Με άπιαστο όνειρο μοιάζει για την Κύπρο ο στόχος που συζητά η ΕΕ για μετατροπή όλων των κτηρίων σε κτήρια μηδενικών ρύπων μέχρι το 2050, αφού όπως υποδεικνύει ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Περιβάλλοντος Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, για να υλοποιηθεί κάτι τέτοιο, πρέπει να αναβαθμίζονται ενεργειακά 16.000 κτηρίων τον χρόνο! Και μάλιστα, αυτό πρέπει να αρχίσει από φέτος.
Αναφερόμενος στην επόμενη φάση της ενεργειακής αναβάθμισης των κτηρίων, ο κ. Θεοπέμπτου παραπέμπει στην Οδηγία 2024/1275, η οποία διαλαμβάνει και τα ακόλουθα:
–Όλα τα νέα κτήρια από το 2030 και μετά θα πρέπει να είναι μηδενικών εκπομπών. Ο υπολογισμός εκπομπών πρέπει να λαμβάνει υπόψιν και τον κύκλο ζωής των υλικών ακόμη και όταν το κτήριο κατεδαφιστεί.
–Όλα τα κτήρια που χρησιμοποιούνται ή ανήκουν σε δημόσιες αρχές, μέχρι το 2028 πρέπει να μετατραπούν σε κτήρια μηδενικών ρύπων.
-Λήψη μέτρων προκειμένου να μειωθούν οι λογαριασμοί των νοικοκυριών.
-Μέχρι το 2030 σε όλα τα δημόσια κτήρια και τα κτήρια που δεν είναι οικιστικά, πρέπει, όπου είναι δυνατόν, να εγκατασταθούν φωτοβολταϊκά.
–Οι χώρες (μέλη) πρέπει να πάρουν μέτρα ούτως ώστε μέχρι το 2040 να μην υπάρχουν σε λειτουργία κεντρικές θερμάνσεις που λειτουργούν με πετρέλαιο ή γκάζι.
-Από το 2025 και μετά θα απαγορεύεται η επιδότηση συστημάτων θέρμανσης όπως συμβαίνει τώρα για παράδειγμα με το πετρέλαιο θέρμανσης στις ορεινές περιοχές.
Επικαλούμενος την οδηγία 87/2003 ο κ. Θεοπέμπτου αναφέρει, πως σε αυτήν έχει προστεθεί η υποχρέωση όσων εισάγουν καύσιμα κίνησης και θέρμανσης (εξαιρουμένου του γεωργικού πετρελαίου) με βάση την οποία από το 2026 θα πληρώνουν δικαιώματα εκπομπών αλλά θα μπορούν να μεταφέρουν το κόστος στους καταναλωτές το 2027.
Για την Κύπρο υπολογίζεται ότι αυτή η αύξηση θα είναι της τάξης των 10 με 12 σεντ το λίτρο σε βενζίνη και πετρέλαιο.
Βασικά, εξηγεί ο κ. Θεοπέμπτου, η αύξηση έρχεται να τιμωρήσει όσους δεν αναβάθμισαν ενεργειακά το σπίτι /κτήριο τους και όσες χώρες δεν προώθησαν τις δημόσιες μεταφορές, στους οποίους βεβαίως περιλαμβάνεται και η Κύπρος.
Ωστόσο, η ΕΕ για να προστατεύσει τις ευάλωτες ομάδες, ίδρυσε το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα το οποίο επιστρέφει τα λεφτά στα κράτη μέλη ώστε να εφαρμόσουν σχέδια υποστήριξης των ευάλωτων ομάδων.
Υπολογίζεται ότι για την Κύπρο θα διατεθούν για αυτό το σκοπό €174εκ τα επόμενα 5 χρόνια με τα €32εκ από αυτά να προέρχονται από ιδίους πόρους.
Με βάση την πληροφόρηση που έχει σταλεί στην Επιτροπή Περιβάλλοντος, τα μέτρα που προτίθεται να πάρει η κυβέρνηση με τα πιο πάνω κονδύλια εστιάζονται στα πιο κάτω:
(α) Επέκταση υφιστάμενων σχεδίων ενεργειακής αναβάθμισης, τα οποία είναι ειδικά προσαρμοσμένα στις ανάγκες των ενεργειακά φτωχών πολιτών.
(β) Σχέδια δημοσίων μεταφορών που αποσκοπούν στη προσφορά μιας ευέλικτης, βιώσιμης και φιλικής προς το περιβάλλον υπηρεσίας δημόσιων συγκοινωνιών.
(γ) Σχέδια ή επεκτάσεις σχεδίων για πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή, ενεργειακά αποδοτική και κοινωνική στέγαση.
(δ) Σχέδια άμεσης εισοδηματικής στήριξης σε ενεργειακά και συγκοινωνιακά φτωχές ομάδες του πληθυσμού.
Ενεργειακές αναβαθμίσεις που δεν κάναμε.
Ο κ. Θεοπέμπτου υπενθυμίζει, πως το πρώτο σύστημα εμπορίας ρύπων είναι πολύ γνωστό σήμερα στην Κύπρο, εφόσον 20 χρόνια μετά από τις πρώτες αποφάσεις, η Κύπρος και μετά από συνειδητή απόφαση που πήρε, προτίμησε να πληρώνει παρά να πάρει μέτρα και καταλήξαμε με την ΑΗΚ να πληρώνει περίπου €250 εκ το χρόνο για το δικαίωμα να εκπέμπει ρύπους.
Όπως αναφέρει, ιδιωτικές εταιρείες όπως το τσιμεντοποιείο και τα τουβλοποιεία κατάφεραν να πάρουν μέτρα για να μην πληρώνουν δικαιώματα.
Τέλος, ο κ. Θεοπέμπτου τονίζει πως πρέπει να δράσουμε γρήγορα για να βοηθηθεί ο κόσμος να ανταπεξέλθει με τις αυξήσεις που έρχονται και που μελλοντικά θα αυξάνονται!
