Νέα περίοδος αναταραχής διαμορφώνεται διεθνώς και έχει ως αφετηρία την αιφνιδιαστική επίθεση του Ισραήλ στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, τα ξημερώματα της προηγούμενης Παρασκευής (13 Ιουνίου), μια εξέλιξη που δεν προκαλεί μόνο γεωπολιτική ένταση αλλά μεταφράζεται και σε μεγάλο φάσμα οικονομικών επιπτώσεων, με την Ευρώπη – και την Κύπρο– να εισέρχονται σε νέα φάση αβεβαιότητας.
Η κυβέρνηση βρίσκεται σε κατάσταση εγρήγορσης, παρακολουθώντας τις εξελίξεις που μπορεί να πυροδοτήσουν ένα ντόμινο επιπτώσεων, από την ενέργεια και τον πληθωρισμό, έως τις τουριστικές ροές και προσπαθεί να διαχειριστεί έγκαιρα τους κινδύνους που εγκυμονεί αυτή η νέα κρίση. Κρίσιμος παράγοντας στην εξίσωση των επόμενων ημερών είναι η αντίδραση του Ιράν.
Αν η Τεχεράνη αποφασίσει να περιορίσει ή να μπλοκάρει τη ναυσιπλοΐα στα Στενά του Ορμούζ, τότε η παγκόσμια αγορά πετρελαίου μπορεί να υποστεί σοβαρό πλήγμα. Περίπου το 30% της παγκόσμιας διακίνησης πετρελαίου περνά από αυτό το στρατηγικό πέρασμα. Μια τέτοια εξέλιξη θα επιδρούσε εκρηκτικά στις διεθνείς τιμές και ενδεχομένως θα επηρέαζε και την ασφάλεια των θαλάσσιων μεταφορών στην Ανατολική Μεσόγειο – με έμμεσες συνέπειες και για τη ναυτιλία. Να σημειώσουμε ότι η Κύπρος εισάγει όλη την ποσότητα πετρελαίου που καταναλώνει, καθώς δεν παράγει πετρέλαιο εγχώρια.
Στο Στρατηγικό Πλαίσιο Δημοσιονομικής Πολιτικής 2026-2028 που δημοσίευσε το Υπουργείο Οικονομικών, το οποίο καταρτίστηκε και δημοσιεύθηκε πριν αρχίσουν οι σφοδρές στρατιωτικές επιθέσεις ανάμεσα στο Ισραήλ και το Ιράν, αναφέρει τους γεωπολιτικούς κινδύνους που θα μπορούσαν να επηρεάσουν το βασικό μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο στηρίζονται οι δημοσιονομικοί στόχοι. Αναφέρεται «σημαντικοί κίνδυνοι απορρέουν από τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην Ουκρανία, μετά από την εισβολή από τη Ρωσία καθώς και από τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή. Η έκβαση τους, θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό την εξέλιξη της παγκόσμιας οικονομίας τα επόμενα χρόνια».
Το Υπουργείο Οικονομικών στο ΣΠΔΠ εκτιμά για το 2025, ο πληθωρισµός (Ε∆ΤΚ) αναµένεται να µειωθεί στο 1,9%, κυρίως λόγω της µείωσης στις διεθνείς τιµές του πετρελαίου (πριν ξεσπάσει η νέα γεωπολιτική αναταραχή).
Η πρώτη αντίδραση των αγορών μετά τις εξελίξεις ήταν σχεδόν ακαριαία: η τιμή του αργού πετρελαίου Brent εκτοξεύτηκε στα 74 δολάρια το βαρέλι, τιμή που είχε να καταγραφεί από τις αρχές Φεβρουαρίου. Η άνοδος αυτή αντιστρέφει τη μέχρι πρότινος καθοδική τάση των τιμών και προμηνύει έναν νέο κύκλο πληθωριστικών πιέσεων, που ενδέχεται να φανούν στις τιμές των καυσίμων το επόμενο διάστημα.
