«Ο κύβος ερρίφθη». Η Κυβέρνηση αποφάσισε χθες να καθορίσει το ύψος του Εθνικού Κατώτατου Μισθού στα 1.088 ευρώ για την επόμενη διετία. Μια απόφαση όμως που έχει ήδη προκαλέσει αντιδράσεις εκ μέρους των συντεχνιών, αλλά και των εργοδοτών, αφού όπως σημειώνουν οι μεν δεν ανταποκρίνεται στις διεκδικήσεις τους, ενώ οι δε, σχολιάζουν πως η απόφαση είναι δυσανάλογη και οικονομικά αθεμελίωτη η αύξηση.
Πιο συγκεκριμένα, ο Υπουργός Εργασίας, Μαρίνος Μουσιούττας, οδήγησε χθες την εισήγησή του στο Υπουργικό Συμβούλιο, όπου και λήφθηκε η κυβερνητική απόφαση για την έκδοση του σχετικού Διατάγματος που θα καθορίζει το ύψος του κατώτατου μισθού στα 1.088 ευρώ για το 2026 και το 2027.
Ο Υπουργός Εργασίας ανέφερε ότι η πρόταση για την αναπροσαρμογή του Εθνικού Κατώτατου Μισθού έλαβε υπόψη το επίπεδο του πληθωρισμού για το 2024 (1,8%), καθώς και την πρόβλεψη για το 2025 (0,2%), που αθροιστικά ανέρχεται σε 2,0%, τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας για την ίδια διετία, ο οποίος αναμένεται να είναι 3,9% και 3,4% αντίστοιχα, σημαντικά υψηλότερος από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης, καθώς και τη μείωση της ανεργίας στο 4,9% το 2024, με πρόβλεψη 4,3% για το 2025, επίπεδο που αντιστοιχεί σε συνθήκες πλήρους απασχόλησης.
Παράλληλα, σημείωσε ότι στο Διάταγμα περιλαμβάνεται πρόνοια σύμφωνα με την οποία ο μηνιαίος κατώτατος μισθός πριν από τη συμπλήρωση έξι μηνών συνεχούς απασχόλησης αυξάνεται από τα €900 στα €979. Όπως ανέφερε, συνυπολογίστηκε επίσης η προβλεπόμενη επιβράδυνση στον ρυθμό ανάπτυξης για το 2025, ώστε η αύξηση να μην επηρεάσει αρνητικά την απασχόληση και τις αναπτυξιακές προοπτικές, ιδιαίτερα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Πόσο αυξάνεται ο κατώτατος
Σύμφωνα με τις αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου, ο Κατώτατος Μισθός πάει στα 1.088 ευρώ, αυξημένος σε σχέση με τα 1.000 ευρώ που ισχύουν σήμερα, αλλά χαμηλότερος σε σχέση με τα 1.125 ευρώ που θεωρείται ως ο «μαγικός αριθμός» για τις συντεχνίες. Αυτός εξάλλου είναι και ο κύριος λόγος που οι συντεχνίες αντιδρούν και ετοιμάζονται για τα επόμενα τους βήματα.
Πρέπει να σημειωθεί πως οι συντεχνίες δεν ενστερνίζονται την άποψη πως ο κατώτατος αυξάνεται κατά 88 ευρώ, αλλά περίπου κατά 67 ευρώ, αφού ο κατώτατος, μαζί με την ΑΤΑ, υπολογίζεται σήμερα περίπου στα 1.021 ευρώ.
Αντιδρούν συντεχνίες – εργοδότες
Στην πολιτική λέγεται πως μια συμφωνία είναι καλή όταν αντιδρούν όλες οι πλευρές. Αν και δεν μπορεί τη δεδομένη στιγμή να αναλυθεί ευρέως η ορθότητα της απόφασης, εντούτοις, το δεύτερο σκέλος φαίνεται να ικανοποιείται, αφού τόσο οι συντεχνίες, όσο και οι εργοδότες αντέδρασαν στην απόφαση του Υπουργικού, ο καθένας φυσικά για τους δικούς του λόγους.
Ειδικότερα, από όσα μεταφέρονται, η απόφαση δεν γίνεται δεκτή με ικανοποίηση από το σύνολο των κοινωνικών εταίρων, αφού τόσο οι συντεχνίες, όσο και οι εργοδότες θεωρούν πως η εισήγηση του Υπουργού Εργασίας και η τελική απόφαση του Υπουργικού απέχει από τις θέσεις τους.
