Θητεία οκτώ ετών για τον Γενικό και τον Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα, καθώς και τη θέσπιση μηχανισμού ελέγχου και αναθεώρησης των αποφάσεών τους, προβλέπουν οι δύο προτάσεις νόμου που κατέθεσε στην Ολομέλεια της Βουλής η βουλευτής και αναπληρώτρια πρόεδρος του ΔΗΚΟ, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου.
Η πρώτη πρόταση προβλέπει τροποποίηση του Συντάγματος, ώστε να καθοριστεί συγκεκριμένη θητεία για τους δύο επικεφαλής της Νομικής Υπηρεσίας, οι οποίοι σήμερα υπηρετούν μέχρι την αφυπηρέτησή τους. Η δεύτερη πρόταση αφορά τη θέσπιση μηχανισμού ελέγχου και αναθεώρησης των αποφάσεων του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας που αφορούν την αναστολή, τη διακοπή ή τη μη άσκηση ποινικής δίωξης, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας, της λογοδοσίας και, κατ’ επέκταση, της εμπιστοσύνης των πολιτών στη δικαιοσύνη.
Συγκεκριμένα, η πρώτη πρόταση τιτλοφορείται «Πρόταση Νόμου περί της εικοστής δεύτερης τροποποίησης του Συντάγματος (Αρ. 1) του 2025». Σκοπός της είναι η τροποποίηση του Συντάγματος, ώστε αφενός να καθοριστεί οκταετής θητεία στο αξίωμα του Γενικού και του Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα, χωρίς δικαίωμα επαναδιορισμού, και αφετέρου να παρασχεθεί η δυνατότητα στον νομοθέτη να καθορίζει, με νόμο, τη διαδικασία αναθεώρησης των αποφάσεων του Γενικού Εισαγγελέα που σχετίζονται με τις ποινικές διώξεις.
Ειδικότερα, κρίνεται αναγκαίο να τροποποιηθεί η σχετική διάταξη του Συντάγματος, προκειμένου να παρασχεθεί η δυνατότητα στον νομοθέτη να θεσπίσει μηχανισμό αναθεώρησης των αποφάσεων του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας που αφορούν την αναστολή, τη διακοπή ή τη μη άσκηση ποινικής δίωξης εναντίον προσώπου. Στόχος είναι η διασφάλιση της διαφάνειας και της λογοδοσίας και, κατ’ επέκταση, η ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών στη δικαιοσύνη.
Η δεύτερη πρόταση νόμου τιτλοφορείται «Πρόταση Νόμου που προβλέπει την αναθεώρηση των αποφάσεων του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας σε σχέση με τις ποινικές διώξεις».
Σκοπός της είναι η θέσπιση μηχανισμού ελέγχου και αναθεώρησης των αποφάσεων του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας που αφορούν την αναστολή, τη διακοπή ή τη μη άσκηση ποινικής δίωξης, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας, της λογοδοσίας και της εμπιστοσύνης των πολιτών στη δικαιοσύνη.
Σύμφωνα με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις, καθιδρύεται Επιτροπή αρμόδια να αναθεωρεί αποφάσεις του Γενικού Εισαγγελέα για την αναστολή, τη διακοπή ή τη μη άσκηση ποινικής δίωξης. Η Επιτροπή θα διορίζεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και θα αποτελείται από έναν αφυπηρετήσαντα δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου ή του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου, δύο Εισαγγελείς της Δημοκρατίας που έπονται κατά σειρά ιεραρχίας του Γενικού και του Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα, καθώς και ένα πρόσωπο εγνωσμένου κύρους και ακεραιότητας στη νομική επιστήμη και στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, νοουμένου ότι δεν έχει αναλάβει πολιτικό αξίωμα τα τελευταία πέντε έτη.
Περαιτέρω, η Επιτροπή θα μπορεί, ύστερα από αίτηση ενδιαφερομένου, να εξετάζει κατά πόσον η απόφαση του Γενικού Εισαγγελέα ελήφθη κατά παράβαση νόμου, καταχρηστικά, προδήλως αδικαιολόγητα ή κατά παράβαση θεμελιωδών δικαιωμάτων οποιουδήποτε προσώπου.
Επιπλέον, διασφαλίζεται η προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, ενώ προβλέπεται η σύνταξη ετήσιας έκθεσης, η οποία θα περιλαμβάνει συγκεντρωτικά στοιχεία για το είδος, τον αριθμό και την έκβαση των υποθέσεων που εξετάστηκαν. Η έκθεση θα κοινοποιείται στη Βουλή των Αντιπροσώπων για σκοπούς ενημέρωσης.
Η πρόταση νόμου της Χριστιάνας Ερωτοκρίτου, προβλέπει, επίσης ότι:
«Τηρουμένων των διατάξεων του περί Προστασίας των Φυσικών Προσώπων Έναντι της Επεξεργασίας των Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και της Ελεύθερης Κυκλοφορίας των Δεδομένων αυτών Νόμου, οι αποφάσεις της Επιτροπής που έχουν δημόσιο ενδιαφέρον δημοσιοποιούνται, εκτός εάν η Επιτροπή, με αιτιολογημένη απόφασή της, κρίνει ότι η δημοσιοποίηση ενδέχεται να επηρεάσει δυσμενώς την ομαλή διεξαγωγή οποιασδήποτε ανάκρισης και/ή ποινικής διαδικασίας ή συντρέχουν λόγοι δημόσιας ασφάλειας και/ή προστασίας δικαιωμάτων τρίτων και/ή το δημόσιο συμφέρον».
