Στο κατώφλι της ψηφιακής επανάστασης στο χρήμα, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλες παγκόσμιες δυνάμεις προετοιμάζονται για στρατηγικές κινήσεις στον ευαίσθητο χώρο των κρυπτονομισμάτων, των stablecoins και των ψηφιακών νομισμάτων κεντρικών τραπεζών (CBDCs). Επενδύουν στο μέλλον της χρηματοοικονομικής εξουσίας και επηρεάζουν ήδη τις αγορές.
Ανοδικός κύκλος για το Bitcoin — θεσμικοί επενδυτές σε πρώτο πλάνο
Το Bitcoin, που κατατάσσεται στην κατηγορία των crypto-assets, αναμένεται να αγγίξει νέα ιστορικά υψηλά έως το τέλος του 2025. Αναλυτές της Bernstein Research προβλέπουν τιμές έως και 200.000 δολάρια — μια κορύφωση που, σύμφωνα με τους ίδιους, ίσως συνοδευτεί εν συνεχεία από διόρθωση μέσα στο 2026 . Τα spots Bitcoin ETFs έχουν ήδη οργανωθεί σε χρηματιστηριακές πλατφόρμες, με τη BlackRock να κατέχει το μεγαλύτερο μέρος αυτής της αγοράς, αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων .
Η συμμετοχή θεσμικών επενδυτών βελτιώνει τη ρευστότητα και θεωρητικά μειώνει τη μεταβλητότητα, όμως η στενότερη σύνδεση με τις παραδοσιακές αγορές σημαίνει ότι ένα Bitcoin sell-off μπορεί να μεταδοθεί και σε τομείς όπως χρηματοοικονομικές και τεχνολογικές μετοχές . Οι κεντρικές τράπεζες, κυρίως μέσω της BIS, επιμένουν ότι τα crypto δεν πληρούν τα κριτήρια του σταθερού χρήματος — και προειδοποιούν για τον κίνδυνο μετατροπής τους σε παράγοντα αναταραχής για το χρηματοπιστωτικό σύστημα .
Stablecoins: Η Αμερική ανοίγει τον δρόμο — προς ένα νέο δολάριο «ιδιωτικής ισχύος»
Τον Ιούλιο του 2025, οι ΗΠΑ ψήφισαν τον νόμο GENIUS Act, ο οποίος θεσπίζει αυστηρό πλαίσιο για stablecoins: πλήρης αποθεματική κάλυψη (100%) με ασφαλή περιουσιακά στοιχεία και αυστηρή διαφάνεια . Παράλληλα, το Κογκρέσο απαγόρευσε την έκδοση λιανικού ψηφιακού δολαρίου — με τον Τραμπ να επισημαίνει ότι θέλει να προστατεύσει την ιδιωτικότητα και την εθνική κυριαρχία .
Αυτή η στροφή ενισχύει τη θέση των stablecoins ως επεκτάσιμο, ρυθμιζόμενο μέσο πληρωμών. Η Standard Chartered προβλέπει ότι η αγορά τους μπορεί να εκτοξευθεί από περίπου 260 δισ. δολάρια προς τα 2 τρισ. δολάρια έως το 2028 . Οι επιχειρήσεις λιανικής (π.χ. Walmart, Amazon) εξετάζουν τη χρήση εταιρικών stablecoins για μείωση εξόδων συναλλαγών και αύξηση ελέγχου στη ροή χρήματος .
Ωστόσο, η BIS επισημαίνει σοβαρούς κινδύνους: πιθανούς «bank runs» μέσω μαζικών εξαγορών stablecoins και συστημικές ενώσεις αγορών, ιδίως σε αναδυόμενες οικονομίες .
Η Ευρώπη αντιδρά: Προετοιμάζει το ψηφιακό ευρώ και περιορίζει τα εξωτερικά stablecoins
Η ΕΚΤ ολοκληρώνει την προπαρασκευαστική φάση για το ψηφιακό ευρώ τον Οκτώβριο του 2025. Αν η απόφαση είναι θετική, το νόμισμα θα εισαχθεί πιλοτικά το 2026 . Η ΕΚΤ θέλει ένα ασφαλές, δημόσιο εργαλείο—εγγυημένο από το κράτος και ενσωματωμένο στον τραπεζικό πυρήνα—για να μειώσει την εξάρτηση από τις Big Tech, να προστατεύσει τα δεδομένα των πολιτών και να ενισχύσει τη χρηματοπιστωτική αυτονομία .
Το MiCA, το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ, θέτει ανώτατο όριο ημερήσιων πληρωμών με μη-ευρω stablecoins (1 εκατ. συναλλαγές) και αφαιρεί εκδότη όπως το Tether από την ευρωπαϊκή αγορά . Το ευρωπαϊκό σχέδιο στηρίζεται σε συνεργασία δημόσιου – ιδιωτικού τομέα («wero») ώστε να δημιουργηθεί ενοποιημένο πανευρωπαϊκό πορτοφόλι πληρωμών .
Κίνα, Ρωσία και προοπτικές πολλαπλών νομισμάτων
Η Κίνα έχει προχωρήσει πέρα από πειραματισμούς: το ψηφιακό γουάν (e-CNY) έχει ήδη συναλλαγές ύψους 7 τρισ. γουάν (~1 τρισ. δολάρια) και χρησιμοποιείται σε πληρωμές δημόσιου χαρακτήρα και μεγάλα γεγονότα . Επιπλέον, συμμετέχει στο “mBridge”, ένα πολυμερές CBDC δίκτυο με χώρες όπως Ταϊλάνδη, Εμιράτα και Σαουδική Αραβία .
