Η κλιματική αλλαγή -λένε οι επιστήμονες- θα αλλάξει και το σχήμα του χάρτη της γης. Κάποια μέρη θα καταστούν έρημος από τη ξηρασία, ενώ άλλα μέρη θα καλυφτούν από το νερό. Στη δεύτερη αυτή κατηγορία είναι και η Ολλανδία, όπου ήδη σχεδιάζεται το μεγαλύτερο, μέχρι τώρα, πλωτό οικιστικό συγκρότημα στην Ευρώπη.
Η προοπτική να ζει κάποιος στο νερό ενδεχομένως να τρομάζει πολλούς. Όχι όμως τους Ολλανδούς αφού σημαντικό μέρος της κατοικήσιμης περιοχής ήταν κάποτε μέρος της θάλασσας που ανακτήθηκε με κατασκευαστικά έργα. Οι επιφάνειες αυτές ανέρχονται σχεδόν στο 17% της τρέχουσας μάζας γης της χώρας. Η Ολλανδία λοιπόν είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει κι αυτή τη νέα πρόκληση. Στα πλαίσια αυτά εντάσσεται και ο σχεδιασμός ενός πλωτού οικιστικού συγκροτήματος στο Ρότερνταμ, στο οποίο η πρόσβαση θα γίνεται μόνο με βάρκες. Ο σχεδιασμός γίνεται από το αρχιτεκτονικό γραφείο MAST με αφετηρία όχι μόνο την κλιματική αλλαγή, αλλά έχοντας και ως στόχο την αναζωογόνηση μιας εγκαταλελειμμένης περιοχής στις αποβάθρες του Ρότερνταμ.
Αποτελούμενη από μια σειρά διασυνδεδεμένων οικοδομικών τετραγώνων, η ανάπτυξη Spoorweghaven θα διαθέτει 100 χαμηλού κόστους κατοικίες, εμπορικές μονάδες και δημόσιους χώρους, μαζί με πλωτούς κήπους και κήπους σε ταράτσες. «Με το έργο αυτό ελπίζουμε να αναδειχτεί η πλωτή αρχιτεκτονική ως μια βιώσιμη εναλλακτική λύση στις συμβατικές κατοικίες», δηλώνει ο Marshall Blecher, εκ των ιδρυτών του MAST. «Στόχος επίσης είναι να δείξει πώς η ανάπτυξη δεν αντιστρατεύεται το περιβάλλον αλλά μπορεί να βοηθήσει βελτιώνοντας, για παράδειγμα, την ποιότητα του νερού, υποστηρίζοντας τη βιοποικιλότητα και ενθαρρύνοντας τη μετακίνηση με βάρκα και ποδήλατο. Ταυτόχρονα, σε μια εποχή που πολλές πόλεις με χαμηλό υψόμετρο γυρίζουν την πλάτη στο νερό προσπαθώντας να προστατευτούν με ψηλές αποβάθρες και σκληρά εμπόδια, αυτό το έργο προσφέρει μια άλλη προσέγγιση – μια προσέγγιση που αποκαθιστά μια άμεση καθημερινή σύνδεση με το λιμάνι», πρόσθεσε ο Blecher.
Οι απεικονίσεις της πρότασης αποκαλύπτουν μια σειρά από αρθρωτά μπλοκ με ευθύγραμμα ανοίγματα και κοινόχρηστες ταράτσες. Αυτά θα συνδέονται μεταξύ τους με πλακόστρωτα μονοπάτια, διάσπαρτο πράσινο και καθορισμένες περιοχές κολύμβησης.
Ένα δίκτυο γεφυρών θα συνδέει την αποβάθρα με το πλωτό συγκρότημα, το οποίο θα είναι πλήρως προσβάσιμο με ποδήλατο και βάρκα μέσω νεοσύστατων οδών μεταφοράς.
Για τη μείωση των αποβλήτων κατασκευής, οι κατασκευές θα είναι φτιαγμένες από ξυλεία με σταυροστρώσεις και θα κατασκευαστούν εκτός του χώρου πριν ανυψωθούν στη θέση τους. «Είναι σχεδιασμένες ως αρθρωτές μονάδες που μπορούν να ρυμουλκηθούν στη θέση τους και να αγκυροβοληθούν μέσα στο νερό», εξήγησε ο Blecher. «Αυτή η προσέγγιση ελαχιστοποιεί τις διαταραχές κατά την κατασκευή και επιτρέπει τη μελλοντική μετεγκατάσταση ή επαναχρησιμοποίηση των κτηρίων».
Στο πλαίσιο της βιωσιμότητας της πρότασης, η MAST συνεργάστηκε με την οικολογική εταιρεία μηχανικών Biomatrix για την εγκατάσταση 900 τετραγωνικών μέτρων πλωτών καλαμιώνων γύρω από την περίμετρο του χώρου. Σύμφωνα με το στούντιο, οι καλαμιώνες θα απορροφούν τους ρύπους στο νερό με στόχο να καταστεί η περιοχή ασφαλής για κολύμπι, ενισχύοντας παράλληλα την τοπική βιοποικιλότητα. «Χόρτα και καλάμια ανθεκτικά στο αλάτι φυτεύονται στο υπόστρωμα, οι ρίζες τους εκτείνονται στο λιμάνι για να λειτουργήσουν ως φυσικά βιοφίλτρα», εξήγησε ο Blecher. «Καθώς οι ρίζες μεγαλώνουν, απορροφούν ρύπους και θρεπτικά συστατικά, συμβάλλοντας στη μείωση της ανθοφορίας των φυκιών και στην αύξηση των επιπέδων οξυγόνου στο νερό». «Πέρα από τον καθαρισμό του νερού, οι καλαμιώνες δημιουργούν πολύτιμο βιότοπο για τη θαλάσσια ζωή και την πανίδα προσφέροντας καταφύγιο και χώρους αναπαραγωγής για πτηνά, ψάρια, ασπόνδυλα και υδρόβια πτηνά», πρόσθεσε.
Να σημειώσουμε πως στο πορτφόλιο του στούντιο περιλαμβάνεται ήδη ο σχεδιασμός (σε συνεργασία με άλλο γραφείο) μιας πλωτής πλατφόρμας που λειτουργεί ως θαλάσσιο πάρκο στη Δανία.
Ελεύθερα 19.10.2025
