Μαζί με τα νομοσχέδια για τη φορολογική μεταρρύθμιση, θα προωθηθούν αλλαγές στη νομοθεσία και θα ενσωματωθούν μέτρα για αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», τα μέτρα τα οποία βρίσκονται υπό επεξεργασία θα διευρύνουν την φορολογική βάση, θα καταπολεμήσουν την φοροδιαφυγή και θα ενισχύσουν την εισπραξιμότητα του Τμήματος Φορολογίας. Οι τεχνοκράτες εξετάζουν τα μοντέλα που εφαρμόζουν άλλες χώρες, για αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Ένα από τα σενάρια που εξετάζονται (δεν λήφθηκε απόφαση) είναι το Τμήμα Φορολογίας να βάζει λουκέτο σε επιχειρήσεις οι οποίες δεν εκδίδουν νόμιμες αποδείξεις και τιμολόγιο. Πρόκειται για ένα αυστηρό μέτρο που εφαρμόζεται στην Ελλάδα, σύμφωνα με το οποίο εάν επιχειρήσεις εντοπιστούν να παραβιάζουν επανειλημμένα τη νομοθεσία σε σχέση με τις αποδείξεις και τα τιμολόγια, σφραγίζονται από τις φορολογικές αρχές. Η πρόταση που βρίσκεται υπό επεξεργασία θα είναι στα πρότυπα της Ελλάδας.
Ποινικοποίηση μη καταβολής φόρου
Άλλο ένα μέτρο που εξετάζουν οι τεχνοκράτες, είναι η ποινικοποίηση της μη καταβολής φόρου εισοδήματος. Για πρώτη φορά το συγκεκριμένο μέτρο το έθεσε το 2012 η τρόικα στο πλαίσιο του μνημονίου δημοσιονομικής εξυγίανσης. Μάλιστα το 2013 είχε αποφασιστεί πως θα υπάρχει ποινική ευθύνη των διευθυντών των εταιρειών, μόνο σε περίπτωση δόλου ή σε περίπτωση όπου το νομικό πρόσωπο έχει εισπράξεις ή παρακρατήσεις φόρου εκ μέρους της Δημοκρατίας. Τελικά το μέτρο δεν προχώρησε και επανήλθε λίγα χρόνια αργότερα με νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή. Ωστόσο, υπήρξαν έντονες αντιδράσεις από τους εμπλεκόμενους φορείς οι οποίοι είχαν υποστηρίξει ότι το συγκεκριμένο μέτρο θα απέτρεπε τις ξένες επιχειρήσεις να επενδύσουν στην Κύπρο. Μετά τις αντιδράσεις, το υπουργείο Οικονομικών είχε αποσύρει το νομοσχέδιο, με αποτέλεσμα αυτό να μπει στα συρτάρια.
Αυξάνονται τα πρόστιμα
Παράλληλα, εξετάζεται και η αύξηση των προστίμων αλλά και των άλλων κυρώσεων για παραβάσεις της φορολογικής νομοθεσίας. Για παράδειγμα, εάν σήμερα είτε φυσικό είτε νομικό πρόσωπο, δεν υποβάλει τη φορολογική δήλωση, επιβάλλεται πρόστιμο €100, ποσό το οποίο θεωρείται χαμηλό ειδικά για τις επιχειρήσεις. Εκείνο που εξετάζεται είναι ο τριπλασιασμός σε κάποιες περιπτώσεις του ύψους των χρηματικών κυρώσεων. Τα συγκεκριμένα μέτρα δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί καθώς θα περάσουν και από περαιτέρω έλεγχο ενώ θα υπάρξουν και διαβουλεύσεις.
Στο τελικό στάδιο
Την ίδια ώρα, στο τελικό στάδιο βρίσκεται η ετοιμασία των νομοσχεδίων για την φορολογική μεταρρύθμιση. Λόγω των πολλών αλλαγών που προωθούνται μπορεί κάποιο νομοθέτημα να περιλαμβάνει μέχρι και 50 τροποποιήσεις. Με τα νομοσχέδια θα τροποποιηθούν οι φορολογικές κλίμακες, θα αυξηθεί το αφορολόγητο εισόδημα, θα παραχωρηθούν φοροεκπτώσεις λόγω της σύνθεσης της οικογένειας, των στεγαστικών δανείων και της πράσινης αναβάθμισης των κατοικιών καθώς και φορολογικές αλλαγές στις επιχειρήσεις. Με τον φορολογικό μετασχηματισμό θα επέλθει μείωση του φορολογικού βάρους για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, θα ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα και θα παραχωρηθούν κίνητρα για επιχειρηματική ανάπτυξη. Μεταξύ άλλων, τα νομοσχέδια της μεταρρύθμισης, θα προνοούν για τα φυσικά πρόσωπα αύξηση του αφορολόγητου εισοδήματος στις €20.500 από €19.500 που είναι σήμερα (αύξηση €1000), διαφοροποίηση των φορολογικών κλιμάκων και μεταφορά του ανώτατου φορολογικού συντελεστή 35% σε φορολογητέο εισόδημα μεγαλύτερο των €80 χιλ.
Θα εφαρμοστεί το 2026
Σύμφωνα με πληροφορίες, τέλος του μήνα η Κυβέρνηση στοχεύει να είναι έτοιμα τα νομοσχέδια τα οποία στην πορεία θα θέσει για τρεις εβδομάδες για δημόσια διαβούλευση, κατά την οποία οι εμπλεκόμενοι φορείς θα υποβάλουν τις απόψεις τους. Ήδη κάποιοι σύνδεσμοι έχουν προωθήσει τις εισηγήσεις τους στο Κέντρο Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου που ετοίμασε τη μεταρρύθμιση, ωστόσο υπάρχουν αντιδράσεις από κάποιους πως δεν έχουν εισακουστεί οι θέσεις τους. Η κυβέρνηση στοχεύει να θέσει σε εφαρμογή το νέο νομικό πλαίσιο της μεταρρύθμισης την 1η Ιανουαρίου του 2026.