Τα μέτρα στήριξης νοικοκυριών, επιχειρήσεων και κοινοτήτων που επλήγησαν από τις πρόσφατες πυρκαγιές βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, με την Κυβέρνηση να επενδύει στην αναγνώριση της άμεσης κινητοποίησης για την παροχή βοήθειας και την αποκατάσταση των ζημιών. Το δημοσιονομικό απόθεμα έδωσε στον Πρόεδρο Νίκο Χριστοδουλίδη τη δυνατότητα να κινηθεί άμεσα, προσφέροντας οικονομική στήριξη και αποκατάσταση στους κατοίκους των πυρόπληκτων περιοχών της ορεινής Λεμεσού, περιορίζοντας αφενός τις φωνές διαμαρτυρίας από τις κοινότητες και αφετέρου την κριτική της αντιπολίτευσης μέσω της υλοποίησης των μέτρων.
Η Κυβέρνηση, την περασμένη Δευτέρα, προχώρησε σε έναν πρώτο απολογισμό των εξαγγελιών, αφού ο στόχος ήταν μέχρι τις 11 Αυγούστου, να έχουν τεθεί σε τροχιά υλοποίησης. Ο στόχος αυτός επιτεύχθηκε, αποφορτίζοντας σε μεγάλο βαθμό και το πολιτικό περιβάλλον για τον Πρόεδρο, ο οποίος το προηγούμενο διάστημα είχε βρεθεί υπό έντονη πίεση. Η τελική αξιολόγηση θα γίνει με τον συνολικό απολογισμό στο τέλος της διαδικασίας, ωστόσο το πρώτο δείγμα είναι θετικό, καθώς δεν καταγράφονται έντονα παράπονα από τους κατοίκους.
Διερεύνηση πυρκαγιών
Το πρωί της Δευτέρας θα έχει συνάντηση ο Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης, με την ομάδα των Αμερικανών εμπειρογνωμόνων για τα θέματα των πυρκαγιών, στο Προεδρικό Μέγαρο.
Η δεκαμελής ομάδα της ομοσπονδιακής υπηρεσίας ATF του Υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, η οποία βρίσκεται στην Κύπρο έπειτα από πρόσκληση του Προέδρου της Δημοκρατίας, αποτελείται από εξειδικευμένους ερευνητές εμπρησμών και ατυχημάτων..
Όπως ανέφερε στο ΚΥΠΕ την προηγούμενη εβδομάδα ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, θα ενημερώσουν τον Πρόεδρο αφού ολοκληρώσουν τις έρευνές τους και θα παρουσιάσουν προκαταρκτικά στοιχεία, ενώ, θα ακολουθήσει, τις επόμενες εβδομάδες, η ετοιμασία αναλυτικής έκθεσης.
Πολιτικές κινήσεις
Στα σχέδια του Προέδρου περιλαμβάνονται και τομές στη Δημόσια Υπηρεσία, με πρώτη αλλαγή το σύστημα των Γενικών Διευθυντών. Το ενδιαφέρον, ωστόσο, επικεντρώνεται στις προθέσεις του για τον επικείμενο ανασχηματισμό. Οι όποιες κινήσεις εκτιμάται ότι θα γίνουν μετά τη συζήτηση που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Βουλή, όπου στις 25 Αυγούστου θα συνεχιστεί η κοινή συνεδρία των Επιτροπών Εσωτερικών, Γεωργίας και Περιβάλλοντος για τη διαχείριση των πυρκαγιών.
Η αλλαγή Υπουργών πριν από τη συνεδρία δεν θεωρείται δόκιμη, καθώς οι νέοι Υπουργοί θα έπρεπε να υπερασπιστούν πολιτικές για τις οποίες δεν είχαν την ευθύνη.
Συνεπώς, οι όποιες κινήσεις του Νίκου Χριστοδουλίδη θα γίνουν κατά πάσα πιθανότητα από τον Σεπτέμβριο. Πλάνο από πλευράς του Προέδρου υπάρχει, παρόλο ότι μέχρι στιγμής δεν έχει μοιραστεί τις σκέψεις του, ούτε με τους πιο στενούς του συνεργάτες και ούτε ασφαλώς με τους ηγέτες των κομμάτων της συμπολίτευσης. Ως εκ τούτου και τα όποια σενάρια έχουν δει το φως της δημοσιότητας βασίζονται σε εικασίες και όχι σε δεδομένα. Απ’ εκεί και πέρα υπάρχει η αναγνώριση ότι η συνέχιση της συνεργασίας με κάποια μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου είναι δύσκολη, για διαφορετικούς βέβαια λόγους για την κάθε περίπτωση. Από την όλη εξίσωση δεν μπορούν να λείπουν ασφαλώς και οι άμεσα εμπλεκόμενοι Υπουργοί με το θέμα των πυρκαγιών.
