Η απόφαση για την εφαρμογή του Κανονισμού SAFE αποκτά ιδιαίτερη σημασία υπό το φως της διεθνούς συγκυρίας, δήλωσε την Παρασκευή ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, επισημαίνοντας ότι η Κύπρος εξασφάλισε χρηματοδότηση άνω του €1,18 δισ. για αμυντικές ανάγκες.
Σύμφωνα με την Προεδρία, σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, στο πλαίσιο της ενημέρωσης του προς τα ΜΜΕ, στο Προεδρικό Μέγαρο, ο Εκπρόσωπος είπε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία συμμετέχει ενεργά στον Κανονισμό SAFE, που θεσπίστηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση, για την παροχή χρηματοδοτικής συνδρομής στα Κράτη Μέλη με στόχο την κάλυψη άμεσων αμυντικών αναγκών και την ενίσχυση της συλλογικής ασφάλειας.
“Η απόφαση αυτή αποκτά ιδιαίτερη σημασία υπό το φως της διεθνούς συγκυρίας”, τόνισε.
Σημείωσε ότι η Κύπρος υπέβαλε εγκαίρως την πρόθεσή της για χρήση του μηχανισμού και στις 9 Σεπτεμβρίου 2025 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την κατανομή των ποσών, με το μερίδιο που αντιστοιχεί στην Κύπρο να ανέρχεται σε €1.181.503.924.
Το ποσό αυτό, συνέχισε, είναι ιδιαίτερα υψηλό σε σχέση με το μέγεθος της Κυπριακής Δημοκρατίας, “γεγονός που καταδεικνύει τόσο την εμπιστοσύνη προς τη χώρα μας όσο και τη δυνατότητα που έχουμε να αξιοποιήσουμε στον μέγιστο βαθμό τα ευρωπαϊκά εργαλεία για την ενίσχυση της άμυνας και της αποτρεπτικής μας ισχύος”.
Ο Εκπρόσωπος ανέφερε ότι το Υπουργείο Άμυνας, σε συνεργασία με το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς, επεξεργάζεται τη λίστα με τα εξοπλιστικά προγράμματα που θα ενταχθούν στο επενδυτικό σχέδιο, το οποίο θα κατατεθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το αργότερο μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 2025.
Ήδη, συνέχισε, υπάρχει προκαταρκτική λίστα, η οποία θα οριστικοποιηθεί το επόμενο διάστημα, λαμβάνοντας υπόψη τις επιχειρησιακές προτεραιότητες της Εθνικής Φρουράς και τη στρατηγική στόχευση της Κυβέρνησης.
Εξήγησε στη συνέχεια ότι το πρόγραμμα SAFE είναι πενταετούς διάρκειας, με μέσο όρο περίπου €220–230 εκατομμύρια ετησίως, ποσά που θα προσαρμοστούν στις ανάγκες και τις δυνατότητες της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Μίλησε και για την ιδιαίτερη προτεραιότητα που αποτελεί και η ενίσχυση της κυπριακής αμυντικής βιομηχανίας.
Όπως είπε ο κ. Λετυμπιώτης, η Κυβέρνηση επιδιώκει να αξιοποιήσει τα προγράμματα αυτά, ώστε να δοθεί ώθηση στην εγχώρια παραγωγή, να ενισχυθεί η εξωστρέφεια και να δημιουργηθούν συνέργειες που θα συμβάλουν τόσο στην ενίσχυση της Εθνικής Φρουράς όσο και στη συμμετοχή της Κύπρου σε ευρωπαϊκές και διεθνείς αμυντικές αλυσίδες αξίας.
Παράλληλα, ανέφερε, η Κυπριακή Δημοκρατία αξιοποιεί τη δυνατότητα που προσφέρει η πρόσφατη απόφαση των Ηνωμένων Πολιτειών, για ένταξη της Κύπρου σε αμυντικά προγράμματα, όπως τα Excess Defense Articles (EDA) και Foreign Military Sales (FMS).
Ήδη, είπε, όπως έχει γνωστοποιηθεί, η Λευκωσία απευθύνθηκε με ρηματική διακοίνωση προς το αμερικανικό Πεντάγωνο, ζητώντας συγκεκριμένα οπλικά συστήματα από πλεονάζοντα αποθέματα των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων, στο πλαίσιο του σχεδιασμού της για ενίσχυση της Εθνικής Φρουράς.
Το επόμενο διάστημα κλιμάκια της Εθνικής Φρουράς θα μεταβούν στις Ηνωμένες Πολιτείες για να επιθεωρήσουν, να αξιολογήσουν από κοντά τα οπλικά συστήματα, είπε ο Εκπρόσωπος.
Δήλωσε ακόμη ότι η στρατηγική αυτή συνεργασία με τις ΗΠΑ εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο εμβάθυνσης των σχέσεων στον τομέα της άμυνας και ασφάλειας.
“Παράλληλα με την ευρωπαϊκή διάσταση μέσω του SAFE, οι διμερείς σχέσεις με την Ουάσιγκτον προσφέρουν στην Κύπρο πρόσβαση σε σύγχρονα μέσα, σε χαμηλό κόστος ή και δωρεάν, συμβάλλοντας στον εκσυγχρονισμό της Εθνικής Φρουράς και στην περαιτέρω ενίσχυση της αποτρεπτικής μας ικανότητας”.
Στο ίδιο πλαίσιο, είπε ο κ. Λετυμπιώτης, εντάσσονται οι παρεμβάσεις που γίνονται για την αναβάθμιση της αεροπορικής Βάσης στην Πάφο και της ναυτικής Βάσης στο Μαρί, με τη συμβολή τόσο των Ηνωμένων Πολιτειών όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Κληθείς να σχολιάσει το θέμα που αφορά την αίτηση της Τουρκίας για ένταξη στο πρόγραμμα για τον Κανονισμό SAFE, ο Εκπρόσωπος είπε ότι δεν έχει διαφοροποιηθεί κάτι ως προς τις πρόνοιες του προγράμματος και τον τρόπο που μπορεί ένα υποψήφιο κράτος να συμμετέχει σε αυτό.
“Και ο Εκπρόσωπος της Κομισιόν χθες αναφέρθηκε στις ασφαλιστικές δικλίδες που έχουν τεθεί και έχει κάνει ιδιαίτερη αναφορά στο άρθρο 16 του Κανονισμού το οποίο λέει ότι αν μια τρίτη χώρα παραβιάζει με κάποιο τρόπο τα συμφέροντα ασφαλείας ενός από τα κράτη μέλη της ΕΕ ή την ΕΕ στο σύνολο της υπάρχει δυνατότητα να αποκλειστεί από τη συμμετοχή στο πρόγραμμα”.
Πέραν τούτου, είπε ο Εκπρόσωπος, είναι ενδεικτικές οι τοποθετήσεις αξιωματούχων της ΕΕ και της Κομισιόν ως προς τις σαφείς πρόνοιες του Κανονισμού ότι, ένα μη κράτος μέλος, ένα υποψήφιο κράτος πρέπει να συνάψει διμερή συμφωνία με την ΕΕ για την οποία χρειάζεται η ομοφωνία των 27.
“Άρα, στο παρόν στάδιο, η Τουρκία, οι τουρκικές εταιρείες δεν έχουν πρόσβαση σε αυτό τον Κανονισμό” κατέληξε.
ΚΥΠΕ
