Ανησυχητική είναι η εξέλιξη γύρω από την υπόθεση του Κούρδου αγωνιστή Κενάν Αγιάς και τη μεταφορά του στην Κύπρο για έκτιση της ποινής του, μετά την πρόσφατη απόρριψη της έφεσής του από το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο της Γερμανίας. Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο για τη δίκη του Κενάν Αγιάς, παρόλο που το κυπριακό Υπουργείο Δικαιοσύνης ζήτησε την άμεση μεταφορά του βάσει του άρθρου 4(5) της Απόφασης-Πλαίσιο 208/909/ΔΕΥ του Συμβουλίου της Ευρώπης, οι γερμανικές αρχές αρνούνται να συμμορφωθούν, με την καθυστέρηση να συνιστά σοβαρή παραβίαση του άρθρου 51 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το Παρατηρητήριο εκφράζει έντονη ανησυχία, λόγω και μιας πρόσφατης υπόθεσης, του Κούρδου πολιτικού κρατούμενου Μεχμέτ Τσάκας, ο οποίος φέρεται να αντιμετωπίζει άμεσο κίνδυνο απέλασης στην Τουρκία, λίγους μήνες πριν την αποφυλάκισή του. Μια τέτοια πράξη από τις γερμανικές αρχές, θα αποτελέσει επικίνδυνο προηγούμενο και μια τεράστια απειλή για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των Κούρδων αγωνιστών σε όλη την Ευρώπη.
Έστω και τώρα, αφού το Υπουργείο Δικαιοσύνης παρακολουθεί τη διαδικασία, είναι ανάγκη να παρέμβει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και ο Υπουργός Εξωτερικών, για να μην ταλαιπωρηθεί άλλο αυτός ο άνθρωπος, ο οποίος αναγνωρίστηκε ως πολιτικός πρόσφυγας από την Κυπριακή Δημοκρατία και αντιλαμβάνεται την Κύπρο ως δεύτερη πατρίδα του. Να παρέμβει επίσης η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να συμμορφωθεί η Γερμανία με το δίκαιο της ΕΕ και να μην τεθεί σε κίνδυνο η ζωή και η ακεραιότητα του Κούρδου αγωνιστή Κενάν Αγιάς.
Αυτούσια η ανακοίνωση του Παρατηρητηρίου:
Το Παρατηρητήριο για τη δίκη του Κενάν Αγιάς καταγγέλλει έντονα την αδικαιολόγητη και παράνομη καθυστέρηση των γερμανικών αρχών στη μεταφορά του Κούρδου πολιτικού πρόσφυγα και καταδικασθέντος Κενάν Αγιάς από τη Γερμανία στην Κύπρο για εκτέλεση της ποινής του – όπως ρητά προβλέπεται από το δεσμευτικό δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η μεταφορά αυτή διέπεται από την Απόφαση-Πλαίσιο 2008/909/ΔΕΥ του Συμβουλίου σχετικά με την αμοιβαία αναγνώριση των ποινών στερητικών της ελευθερίας, που αποσκοπεί στην επανένταξη των κρατουμένων και την ενίσχυση της αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ. Η Κύπρος έχει ήδη ενεργήσει πλήρως σύμφωνα με τις υποχρεώσεις της βάσει των Συνθηκών της ΕΕ για την εφαρμογή του πλαισίου αυτού.
Με επείγουσα επίσημη επιστολή ημερομηνίας 23 Ιουνίου 2025, το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης της Κύπρου ζήτησε την άμεση μεταφορά του Κενάν Αγϊάς βάσει του άρθρου 4(5) της εν λόγω Απόφασης-Πλαισίου. Η επιστολή, υπογεγραμμένη από τον ανώτερο λειτουργό κ. Ανδρέα Κυριακίδη, υπενθυμίζει ότι η Γερμανία είχε ρητά εγγυηθεί κατά τη διαδικασία έκδοσης ότι, σε περίπτωση καταδίκης, ο Αγιάς θα εξέτιε την ποινή του στην Κύπρο, σύμφωνα με το άρθρο 5(3) της Απόφασης-Πλαισίου 2002/584/ΔΕΥ (Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης).
Ωστόσο, οι γερμανικές αρχές αρνούνται να συμμορφωθούν, παρόλο που η καταδίκη κατέστη τελεσίδικη και εκτελεστή στις 14 Μαΐου 2025, μετά από απόφαση του Ομοσπονδιακού Δικαστηρίου της Γερμανίας (BGH).
Σοβαρή παραβίαση του Δικαίου της Ε.Ε. και του Χάρτη θεμελιωδών δικαιωμάτων
Η καθυστέρηση αυτή δεν αποτελεί απλώς διαδικαστικό λάθος – συνιστά σοβαρή παραβίαση του άρθρου 51 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο επιβάλλει σε όλα τα κράτη μέλη να σέβονται τον Χάρτη κατά την εφαρμογή του δικαίου της ΕΕ. Η Γερμανία ενεργεί σαφώς εντός του πεδίου εφαρμογής του ενωσιακού δικαίου, αλλά αποτυγχάνει να το εφαρμόσει σωστά και με καλή πίστη.
Η μη εφαρμογή δεσμευτικού ενωσιακού δικαίου συνιστά άμεση επίθεση στη νομική τάξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και υπονομεύει την αρχή της αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ των κρατών μελών. Είναι εξαιρετικά ανησυχητικό το γεγονός ότι κράτος μέλος όπως η Γερμανία παραβιάζει απροκάλυπτα δεσμεύσεις που ανέλαβε κατά τη διαδικασία έκδοσης.
Η ανησυχία εντείνεται περαιτέρω από την πρόσφατη υπόθεση του Κούρδου πολιτικού κρατούμενου Μεχμέτ Τσάκας, ο οποίος φέρεται να αντιμετωπίζει άμεσο κίνδυνο απέλασης στην Τουρκία από τις γερμανικές αρχές, λίγους μήνες πριν από την αποφυλάκισή του. Αν επιβεβαιωθεί, αυτό θα αποτελέσει επικίνδυνο προηγούμενο, απειλώντας σοβαρά την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των Κούρδων ακτιβιστών στην Ευρώπη.
ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ:
- Την άμεση μεταφορά του Κενάν Αγιάς στην Κύπρο σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ και τις διαβεβαιώσεις της Γερμανίας.
- Την παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την εξασφάλιση συμμόρφωσης της Γερμανίας.
- Τη δημοσιογραφική κάλυψη και διαφάνεια στην Κύπρο και σε ολόκληρη την ΕΕ για την απόδοση ευθυνών.
- Τη στήριξη νομικών και οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων για την αποτροπή περαιτέρω παραβιάσεων του Χάρτη και των νομικών δεσμεύσεων της ΕΕ.
