Στις 19 Μαΐου, ο Πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Κιρ Στάρμερ, συναντήθηκε με τους Προέδρους φον ντερ Λάιεν και Κόστα, στην πρώτη Σύνοδο Κορυφής Υψηλού Επιπέδου μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ήταν μια σημαντική στιγμή. Αντιπροσώπευε μια θετική στροφή στη σχέση ΗΒ-ΕΕ – από τη διαπραγμάτευση των όρων αποχώρησης του ΗΒ προς τη δημιουργία μιας προοδευτικής εταιρικής σχέσης που θα ωφελέσει τόσο το ΗΒ όσο και την ΕΕ.
Το Brexit είναι μια πραγματικότητα και η κυβέρνηση του ΗΒ είναι σαφής ότι σέβεται το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος του 2016. Έχει θέσει και τηρεί σαφείς κόκκινες γραμμές – καμιά επιστροφή στην ενιαία αγορά ή στην τελωνειακή ένωση, ούτε στην ελεύθερη διακίνηση. Ωστόσο, είναι επίσης σαφές ότι είναι προς το συμφέρον του ΗΒ να έχει μια στενή, ισχυρή και παραγωγική σχέση με την ΕΕ. Το ΗΒ είναι μέρος της Ευρώπης. Το ΗΒ και η ΕΕ έχουν πολλά κοινά συμφέροντα και αντιμετωπίζουν πολλές κοινές προκλήσεις. Είμαστε σίγουρα πιο δυνατοί όταν συνεργαζόμαστε.
Αυτό ήταν το πνεύμα της Συνόδου Κορυφής Υψηλού Επιπέδου ΗΒ-ΕΕ και τα αποτελέσματά της προσφέρουν έναν συναρπαστικό δρόμο για μελλοντική συνεργασία.
Συμφωνήσαμε σε μια Εταιρική Σχέση Ασφάλειας και Άμυνας ΗΒ-ΕΕ, που αντικατοπτρίζει τη γεωγραφία, την ιστορία και τις κοινές μας αξίες. Αυτό θα ενισχύσει τη συνεργασία ΗΒ-ΕΕ σε ένα ευρύ φάσμα τομέων, όπως η υποστήριξη της Ουκρανίας, η αντιμετώπιση υβριδικών απειλών και η ενίσχυση της ανθεκτικότητας των κρίσιμων υποδομών μας. Θα επιτρέψει στενότερη θεσμική συνεργασία, μεταξύ άλλων μέσω πολυμερών οργανισμών και αντιμετώπισης κρίσεων. Αυτή η Εταιρική Σχέση θα βασιστεί στην ήδη υπάρχουσα πρακτική συνεργασία, όπως για παράδειγμα στην υποστήριξη της Ουκρανίας. Και θα συμπληρώσει τις υπάρχουσες διμερείς μας συνεργασίες με κράτη μέλη της ΕΕ, με το φιλόδοξο Στρατηγικό Διάλογο μεταξύ ΗΒ και Κύπρου να αποτελεί καλό παράδειγμα.
Συμφωνήσαμε επίσης σε μια Ζώνη Υγειονομικών και Φυτοϋγειονομικών Μέτρων ΗΒ-ΕΕ, η οποία θα μειώσει τη γραφειοκρατία και τους ελέγχους στα σύνορα για αγροτικά και διατροφικά προϊόντα. Αυτό θα βοηθήσει στην ενίσχυση του εμπορίου μεταξύ ΗΒ και ΕΕ, της μεγαλύτερης αγοράς αγροτικών και διατροφικών προϊόντων μας, η οποία έχει υποστεί μείωση τόσο στις εξαγωγές προς την ΕΕ όσο και στις εισαγωγές από αυτήν μετά το Brexit.
Η Σύνοδος κάλυψε και άλλα ζητήματα. Συμφωνήθηκε στενότερη συνεργασία στον τομέα της ενέργειας, που θα ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια και θα μας βοηθήσει να επιτύχουμε τους στόχους μας για μηδενικές εκπομπές ρύπων, μεταξύ άλλων μέσω της σύνδεσης των συστημάτων εμπορίας εκπομπών του ΗΒ και της ΕΕ. Στον τομέα της αλιείας, το ΗΒ και η ΕΕ συμφώνησαν σε μια δωδεκαετή συμφωνία πρόσβασης με τους ίδιους όρους όπως οι τρέχουσες ρυθμίσεις, που προβλέπουν αμοιβαία πρόσβαση στα ύδατα του ΗΒ και της ΕΕ.
Το ΗΒ και η Κύπρος έχουν ισχυρούς δεσμούς μεταξύ των λαών τους και οι Κύπριοι συχνά εκφράζουν ανησυχίες για τον αντίκτυπο του Brexit στις εμπειρίες των νέων και στην εκπαίδευση. Σε αυτόν τον τομέα, η Σύνοδος συμφώνησε να εργαστούμε για ένα πρόγραμμα εμπειριών νέων με την ΕΕ, που θα δημιουργήσει νέες ευκαιρίες για πολιτιστικές ανταλλαγές. Συμφωνήσαμε επίσης να εργαστούμε για την ένταξη στο πρόγραμμα Erasmus+, το οποίο θα ανοίξει δυνατότητες για ένα ευρύ φάσμα ανταλλαγών, σε σχολεία, χώρους εργασίας, μαθήματα γλώσσας και πανεπιστήμια.
Όλα αυτά συνθέτουν μια φιλόδοξη ατζέντα, την οποία το ΗΒ θα επιδιώξει με αυτοπεποίθηση και αποφασιστικότητα. Εκτός από αυτές τις συμφωνίες με την ΕΕ (τη μεγαλύτερη αγορά του ΗΒ), το ΗΒ έχει επίσης πρόσφατα συνάψει εμπορικές συμφωνίες με την Ινδία (την ταχύτερα αναπτυσσόμενη οικονομία στον κόσμο) και τις ΗΠΑ (την πλουσιότερη οικονομία στον κόσμο). Συλλογικά, αυτές οι συμφωνίες δείχνουν ένα Ηνωμένο Βασίλειο με εξωστρέφεια, που προωθεί ενεργά ισχυρές και ανοιχτές παγκόσμιες εμπορικές σχέσεις και δεσμεύεται πλήρως στο ελεύθερο και δίκαιο εμπόριο στη διεθνή σκηνή.
Είμαστε ευγνώμονες για τη στήριξη που παρείχε η Κυπριακή Δημοκρατία στις συμφωνίες ΗΒ/ΕΕ. Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ήταν ο πρώτος αρχηγός κράτους ή κυβέρνησης της ΕΕ που συναντήθηκε με τον Πρωθυπουργό του ΗΒ μετά τη Σύνοδο και έχει δημόσια τονίσει τη σημασία των συμφωνιών. Το ΗΒ ανυπομονεί να συνεργαστεί στενά με την Κύπρο για την περαιτέρω ενίσχυση της σχέσης ΗΒ/ΕΕ κατά τη διάρκεια της επερχόμενης Προεδρίας της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
*Βρετανός Ύπατος Αρμοστής στην Κύπρο
