Ανησυχία προκαλούν σε ευρωπαϊκές και αμερικανικές κυβερνήσεις οι πληροφορίες που θέλουν το Ισραήλ να προετοιμάζεται για άμεση στρατιωτική επιχείρηση εναντίον του Ιράν, την ώρα που η Τεχεράνη φέρεται να έχει τη δυνατότητα παραγωγής υλικού για έως και δέκα πυρηνικές βόμβες.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται εν μέσω έντονων πιέσεων του πρωθυπουργού Βενιαμίν Νετανιάχου προς τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος εμφανίζεται όλο και πιο απογοητευμένος από την πορεία των διαπραγματεύσεων για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.
Σύμφωνα με δημοσίευμα των New York Times, Ευρωπαίοι και Αμερικανοί αξιωματούχοι επισημαίνουν ότι το ενδεχόμενο ισραηλινής επίθεσης θεωρείται πλέον ιδιαίτερα πιθανό. Ήδη, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν την απομάκρυνση διπλωματικού προσωπικού από το Ιράκ, ενώ προχώρησαν και σε εθελοντική αποχώρηση συγγενών Αμερικανών στρατιωτών από χώρες της Μέσης Ανατολής.
Παρότι το εύρος μιας πιθανής ισραηλινής επιχείρησης παραμένει άγνωστο, οι τελευταίες κινήσεις καταδεικνύουν αλλαγή ισορροπιών. Επί μήνες, ο Νετανιάχου ασκούσε πιέσεις στην Ουάσινγκτον, υποστηρίζοντας ότι η στρατιωτική δράση είναι απαραίτητη λόγω της προχωρημένης φάσης του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος και της μειωμένης στρατηγικής ανθεκτικότητας του Ιράν.
Ο Τραμπ είχε αρχικά απορρίψει την πρόταση για επίθεση, επιλέγοντας την οδό των διαπραγματεύσεων με στόχο ένα νέο πυρηνικό σύμφωνο. Ωστόσο, η άρνηση της Τεχεράνης να αποδεχθεί προτάσεις σταδιακού περιορισμού του εμπλουτισμού ουρανίου φέρεται να έχει περιορίσει τις ελπίδες της Ουάσινγκτον για διπλωματική λύση.
Ειδικοί αναλυτές αναφέρουν ότι το Ιράν, μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία του 2015, έχει προχωρήσει σε σημαντική ενίσχυση του πυρηνικού του προγράμματος. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, διαθέτει πλέον την τεχνική δυνατότητα να παράγει υλικό για έως και δέκα πυρηνικές κεφαλές, με την τελική συναρμολόγηση να απαιτεί επιπλέον μήνες. Για πολλούς Ισραηλινούς αξιωματούχους, το χρονικό περιθώριο έχει κλείσει.
Στο στρατηγικό πεδίο, η Χαμάς και η Χεζμπολάχ – οργάνωση-προέκταση του Ιράν – έχουν αποδυναμωθεί, ενώ οι ισραηλινές αεροπορικές επιθέσεις του 2023 είχαν σημαντικό αντίκτυπο στην ιρανική αεράμυνα. Από την άλλη πλευρά, το Ιράν κινείται ταχέως για να αποκαταστήσει τις ζημιές και να ενισχύσει την άμυνά του, γεγονός που ενδέχεται να περιορίσει τα περιθώρια στρατιωτικής δράσης του Ισραήλ.
Το ενδεχόμενο ισραηλινής επίθεσης αναμένεται να προκαλέσει αντίποινα από την Τεχεράνη. Ιρανός αξιωματούχος ανέφερε ότι υπάρχει έτοιμο σχέδιο απάντησης, το οποίο περιλαμβάνει μαζική εκτόξευση βαλλιστικών πυραύλων εναντίον ισραηλινών στόχων, καθώς και αμερικανικών βάσεων στη Μέση Ανατολή. Σημειώνεται ότι ανάλογη απόπειρα πυραυλικής επίθεσης τον Οκτώβριο του 2024 αναχαιτίστηκε μερικώς χάρη σε παρέμβαση των ΗΠΑ, προκαλώντας περιορισμένες ζημιές.
Παράλληλα, ναυτιλιακές αρχές στο Ηνωμένο Βασίλειο εξέδωσαν προειδοποίηση για πλοία που διασχίζουν τον Περσικό Κόλπο, το Στενό του Ορμούζ και τον Κόλπο του Ομάν, καλώντας σε αυξημένα μέτρα προφύλαξης λόγω της πιθανότητας «στρατιωτικής κλιμάκωσης».
Η περιοχή κινείται πλέον σε τεντωμένο σχοινί. Καθώς οι διπλωματικές ελπίδες εξανεμίζονται, η πιθανότητα πολεμικής σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Ιράν φαίνεται πιο ορατή από ποτέ.
protothema.gr