Σε ο,τι αφορά την όλη συζήτηση για την αξιολόγηση της διαχείρισης που έγινε για την πυρκαγιά, στην φαρέτρα της Κυβέρνησης βρίσκονται και οι παρατηρήσεις του προγράμματος του Ινστιτούτου Έρευνας, μέσα από τις οποίες διαφαίνεται ξεκάθαρα η ραγδαία ταχύτητα εξάπλωσης των φωτιών.
Παραμένει βέβαια να αιωρείται για την Κυβέρνηση, το θέμα της απουσίας στο εξωτερικό του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Γεωργίας Ανδρέα Γρηγορίου, ο οποίος είχε το ρόλο του Συντονιστή και κατά την προηγούμενη συνεδρία της Βουλής, δεν δόθηκαν πειστικές απαντήσεις για το ποιος έδωσε άδεια για την απουσία του.
Υλοποίηση κυβερνητικών μέτρων
Σε ο,τι αφορά την πορεία υλοποίησης των μέτρων που έχουν εξαγγελθεί, τα δεδομένα έχουν ως εξής:
Στέγαση και αποκατάσταση κατοικιών
Ολοκληρώθηκε ο κατάλογος κόστους και εξοπλισμού ανά κατοικία και η εκτίμηση δαπανών από κλιμάκια του ΕΤΕΚ για περίπου 300 μερικώς κατεστραμμένες οικοδομές. Η πρώτη χρηματική δόση για την αποκατάσταση πρώτων κατοικιών αναμένεται να καταβληθεί εντός της εβδομάδας.
Από την 1η Σεπτεμβρίου ξεκινά η επιδότηση ενοικίου, με τριμηνιαία προκαταβολή €800 ανά οικογένεια και €200 για κάθε εξαρτώμενο τέκνο. Σήμερα, 145 ενήλικες και 52 παιδιά διαμένουν σε προσωρινούς χώρους φιλοξενίας, ενώ 126 ενήλικες και 62 παιδιά έχουν επιστρέψει σε μόνιμη στέγη.
Η εφάπαξ οικονομική στήριξη για κατοικίες με ολοκληρωτικές ή σημαντικές ζημιές έχει καταβληθεί σε 259 από τα 286 νοικοκυριά, ύψους €2 εκατ., με το μέτρο να προβλέπει €10.000 ανά νοικοκυριό και €2.000 ανά τέκνο για ολοσχερή καταστροφή και €5.000 συν €1.000 ανά τέκνο για μερική καταστροφή.
Οικονομικές διευκολύνσεις και κοινωνική στήριξη
Το Υπουργείο Εσωτερικών προχωρά σε απαλλαγή των μόνιμων κατοίκων από τα ετήσια κοινοτικά τέλη, ενώ το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας έχει παράσχει καθοδήγηση σε 255 οικογένειες και οικονομική βοήθεια σε 189 οικογένειες.
Το Υπουργείο Μεταφορών καλύπτει την αποκατάσταση 130 οχημάτων αξίας €560.250 και 277 μηχανημάτων αξίας €640.000. Η ΑΗΚ καλύπτει λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος έως €500 για όλους τους πληγέντες οικιακούς πελάτες.
Στήριξη επιχειρήσεων και εργαζομένων
Το Υπουργείο Εργασίας κατέβαλε €139.622 για την κάλυψη μισθών 126 εργαζομένων, ενώ το Υπουργείο Ενέργειας έχει δώσει προκαταβολές ύψους €35.560,22 σε 12 επιχειρήσεις. Για τις επιχειρήσεις ισχύει απαλλαγή από κοινοτικά τέλη και κάλυψη λογαριασμών ρεύματος έως €500.
Στον αγροτικό τομέα, 1.256 δικαιούχοι έχουν λάβει συνολικά €3.064.318 για απώλεια εισοδήματος, ενώ έχουν κατατεθεί 717 αιτήσεις για σχέδια επαναδραστηριοποίησης. Στον τουρισμό, εγκρίθηκε ενίσχυση €1.000 ανά κλίνη σε 286 καταλύματα, ενώ συνεχίζεται η υποβολή αιτήσεων για ενίσχυση 40% επί του κύκλου εργασιών.
Στήριξη κοινοτήτων
Έχει καταβληθεί έκτακτη οικονομική στήριξη στα Κοινοτικά Συμβούλια, ενώ έχει αποκατασταθεί πλήρως η υδροδότηση και η ηλεκτροδότηση. Δεκαπέντε κοινότητες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για το Σχέδιο Χορηγίας προμήθειας γεννητριών.
Περιβαλλοντική αποκατάσταση
Το σχέδιο περιλαμβάνει διαχείριση αποβλήτων, έργα αντιπλημμυρικής προστασίας σε 60 σημεία και αξιολόγηση ζωνών επικινδυνότητας για βραχοπτώσεις. Στη διαχείριση άγριας βλάστησης, το Τμήμα Δασών προγραμματίζει φθινοπωρινές φυτεύσεις 10-20 χιλ. φυτών, με δαπάνη €25-50 χιλ. και κόστος συντήρησης τριετίας €425-850 χιλ., καθώς και καθοδήγηση μέσω του προγράμματος «Φυτεύω για το Κλίμα».