Θα λάβουν αποφάσεις
Όπως μεταφέρεται στον «Φ», η αναθεώρηση του Κατώτατου Μισθού δεν βρίσκει σύμφωνες τις συντεχνίες, οι οποίες αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο κινητοποιήσεων. Αυτό ήταν, εξάλλου, και το μήνυμα που είχαν αποστείλει στον ίδιο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας πριν από τη συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου, καθώς, σύμφωνα με την ενημέρωση που είχαν λάβει, η εισήγηση του Υπουργού Εργασίας δεν ανταποκρινόταν στις διεκδικήσεις τους.
Συγκεκριμένα, από την πλευρά τους, διεκδικούν ουσιαστική αύξηση του κατώτατου μισθού, υποστηρίζοντας ότι το σημερινό επίπεδο δεν ανταποκρίνεται στο αυξημένο κόστος ζωής και δεν διασφαλίζει αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης για τους χαμηλόμισθους εργαζομένους.
Οι συντεχνίες είχαν θέσει ως σημείο αναφοράς τον «μαγικό αριθμό» των 1.125 ευρώ, το οποίο θεωρούν ως ελάχιστο αποδεκτό όριο.
Υπενθυμίζεται ότι οι συντεχνίες έχουν διαφωνήσει με τον τρόπο υπολογισμού του κατώτατου μισθού, καθώς, πέραν του ποσοστού που θα υπολογιστεί με βάση τον διάμεσο, διαφωνούν και με το έτος αναφοράς, ζητώντας αντί του 2024 να υπολογιστεί το 2025, αφού, όπως σημειώνουν, το διάταγμα θα ισχύει για το 2026 και το 2027 και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να βασίζεται όσο το δυνατόν περισσότερο στα σημερινά δεδομένα.
Το θέμα όμως δεν τελειώνει εδώ, αφού υπάρχει ακόμη ένα σημείο που φέρνει αναταράξεις και αυτό αφορά την ωριαία απόδοση, καθώς όπως φαίνεται, απουσιάζει από τις αποφάσεις και θα παραμείνει χωρίς ρύθμιση από τα σχετικά διατάγματα για την επόμενη διετία.
Μάλιστα, όπως πληροφορούμαστε οι συντεχνίες αναμένεται πως θα εκδώσουν τις επόμενες ώρες κοινή ανακοίνωση εκφράζοντας την δυσαρέσκεια τους για τις αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου.
«Κάτω από τον πήχη»
Ενδεικτικό του τεταμένου κλίματος που θα ακολουθήσει είναι οι δηλώσεις της ΓΓ της ΠΕΟ, Σωτηρούλας Χαραλάμπους. Η κα Χαραλάμπους, μιλώντας στον «Φ» μετά την απόφαση του Υπουργικού, σχολίασε χαρακτηριστικά πως «η κυβέρνηση πέρασε κάτω από τον πήχη». Όπως υποστηρίζει η ΓΓ της ΠΕΟ, η κυβέρνηση σε όλες τις τελευταίες τις αποφάσεις που αφορούν τους εργαζομένους «γλυκοκοιτάζει» τους εργοδότες, εκφράζοντας την δυσαρέσκεια της για τα όσα αποφασίστηκαν.
Ερωτηθείσα σχετικά με τις επόμενες κινήσεις του συνδικαλιστικού κινήματος είπε πως θα ληφθούν κάποιες αποφάσεις, εντός των επόμενων ημερών, αφού ήδη προγραμματίζεται πανσυνδικαλιστική συνεδρία πριν το τέλος του έτους.
ΔΕΟΚ: «Φιλοεργοδοτική προσέγγιση»
Στο ίδιο μήκος κύματος και η ΔΕΟΚ, η οποία είπε στον «Φ» πως η προσέγγιση της κυβέρνησης για τον νέο κατώτατο μισθό είναι φιλοεργοδοτική. Εκπρόσωπος της συντεχνίας υποστήριξε, πως με βάση τη νέα απόφαση υπάρχει οπισθοδρόμηση, μείωση από το 58,5% του διάμεσου στο 57,5%. Μάλιστα, όπως σημειώνουν υπάρχει συνολική μείωση και όχι αύξηση.
ΟΕΒ: Πρωτοφανής η απόφαση
Αντίδραση είχαμε και από την Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ) επισημαίνει ότι ο Εθνικός Κατώτατος Μισθός δεν αποτελεί εργαλείο άσκησης κοινωνικής πολιτικής, αλλά τον ελάχιστο μισθό που πρέπει να καταβάλλεται σε οποιοδήποτε πρόσωπο άνω των 15 ετών, ανεξαρτήτως προσόντων, εμπειρίας ή ικανοτήτων.
