Το ποιος θα είναι ο ηγέτης της τουρκοκυπριακής κοινότητας δεν είναι κάτι που αποφασίζουν όσοι διαμένουν στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου, εκείνος που αποφασίζει είναι ο Ερντογάν από την Άγκυρα. Ακόμα μια ψηφοφορία στα κατεχόμενα, την τελευταία 20ετία, διεξάγεται την επόμενη Κυριακή, από τη σκιά της έντονης παρέμβασης από πλευράς Τουρκίας, η οποία χρησιμοποιεί όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της προκειμένου να πετύχει το στόχο της.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αν και προσπάθησε να δείξει ότι ο ίδιος απέχει και κρατά αποστάσεις από τις «εκλογές» της 19ης Οκτωβρίου, εντούτοις μια σειρά ενεργειών δείχνουν ότι η Άγκυρα θέλει να ελέγξει την ψηφοφορία της ερχόμενης Κυριακής και κυρίως θέλει να αναδειχθεί κάποιος που η ίδια θα ελέγχει και θα ακολουθεί πιστά τις εντολές της. Σ’ αυτό συνηγορεί και η όλη συμπεριφορά των δύο μονομάχων, Ερσίν Τατάρ και Τουφάν Ερχιουρμάν, που επιχειρούν με κάθε τρόπο να δείξουν πόσο κοντά βρίσκονται στην τουρκική γραμμή. Με τον πρώτο να τα καταφέρνει καλύτερα μέχρι στιγμής.
Στήθηκε «ομάδα παρέμβασης» από την Άγκυρα
Στα κατεχόμενα μιλούν συνεχώς για την «ομάδα παρέμβασης» που δημιουργήθηκε στην Άγκυρα με αποστολή της να επηρεάσει και να καθορίσει το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας και το ποιος θα είναι ο επόμενος ηγέτης της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Στην «ομάδα παρέμβασης» συμμετέχουν αρκετοί βουλευτές, πρώην υπουργοί και πολιτικοί οι οποίοι πηγαινοέρχονται στα κατεχόμενα. Οι «επίσημες» συναντήσεις με αξιωματούχους στα κατεχόμενα είναι περισσότερο προσχηματιματικές καθώς κύρια αποστολή τους είναι να μιλούν σε συγκεντρώσεις προεκλογικού χαρακτήρα. Δείχνοντας κατά αυτό τον τρόπο και ποια είναι η πραγματική τους αποστολή και προτίμηση.
Ένα πρόσφατο δημοσίευμα της τουρκοκυπριακής εφημερίδας «Αβρουπα» αναφέρεται σ’ όσους επισκέφθηκαν τις τελευταίες ημέρες τα κατεχόμενα και είναι μέλη της «ομάδας παρέμβασης» που στήθηκε στην Άγκυρα προκειμένου να καθορίσει το αποτέλεσμα των «εκλογών». Αποστολή τους είναι να βοηθήσουν τον Ερσίν Τατάρ. Στα κατεχόμενα έφτασαν στο πλαίσιο αυτής της αποστολής: Χουλουσί Ακάρ (πρόεδρος της Επιτροπής Άμυνας στην τουρκική εθνοσυνέλευση, βουλευτής και πρώην Υπουργός Άμυνας), Σουλεϊμάν Σοϊλού (βουλευτής και πρώην Υπουργός Εσωτερικών), αμφότεροι μέλη του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης. Ουμίτ Οζντάγ (Πρόεδρος του κόμματος της Νίκης), Σουκρού Σινά Γκιουρέλ (πρώην υπουργός, ακαδημαϊκός και διπλωμάτης, μέλος του κόμματος της Νίκης), Αζμί Καραμαχμούτογλου (πρών επικεφαλής των Εθνικιστικών Εστιών δηλαδή των Γκρίζων Λύκων), και ο Μουσταφά Ντεστιτσί (πρόεδρος του κόμματος Μεγάλης Ενότητας της Τουρκίας). Ακόμα και ποδοσφαιριστές όπως ο Μεσούτ Οζίλ και τραγουδιστές όμως Γιαβούλ Μπινγκόλ, συμμετέχουν σ’ αυτή την ομάδα.
Ο Ερχάν Αρικλί σε δηλώσεις του παραδέχθηκε την ύπαρξη αυτής της ομάδας πλην όμως επιχείρησε να υποβαθμίσει τον παρεμβατικό της ρόλο και ότι μπορούν να επηρεάσουν το πως θα συμπεριφερθούν όσοι θα πάνε να ψηφίσουν στις 19 Οκτωβρίου.
Πως κινούνται στα κατεχόμενα
Οι κινήσεις τους στα κατεχόμενα καταδεικνύουν και το βασικό στόχο της αποστολής τους που δεν είναι άλλος από του να στηρίξουν τον Ερσίν Τατάρ. Ο Χουλουσί Ακάρ βρέθηκε στα κατεχόμενα την περασμένη εβδομάδα και ξεκίνησε τις επαφές του με τον Ερσίν Τατάρ, ο οποίος έσπευσε να εκμεταλλευθεί την ευκαιρία με μια ακόμα ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προκειμένου να δείξει ότι ο ίδιος είναι ο εκλεκτός της Άγκυρας.
