Οι προτάσεις και εισηγήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για άλλη μια φορά προκάλεσαν αντιδράσεις στην κυπριακή κοινωνία.
Αναμενόμενο, αφού τέθηκε στο τραπέζι το ενδεχόμενο κατάργησης βασικών κεκτημένων των εργαζομένων, όπως είναι η ΑΤΑ και ο 13ος μισθός, σε μια περίοδο, μάλιστα, κατά την οποία τα νοικοκυριά δυσκολεύονται να βγάλουν οικονομικά τον μήνα, λόγω της ακρίβειας.
Εμμέσως, ευθύνη γι’ αυτή την εξέλιξη φέρει και η ίδια η Κυβέρνηση. Γιατί αυτή κάλεσε το ΔΝΤ να εξετάσει και να προτείνει μέτρα για τη δημόσια υπηρεσία και πιο συγκεκριμένα για το κρατικό μισθολόγιο, τη στιγμή που έβλεπε ότι το συγκεκριμένο κόστος αυξάνεται χρόνο με το χρόνο. Και είναι γνωστό ότι τα μέτρα που προτείνει το ΔΝΤ είναι σχεδόν τα ίδια για κάθε περίπτωση. Λες και έχει μια συνταγή την οποία προτείνει για κάθε αρρώστια. Περίπου τα ίδια μέτρα είχε προτείνει στην κρίση του 2013, τα ίδια μέτρα πρότεινε και τώρα. Με τη διαφορά ότι τότε η οικονομία μας βρέθηκε στα τάρταρα, ενώ τώρα καταγράφει έναν από τους ψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στην Ευρώπη.
Θα αντιτάξει κάποιος ότι η οικονομία μπορεί να αναπτύσσεται, ωστόσο τα διαρθρωτικά προβλήματα στη δημόσια υπηρεσία παραμένουν, την ίδια στιγμή που το κόστος αυξάνεται. Μεταξύ άλλων, το ΔΝΤ σημειώνει ότι το κυβερνητικό εργατικό δυναμικό της Κύπρου είναι μέτριο σε μέγεθος, αλλά η μέση αμοιβή είναι υψηλή. Επίσης, σημειώνει ότι οι μισθοί στον δημόσιο τομέα της Κύπρου είναι κατά 27% υψηλότεροι σε σχέση με τον ιδιωτικό τομέα, ακόμη και αν ληφθούν υπόψη παράγοντες όπως το μορφωτικό επίπεδο και η ηλικία.
Αυτή είναι η μισή αλήθεια. Οι μισθοί στον δημόσιο τομέα είναι κατά μέσο όρο ψηλότεροι σε σχέση με τον ιδιωτικό, υπάρχουν όμως και δημόσιοι υπάλληλοι με πολύ χαμηλό μισθό και ιδιωτικοί υπάλληλοι με πολύ ψηλό μισθό.
Επομένως, αντί να πούμε ότι κόβουμε μισθούς και ωφελήματα από τον δημόσιο τομέα για να εξισορροπηθεί με τον ιδιωτικό, μπορούμε κάλλιστα να πούμε να αυξηθούν οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα για να πλησιάσουν το δημόσιο.
Αυτή, όμως, δεν είναι ιδιαίτερα ελκυστική επιλογή για διάφορους λόγους.
Μια άλλη επιλογή, είναι να προχωρήσει η τεχνολογική αναβάθμιση στο δημόσιο, να απλοποιηθούν οι διαδικασίες, να αυξηθεί η παραγωγικότητα, να αλλάξει η νοοτροπία και ο τρόπος εργασίας σε ολόκληρη την κρατική μηχανή, να δημιουργηθούν νέα οργανογράμματα που να συμβάλουν στη διεκπεραίωση της εργασίας. Υπάρχουν πολλές άλλες λύσεις ώστε να εξισορροπηθεί το κόστος στη δημόσια υπηρεσία, αντί να βάλουμε το χέρι στις τσέπες των εργαζομένων.
Ναι, όλοι παραπονιόμαστε κατά καιρούς για το καθεστώς και τα ωφελήματα των δημοσίων υπαλλήλων. Ωστόσο αυτό, μέχρι του σημείου να βάλουμε χέρι στον 13ο μισθό έχει μεγάλη απόσταση.
Υπάρχουν πολλά άλλα τα οποία μπορούν να γίνουν πριν φτάσουμε σε αυτή την σκέψη. Αν η κυβέρνηση θέλει πραγματικά να εξορθολογήσει τη δημόσια υπηρεσία και να μειώσει το κόστος λειτουργίας της, μπορεί να το κάνει. Και δεν χρειάζεται να καλέσει κανένα ΔΝΤ για να της υποδείξει λύσεις. Αρκεί να υπάρχουν η θέληση και η πολιτική βούληση. Λύσεις μπορούν να βρεθούν και μάλιστα αμέσως.
