Σημαντικές καθυστερήσεις στην πρόσβαση των ασθενών σε νέα φάρμακα αναδεικνύουν πρόσφατα ευρωπαϊκά στοιχεία που παρουσιάζει η Κυπριακή Ένωση Φαρμακευτικών Εταιρειών Έρευνας και Ανάπτυξης (ΚΕΦΕΑ). Όπως αναφέρει η ΚΕΦΕΑ, τα ευρήματα προέρχονται από δύο έρευνες της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Φαρμακευτικών Βιομηχανιών (EFPIA) και δείχνουν ότι οι μεγαλύτερες καθυστερήσεις εντοπίζονται κυρίως σε χώρες με πληθυσμό κάτω των τεσσάρων εκατομμυρίων κατοίκων – μεταξύ αυτών και η Κύπρος.
Σύμφωνα με την πρώτη έρευνα, που αφορά 94 νέα φάρμακα εγκεκριμένα την περίοδο Ιανουαρίου 2021 – Ιουνίου 2024, το 69% των καθυστερήσεων παρατηρούνται αφότου οι φαρμακευτικές εταιρείες έχουν ήδη καταθέσει αίτηση κυκλοφορίας σε κράτος-μέλος και αναμένουν απόφαση από τις αρμόδιες αρχές.
Η EFPIA εντοπίζει επίσης περιπτώσεις όπου οι εταιρείες δεν προχώρησαν καν σε αίτηση αποζημίωσης και τιμολόγησης εξαιτίας ελλιπών υποδομών, δυσλειτουργιών στις διαδικασίες και απουσίας οικονομικής βιωσιμότητας. Οι λόγοι αυτοί, τονίζεται, δεν οφείλονται στις ίδιες τις εταιρείες, αλλά στους εθνικούς φορείς και τις δομές τους.
Στη δεύτερη έρευνα, που επικεντρώνεται σε μικρές χώρες, όπως η Κύπρος, η Μάλτα, η Σλοβενία, η Εσθονία και άλλες, καταγράφεται μέσος χρόνος αναμονής άνω των 550 ημερών για την κυκλοφορία νέων φαρμάκων, με μόλις 9% των φαρμάκων να διατίθενται τελικά στις αγορές αυτές. Η πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες, ιδίως για καρκίνο και σπάνιες νόσους, είναι σημαντικά χαμηλότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Για την Κύπρο ειδικότερα, η ΚΕΦΕΑ εντοπίζει ως βασικά προβλήματα την περιορισμένη δυνατότητα διεκπεραίωσης των αιτήσεων και την επιλογή του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ) να αναπτύσσει ξεχωριστά πρωτόκολλα για κάθε νέο φάρμακο αντί να υιοθετεί ευρωπαϊκά ή διεθνή πρότυπα.
Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος της ΚΕΦΕΑ, Κυριάκος Μικέλλης, «παρά τις διαχρονικές εκκλήσεις για υιοθέτηση έτοιμων κατευθυντήριων οδηγιών, ο ΟΑΥ συνεχίζει μια χρονοβόρα διαδικασία με ελάχιστη διαφάνεια στην πορεία των αιτήσεων». Επιπλέον, σημείωσε ότι η σύνδεση των τιμών αποζημίωσης με βασικές αγορές όπως η Ελλάδα οδηγεί σε καθυστερήσεις και πιέσεις στις τιμές, αποθαρρύνοντας τις φαρμακευτικές από την υποβολή αιτήσεων.
Οι ερευνητές της EFPIA καλούν τις ευρωπαϊκές και εθνικές αρχές να βελτιώσουν τα συστήματα έγκρισης και αποζημίωσης, να ενισχύσουν τη διαφάνεια και να ενθαρρύνουν την ισότιμη πρόσβαση των πολιτών σε νέα φάρμακα σε όλα τα κράτη-μέλη.
ΚΥΠΕ