Όμως ο Ακάρ δεν πήγε στα κατεχόμενα για να κάτσει να κουβεντιάσει με τον ίδιο τον Τατάρ. Στη συνέχεια συνοδευόμενος από τον πρόεδρο του τουρκοκυπριακού Δημοκρατικού κόμματος, Φικρί Ατάογλου, πήγε στα γραφεία του κόμματος στην κατεχόμενη Αμμόχωστο. Συμμετείχαν σε διευρυμένη συνάντηση με τις περιφερειακές οργανώσεις και στελέχη του κόμματος. Η συνάντηση, όπως λέχθηκε από κύκλους του κόμματος, αποσκοπούσε στην ενίσχυση της ενότητας και της συνοχής του. Μια ενότητα και συνοχή η οποία αποσκοπεί στο να πάει το Δημοκρατικό κόμμα και να δουλέψει ακόμα περισσότερο υπέρ της υποψηφιότητας του Ερσίν Τατάρ. Πέραν όμως από την Αμμόχωστο ο Χουλουσί Ακάρ επισκέφθηκε και άλλες περιοχές στα κατεχόμενα και συμμετέχει, όπως ανέφεραν κύκλοι της «αντιπολίτευσης», σε συγκεντρώσεις που διοργάνωσε το επιτελείου του Ερσίν Τατάρ.
Ανάλογο πρόγραμμα ακολούθησε και ο Ουμίτ Οζντάγ, που βρέθηκε στα κατεχόμενα επικεφαλής αντιπροσωπείας του Κόμματος της Νίκης. Ξεκίνησε με συνάντηση με τον Ερσίν Τατάρ και μίλησε για τη σημασία των «εκλογών» της 19ης Οκτωβρίου. Στη συνέχεια πραγματοποίησε σειρά επαφών με οργανώσεις των κατεχομένων προς τις οποίες μετάφερε το μήνυμα ότι «το σχέδιο για ομοσπονδία είναι μια παγίδα που στοχεύει στον αφανισμό της τ/κ κοινότητας».
Τους καρφώνουν οι ίδιοι οι τ/κ
Οι ίδιοι Τουρκοκύπριοι πολιτικοί με δημόσιες παρεμβάσεις τους καρφώνουν την Άγκυρα για τις παρεμβάσεις της προκειμένου να ελεγχθεί η ψηφοφορία και να επανεκλεγεί ο Ερσίν Τατάρ στην ηγεσία της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Ο Ερκούτ Σιαχαλί, γενικός γραμματέας του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος, ήταν αρκούντως κατατοπιστικός σε πρόσφατες τοποθετήσεις του. Επέκρινε την απευθείας παρέμβαση της Άγκυρας στις «εκλογές»: «Όσοι προσπαθούν να ρίξουν σκιά στη ‘δημοκρατία’ μας και στη βούληση του «λαού» μας, δεν θα μπορέσουν να το πετύχουν. Η ισχυρότερη απάντηση σ’ αυτό είναι το μήνυμα ενότητας. Ο τουρκοκπριακός «λαός» ήδη κατέληξε σε μια συναίνεση με άτομα από κάθε κόμμα και άποψη και έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους. Ο «λαός» είναι ενωμένος για να τερματίσει την αβεβαιότητας για το μέλλον, να επιβεβαιώσει εκ νέου τη βούληση του, να βρει λύσεις και να αφήσει στα παιδιά του ένα ελπιδοφόρο μέλλον».
Η Άγκυρα καθορίζει την γραμμή
Επισήμως η Άγκυρα προσπαθεί να δείχνει πως δεν παρεμβαίνει στην «εκλογική διαδικασία» των κατεχομένων, αλλά την ίδια ώρα όμως έχει καταστήσει σαφές ποια είναι η δική της θέση στο Κυπριακό. Όχι τυχαία το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας της Τουρκίας κατά την τελευταία του συνεδρία υπό τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανέφερε σχετικά στην ανακοίνωση που εκδόθηκε: «Όσον αφορά στο εθνικό μας ζήτημα της Κύπρου, τονίστηκε η υποστήριξή μας σε ένα μοντέλο λύσης δύο κρατών που βασίζεται στην ‘αναγνώριση της κυριαρχικής ισότητας και του ισότιμου διεθνούς καθεστώτος’ των Τουρκοκυπρίων, και σημειώθηκε ότι η χώρα μας θα διατηρήσει την αποφασιστική στάση της έναντι κάθε βήματος που θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά το κλίμα ειρήνης στο νησί».
Ο Ερντογάν τόσο κατά την ομιλία του στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, τον περασμένο Σεπτέμβρη, όσο και πρόσφατα κατά τη σύνοδο του Οργανισμού Τουρκογενών Κρατών, φρόντισε να στείλει μηνύματα ως προς το ποια είναι η θέση του Κυπριακό και τι επιδιώκει η Τουρκία.