Η Ρωσία προωθεί το ψηφιακό ρούβλι με νομοθετικό πλαίσιο από το 2023 και στόχο πλήρους κυκλοφορίας εντός του 2025. Παράλληλα εξετάζεται διασύνδεση με άλλα CBDCs και χρήση τοπικών νομισμάτων σε συναλλαγές BRICS, αλλά χωρίς σχέδιο για κοινό νόμισμα .
Οι BRICS επιθυμούν να μειώσουν τη εξάρτηση από το δολάριο, παρά τις αντιρρήσεις της Ινδίας. Συμφώνησαν σε επέκταση τοπικών νομισμάτων και κοινοτικών ψηφιακών πλατφορμών, χωρίς όμως κοινό νόμισμα .
Αυτές οι εξελίξεις οδηγούν σε σιγά μεν, αλλά σταθερά, μορφή πολυνομισματικότητας στην διεθνή Οικονομία — όχι αντικατάσταση του δολαρίου, αλλά διαφοροποίηση.
Παράγοντες επιρροής: αγορές, «δύο ταχύτητες» και κυβερνητικός έλεγχος
Οι κεφαλαιαγορές δείχνουν έτοιμες να αποτιμήσουν το μέλλον: θεσμικοί επενδυτές επενδύουν σε crypto ETFs και stablecoins, επιχειρήσεις εξετάζουν τεχνολογικές επενδύσεις και οι τράπεζες αναδιαμορφώνουν τη στρατηγική τους. Τα crypto-assets — αν και ακόμη μικρή αναλογία των παγκόσμιων αγορών — μπορούν να προκαλέσουν αλυσιδωτές αντιδράσεις στα χρηματοπιστωτικά συστήματα .
Η νομισματική πολιτική εισέρχεται σε νέα φάση: CBDCs προσφέρουν εργαλεία όπως αρνητικά επιτόκια ή άμεσες πληρωμές πολιτικών, αλλά απαιτούν ισορροπία με τον τραπεζικό τομέα. Στις αναδυόμενες οικονομίες, όπου stablecoins διαφεύγουν του ελέγχου, οι κυβερνήσεις ήδη εκδίδουν CBDC για να διασφαλίσουν εθνική νομισματική σταθερότητα .
Γεωπολιτικά, οι ΗΠΑ επενδύουν στη διατήρηση του δολαρίου μέσω ιδιωτικών stablecoins και ρυθμίσεων. Η Ευρώπη επενδύει στο ψηφιακό ευρώ για να διατηρήσει την νομοθετική και οικονομική αυτονομία της. Η Ασία και η Ευρασία επιχειρούν πολυμερή ψηφιακά συστήματα, που ενισχύουν την περιφερειακή συνεργασία και μειώνουν την διεθνή εξάρτηση από το SWIFT και το δολάριο .
Χρονοδιάγραμμα-ορόσημα (2025–2026)
| Χρονολογία | Εξελίξη |
| Ιούλιος 2025 | Νόμος GENIUS για stablecoins – απαγόρευση λιανικού ψηφιακού δολαρίου στις ΗΠΑ |
| Οκτώβριος 2025 | Απόφαση ΕΚΤ για ψηφιακό ευρώ – ολοκλήρωση προπαρασκευαστικής φάσης |
| Τέλη 2025 | Πιθανή κορύφωση τιμής Bitcoin στα $130K–$200K – έναρξη διόρθωσης το 2026 |
| Τέλη 2026 | (Ενδεχόμενο) λανσάρισμα ψηφιακού ευρώ σε περιορισμένη έκδοση – εφαρμογή MiCA |
Η περίοδος 2025–2026 αναδεικνύεται κρίσιμη για το μέλλον του χρήματος. Οι ΗΠΑ τιμούν τη δύναμη του δολαρίου μέσω stablecoins, αφήνοντας την κρατική έκδοση ψηφιακού δολαρίου. Η Ε.Ε. απαντά με το ψηφιακό ευρώ, προστατεύοντας τους πολίτες και τον έλεγχο στα ψηφιακά νομίσματα. Η Κίνα και η Ρωσία ενεργοποιούν CBDCs για γεωοικονομική επιρροή και ανεξαρτησία. Παγκόσμιοι θεσμοί προειδοποιούν για τη σταθερότητα, οι αγορές προσαρμόζονται, και οι κυβερνήσεις ισορροπούν ανάμεσα στην καινοτομία και τον έλεγχο.
Το ψηφιακό χρήμα γίνεται ένα εργαλείο πολιτικής, τεχνολογίας και στρατηγικής εξουσίας. Το κατά πόσον αυτό θα οδηγήσει σε ένα πιο σταθερό, δίκαιο και αποτελεσματικό χρηματοπιστωτικό σύστημα ή σε αποσύνθεση και ανταγωνισμό, θα κριθεί στα επόμενα έτη — με μείζονα σημασία για την οικονομία και την κοινωνία του μέλλοντος.
Πηγές: Αναλύσεις Bernstein (Bitcoin), Standard Chartered (stablecoins), νόμος GENIUS, MiCA, ΕΚΤ, BIS, Project mBridge, CBDC e-CNY, ψηφιακό ρούβλι, BRICS.
