Με ταχύτητες ανέμου εξαπλώνονταν οι φλόγες από την πυρκαγιά που ξέσπασε στην περιοχή Μαλιά της ορεινής Λεμεσού στις 23 Ιουλίου, όπως προκύπτει και από τις δορυφορικές εικόνες που συλλέγει το Ινστιτούτο Κύπρου. Μέσα σε διάστημα δέκα λεπτών από τον εντοπισμό στίγματος καπνού, διαπιστώνεται ανωμαλία θερμοκρασίας επιφάνειας — άρα φωτιά — σε δύο διαφορετικά σημεία, συνολικής έκτασης 8 km². Δεν αποκλείεται, βέβαια, να πρόκειται για μία μόνο φωτιά, η οποία εξαπλώθηκε σε αυτή την έκταση.
Όλα αυτά καταγράφονται σε έκθεση του Ινστιτούτου Κύπρου, η οποία ετοιμάστηκε με βάση το πρωτοποριακό ερευνητικό πρόγραμμα για τον εντοπισμό της φωτιάς. Το Ινστιτούτο Κύπρου αναπτύσσει έναν νέο, πρωτότυπο αλγόριθμο για την ανάλυση πρόσφατα διαθέσιμων δορυφορικών δεδομένων υψηλής ανάλυσης, για σκοπούς ανίχνευσης και παρακολούθησης πυρκαγιών.
Όπως εξήγησε και ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Κύπρου, Σταύρος Μαλάς, ο οποίος ήταν φιλοξενούμενος σήμερα το πρωί στο ραδιόφωνο του ΡΙΚ, ο αλγόριθμος αναλύει δορυφορικά δεδομένα κάθε 10 λεπτά και χρειάζεται περίπου 3 λεπτά για να παραγάγει αποτελέσματα, τα οποία παρουσιάζονται ως εξής:
Για δείκτες καπνού: Τα pixel καλύπτουν επιφάνεια 1 km².
Για δείκτες υψηλής θερμοκρασίας (φωτιά): Τα pixel καλύπτουν επιφάνεια 4 km².
Αυτό που διαπιστώθηκε από τα δεδομένα επεξεργασίας για την ημέρα της φωτιάς είναι ότι:
Μεταξύ 13:22–13:32: Με βάση τους δείκτες καπνού, ο αλγόριθμος έστειλε στις 13:34 ειδοποίηση «ανωμαλίας καπνού» στην περιοχή, όπως απεικονίζεται στην Εικόνα 1.
Βάσει μαρτυρίας, είχε διαπιστωθεί η ύπαρξη καπνού γύρω στις 13:26.
Μεταξύ 13:32–13:42: Δηλαδή κατά το επόμενο δεκάλεπτο, βάσει των δορυφορικών δεδομένων που επεξεργάστηκε ο υπερυπολογιστής του προγράμματος, ο αλγόριθμος έστειλε στις 13:44 (χρόνος που μεσολαβεί μέχρι την επεξεργασία των δεδομένων) δεύτερη ειδοποίηση με δύο ανωμαλίες:
α. «Ανωμαλία θερμοκρασίας επιφάνειας»: Εντοπίστηκαν δύο pixel, το καθένα καλύπτει έκταση 4 km², συνολική έκταση 8 km². Εμφανίζονται ως κόκκινα και πορτοκαλί ορθογώνια στην Εικόνα 2.
β. «Ανωμαλία καπνού»: Στις περιοχές της ανωμαλίας θερμοκρασίας επιφάνειας εντοπίστηκαν οκτώ pixel, το καθένα καλύπτει 1 km² — τέσσερα pixel σε κάθε περιοχή (κόκκινη και πορτοκαλί).
Και οι δύο ανωμαλίες παρουσιάζονται στην Εικόνα 2.
Εικόνα 2: Περιοχές Pixel #1 (κόκκινο, 4 km²) και Pixel #2 (πορτοκαλί, 4 km²), συνολικά 8 km², όπου ανιχνεύθηκαν ταυτόχρονα ανωμαλίες θερμοκρασίας και καπνού μεταξύ 13:32 και 13:42.
Μέσα στην περιοχή του Pixel #1 (κόκκινο), διακρίνεται και η μικρότερη περιοχή όπου ανιχνεύθηκε καπνός μεταξύ 13:22–13:32.
Σύμφωνα με την ερμηνεία των αποτελεσμάτων του αλγορίθμου, οι κόκκινες και πορτοκαλί περιοχές (pixel) θα μπορούσαν να αντιστοιχούν σε ένα από τα εξής δύο σενάρια:
Μία πυρκαγιά ξεκινά στο Pixel 1 (κόκκινο) και εξαπλώνεται πολύ γρήγορα στο Pixel 2 (πορτοκαλί).
Δύο διαφορετικές πυρκαγιές: μία ξεκινά στο Pixel 1 (13:22–13:32) και μία στο Pixel 2 (13:32–13:42), με χρονική διαφορά 10 λεπτών.
Όπως σημειώνεται στην έκθεση, δεν μπορεί να εξαχθεί ασφαλές συμπέρασμα για κανένα από τα δύο σενάρια, επειδή τα δορυφορικά δεδομένα δεν παρέχουν εικόνες με καλύτερη χωρική ανάλυση από αυτή που περιγράφηκε παραπάνω. Οι ανωμαλίες καπνού και θερμοκρασίας μπορούν να βρίσκονται σε οποιοδήποτε σημείο εντός της περιοχής που καλύπτει ένα pixel.
Τα προκαταρκτικά αυτά δεδομένα βασίζονται σε ένα σύστημα που βρίσκεται σε πιλοτικό/δοκιμαστικό στάδιο και αναπτύσσεται στο πλαίσιο διδακτορικής διατριβής του CARE-C στο Ινστιτούτο Κύπρου, χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω του έργου H.E. Edu4ClimAte (Grant Agreement 101071247).
Αύριο έχει διευθετηθεί συνάντηση του Ινστιτούτου Κύπρου με την Πυροσβεστική, κατά την οποία το Ινστιτούτο θέτει ουσιαστικά στην υπηρεσία των κρατικών αρχών τα δεδομένα που συλλέγει. Παράλληλα, θα στέλνει ειδοποίηση στο Γενικό Συντονιστικό Κέντρο όταν από τα δεδομένα που επεξεργάζεται, εντοπίζεται καπνός ή φωτιά. Πρόκειται για ένα σημαντικό εργαλείο, καθώς συλλέγει δεδομένα από δορυφόρο σε σχεδόν πραγματικό χρόνο, παρέχοντας πληροφορίες για έγκαιρη παρέμβαση.