Σε ομιλία του κατά τη σύνοδο ο Τούρκος Πρόεδρος διαμήνυσε πως «ο τουρκογενής κόσμος δεν αφήνει μόνους τους Τουρκοκύπριους αδελφούς του» και στηρίζει τη λύση δύο κρατών στην Κύπρο, εκφράζοντας παράλληλα τη χαρά του για τη συμμετοχή του Ερσίν Τατάρ. Σε άλλο σημείο της ομιλίας του είπε ότι η Διακήρυξη της Γκαμπάλα, που υπεγράφη στο τέλος της Συνόδου, «θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο τον μεγάλο τουρκογενή κόσμο».
Αλλά και ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, υποστήριξε πως το ψευδοκράτος αποτελεί «αναπόσπαστο κομμάτι του τουρκογενούς κόσμου» και κάλεσε τα κράτη-μέλη του Οργανισμού Τουρκογενών Κρατών να «σηκώσουν το βάρος της ευθύνης» για την άρση της «άδικης απομόνωσης» των Τουρκοκυπρίων, κατά την έκφρασή του.
Στη γραμμή Ερντογάν και οι δύο μονομάχοι
Ο Ερσίν Τατάρ όχι μόνο πρόσφατα αλλά από την πρώτη ημέρα της ανάδειξής του στη θέση του Τουρκοκύπριου ηγέτη, φρόντισε να στείλει το μήνυμα ότι αυτός είναι ο εντολοδόχος της Άγκυρας και προσωπικά του Ερντογάν στα κατεχόμενα. Εδώ και πέντε χρόνια επιμένει κατά τρόπο εμμονικό ότι για να διεξαχθούν συνομιλίες στο Κυπριακό θα πρέπει να αναγνωριστεί η κυριαρχική ισότητα και το ίσο διεθνές καθεστώς των Τουρκοκυπρίων. Μια προσέγγιση που δεν είναι κάτι διαφορετικό από την επιδίωξη για λύση δύο κρατών στο νησί. Αυτός είναι και ο στόχος της Άγκυρας και αυτό είναι που επαναλαμβάνει. Αν και στην αρχή της διατύπωσης της θέσης αυτής από τον Ερσίν Τατάρ επιχειρήθηκε από την τουρκική πλευρά αλλά και ορισμένους άλλους κύκλους να παρουσιαστεί ως κάτι διαφορετικό, ότι δήθεν δεν είναι δύο κράτη αυτό που ζητά ο Τουρκοκύπριος ηγέτης. Στην πορεία φρόντισαν τόσο ο Τατάρ όσο και ο Ερντογάν να καταστήσουν σαφές ότι εκείνο που συζητούν και επιδιώκουν για το Κυπριακό δεν είναι κάτι άλλο από τα δύο κράτη.
Ο Τουφάν Ερχιουρμάν, αν πάμε πίσω ένα χρόνο, είχε μια εντελώς αντίθετη άποψη απ’ εκείνο που Τατάρ και προερχόμενος από το χώρο του αριστερού Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κομματος ήταν ένθερμος υποστηρικτής της ομοσπονδιακής λύσης του Κυπριακού. Μπαίνοντας όμως στη μάχη των «εκλογών» της 19ης Οκτωβρίου αντιλήφθηκε πολύ καλά πως επιμένοντας στην παραδοσιακή θέση του ΡΤΚ για ομοσπονδιακή λύση του Κυπριακού δεν θα είχε την όποια τύχη απέναντι στην Τατάρ από την ώρα που αυτός ακολουθεί τη γραμμή της Άγκυρας.
Γι’ αυτό και έσπευσε από νωρίς να διαφοροποιήσει την προσέγγισή του κατά τρόπο ώστε από τη μια να φαίνεται πιστός στις παραδοσιακές θέσεις του κόμματός του αλλά την ίδια ώρα φρόντιζε να δείξει και καλή διαγωγή προς την Άγκυρα, λέγοντας τα ίδια πράγματα – ως προς το Κυπριακό – αλλά με διαφορετικά λόγια. Επιλέγει πολύ προσεκτικά να κινείται στην γραμμή της ύπαρξης «δύο λαών» στο νησί κάτι που άμεσα ή έμμεσα παραπέμπει και στην ύπαρξη «δύο κρατών» στο νησί. Επαναλαμβάνει συνεχώς πως οι Τουρκοκύπριοι «είναι ένας από τους δύο ισότιμους ιδρυτικούς εταίρους του νησιού», φράση που χρησιμοποιήθηκε πολύ και από τον Ερσίν Τατάρ στην προσπάθεια του να αναδείξει την κυριαρχική ισότητα των Τουρκοκυπρίων στο νησί.
Ο Τατάρ μιλά για «ίσο διεθνές καθεστώς των Τουρκοκυπρίων», ενώ ο Ερχιουρμάν το βάζει κάπως διαφορετικά και δηλώνει πως «η ηγεσία των Ελληνοκυπρίων δεν μπορεί από μόνη της» να αποφασίζει «σχετικά με την ασφάλεια, τις θαλάσσιες ζώνες, την ενέργεια, τους υδρογονάνθρακες και τις εμπορικές οδούς».