Σε ανακοίνωσή της αναφέρει ότι η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για αύξηση 8,8% οδηγεί τον Κατώτατο Μισθό στο 58% του εθνικού διάμεσου μισθού, ποσοστό σημαντικά υψηλότερο από εκείνα που καταγράφονται σε χώρες όπως η Ολλανδία (48%), η Γερμανία (51% )και το Λουξεμβούργο (54%). «Προφανώς κάποιοι πιστεύουν ότι η Κυπριακή οικονομία είναι ισχυρότερη από τις μεγαλύτερες οικονομίες της ΕΕ», αναφέρει χαρακτηριστικά η ΟΕΒ.
Σύμφωνα με την ΟΕΒ, η ένταση της αύξησης αναμένεται να συμπαρασύρει ανοδικά ένα ευρύ φάσμα μισθών, με διττές συνέπειες. Από τη μία, επιχειρήσεις που δεν μπορούν να μετακυλήσουν το αυξημένο κόστος στις τιμές θα αντιμετωπίσουν ζητήματα βιωσιμότητας, ενώ από την άλλη όσες το πράξουν θα προκαλέσουν πληθωριστικές πιέσεις, με αρνητικές επιπτώσεις στα πραγματικά εισοδήματα και στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Η ΟΕΒ τονίζει ότι θα παρακολουθεί στενά τις μακροοικονομικές επιπτώσεις αυτής της «πρωτοφανούς» απόφασης, όπως την χαρακτηρίζει.
Ακολουθήθηκε η διαδικασία
Σημειώνεται ότι ένα ακόμη σημείο που σχολιάζεται αρνητικά από τις συντεχνίες είναι το γεγονός ότι δεν συγκλήθηκε το Εργατικό Συμβουλευτικό Σώμα. Αν και, βάσει της προβλεπόμενης διαδικασίας, αυτό δεν αποτελεί προαπαιτούμενο, καθώς η απόφαση για τον καθορισμό του Κατώτατου Μισθού, σε αντίθεση με την ΑΤΑ, είναι καθαρά κυβερνητική, εντούτοις οι κοινωνικοί εταίροι θεωρούν ότι θα μπορούσε να ακολουθηθεί αντίστοιχη διαδικασία, ώστε να μην περιοριστούν σε απλή προφορική ενημέρωση.
Την ίδια ώρα, θα πρέπει να αναφερθεί ότι ο Υπουργός Εργασίας ακολούθησε όσα προβλέπονται από τη θεσμοθετημένη διαδικασία. Συγκεκριμένα, οι κοινωνικοί εταίροι, συντεχνίες και εργοδοτικές οργανώσεις, κατέθεσαν τις προτάσεις τους στην Επιτροπή Αναθεώρησης του Εθνικού Κατώτατου Μισθού. Ακολούθως, ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Ανδρέας Χαρίτου, συνέταξε τη σχετική έκθεση, την οποία προώθησε στον Υπουργό Εργασίας.
Ο κ. Μουσιούττας, αφού μελέτησε τις θέσεις των κοινωνικών εταίρων και τα όσα καταγράφονται στην έκθεση της Επιτροπής, έλαβε τις αποφάσεις του και οδήγησε τις εισηγήσεις του στο Υπουργικό Συμβούλιο, το οποίο είναι το αρμόδιο όργανο για την έκδοση του σχετικού Διατάγματος.
Τι έλεγε ο τέως Υπουργός Εργασίας
Πάντως η τελευταία απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου έρχεται σε αντιπαραβολή σε σχέση με τα όσα είχε αναφέρει ο τέως Υπουργός Εργασίας, Γιάννης Παναγιώτου, σε πρόσφατη του συνέντευξή στον «Φ». Όπως είχε πει πριν λίγες ημέρες, προκαλώντας μάλιστα αντιδράσεις, πως ο αναθεωρημένος Εθνικός Κατώτατος Μισθός που θα τεθεί σε ισχύ από τον Ιανουάριο του 2026 επρόκειτο να ανέλθει τουλάχιστον στα 1.125 ευρώ.
Παράλληλα, ο κ. Παναγιώτου είχε αναφερθεί και στην ωριαία απόδοση, σημειώνοντας ότι από τον Δεκέμβριο του 2023 έχει εκφραστεί η πρόθεση της Κυβέρνησης να ρυθμιστεί ο τρόπος υπολογισμού της ωριαίας απόδοσης του κατώτατου μισθού μέσω του Διατάγματος που θα εκδοθεί τον Δεκέμβριο του 2025.
Τελικά, σύμφωνα με τις αποφάσεις του Υπουργικού ο κατώτατος αυξάνεται στα 1.088 ευρώ και μέχρι στιγμής δεν έχει ληφθεί απόφαση για ρύθμιση του τρόπου υπολογισμού της ωριαίας απόδοσης.
