κεκλεισμένων των θυρών συνεδρίας για την προστασία του απορρήτου.
Μεταξύ πολλών άλλων, στη σημερινή συνεδρία κλήθηκαν ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας, ο υπουργός Ενέργειας, η υφυπουργός παρά τω Προέδρω, ο Γενικός Ελεγκτής, εκπρόσωποι του Υπουργείου Εξωτερικών, του Υπουργείου Οικονομικών, η ΡΑΕΚ, η ΑΗΚ, η ΔΕΦΑ, η ΕΤΥΦΑ, ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου, το ΕΤΕΚ, κ.α.
Ο κ. Χατζηγιάννης, απαντώντας σε ερώτηση στη διάρκεια των «Αιχμών» είπε πως σε παλαιότερες προσκλήσεις η Νομική Υπηρεσία εκπροσωπήθηκε με κάποιο λειτουργό της, όμως τόνισε πως στη σημερινή συνεδρία πρέπει να παραστεί ο ίδιος ο Γενικός Εισαγγελέας, λόγω της κρισιμότητας του θέματος.
Τι είπε η Technip και πώς θα αντιμετωπιστεί;
Στη σημερινή συνεδρία της Επιτροπής Ενέργειας είνα βέβαιο πως θα αναλωθεί αρκετός χρόνος στις πληροφορίες -για τις οποίες έγραψε αρχές Αυγούστου ο «Φ»- ότι ο project manager του έργου, η γαλλική Technip, έχει σε προκαταρκτικό στάδιο επισημάνει πως εντοπίζει προβλήματα, ασάφειες και κενά στον σχεδιασμό του έργου από την κινεζική CPP και εκτιμά πως θα πρέπει να συμπληρωθεί το FEED ή να τροποποιηθεί εκτενώς, πριν προχωρήσει νέος διαγωνισμός για κατασκευή του έργου, στη θάλασσα και τη στεριά. Εκφράζει, επίσης, προβληματισμό για την έλλειψη κατάλληλων πιστοποιητικών ασφαλείας για ένα τμήμα του εξοπλισμού που αγοράστηκε από τη CPP και παραλήφθηκε στη συνέχεια από την ΕΤΥΦΑ.
Ακόμα, η Technip εκφράζει αμφιβολίες κατά πόσο, ως έχει σήμερα η κατάσταση, θα ενδιαφερθούν σοβαρές εταιρείες του εξωτερικού να συμμετάσχουν σε διαγωνισμό για ένα ημιτελές και προβληματικό έργο.
Ωστόσο, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η γαλλική εταιρεία δεν έχει ακόμα καταθέσει επίσημα την τελική έκθεση που ανέλαβε να ετοιμάσει για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το έργο. Αυτό αναμένεται να γίνει μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου.
Υπό αυτά τα δεδομένα, η αναζήτηση μιας νόμιμης εναλλακτικής προσωρινής λύσης, που θα παρακάμπτει τα προβλήματα ολοκλήρωσης της προβλήτας και θα επιτρέπει ασφαλή μεταφορά φυσικού αερίου στις μονάδες της ΑΗΚ ή και της PEC με λιγότερη καθυστέρηση είναι πιθανό να συζητηθεί σήμερα στη Βουλή.
