Σήμα κινδύνου εκπέμπει η μοναδική μεικτή κοινότητα της Κύπρου, οι εύθραυστες ισορροπίες στην οποία έχουν διαταραχθεί, όχι λόγω των σχέσεων μεταξύ των Ελληνοκύπριων και Τουρκοκύπριων κατοίκων, αλλά εξαιτίας της αδυναμίας αντιμετώπισης του οργανωμένου εγκλήματος, που έχει καταλάβει το κέντρο της κοινότητας. Εκεί ισχύει στα χαρτιά ο νόμος της Κυπριακής Δημοκρατίας, με τα Ηνωμένα Έθνη να είναι επιφορτισμένα με τους ελέγχους.
Η εκμετάλλευση του ιδιότυπου καθεστώτος της Πύλας, που μετατράπηκε σε… Λας Βέγκας και άντρο παρανομίας, είναι σε όλους γνωστή. Το πρόβλημα, ωστόσο, έχει κρυφτεί κάτω από το χαλί και ουδείς θέλει να το αντιμετωπίσει, με τη δικαιολογία πως οποιαδήποτε ενέργεια θα ταράξει τις ισορροπίες. Για τους κατοίκους, πάντως, η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική, όπως αναφέρει μιλώντας στον «Φ» ο Ελληνοκύπριος κοινοτάρχης, Σίμος Μυτίδης. Η καθημερινότητά τους έχει ήδη αλλάξει και νιώθουν ό,τι τους θυμούνται μόνο όταν θέλουν να τους χρησιμοποιήσουν ως παράδειγμα ειρηνικής συμβίωσης.
«Λόγω του καθεστώτος της Πύλας, τα Ηνωμένα Έθνη δεν μπορούν να επιβάλουν τον νόμο. Δυστυχώς, αυξάνονται τα καζίνο, τα μπαρ για τα οποία υπάρχουν πληροφορίες για εμπορία γυναικών και η διακίνηση ναρκωτικών. Υπάρχουν, πλέον, 11 καζίνο, 2 μπαρ και 2 άλλα υποστατικά με ύποπτες δραστηριότητες.
Τα καζίνο ξεκίνησαν πριν 15 χρόνια σε τουρκοκυπριακά υποστατικά και δεν πληρώνουν ούτε ρεύμα, ούτε τίποτε. Προσπαθήσαμε να τους φορολογήσουμε για τα σκύβαλα, χωρίς αποτέλεσμα. Αυτά, όμως, τα επωμίζονται οι άλλοι φορολογούμενοι, που φοβούνται να κυκλοφορήσουν τη νύκτα στα δρομάκια της Πύλας, όπως έκαναν παλιά. Έχει χαθεί αυτή η ξεγνοιασιά που υπήρχε. Αυξήθηκαν και οι κλοπές από σπίτια και ο καθένας τις συνδέει με αυτές τις δραστηριότητες».
Η μοναδική φορά που επιχειρήθηκε να μπει τάξη στην περιοχή ήταν το 2016, όταν έπειτα από μεγάλη επιχείρηση έκλεισαν τα παράνομα υποστατικά. Στην πορεία, ωστόσο, όχι μόνο ξανάνοιξαν, αλλά αυξήθηκαν κιόλας, όπως εξηγεί ο κ. Μυτίδης, υποδεικνύοντας πως οι πελάτες είναι στη συντριπτική τους πλειονότητα Ελληνοκύπριοι. «Τότε ήταν 8 και όταν ξανάνοιξαν έγιναν 11. Πρέπει να γίνει αντιληπτό πως είναι πολύ δύσκολο να μπορείς να κρατάς ισορροπίες στην Πύλα. Πάντα φώναζα πως με το να δείχνουμε αδυναμία να διαχειριστούμε κάποια προβλήματα στην Πύλα είναι εις βάρος μας και στο τέλος της ημέρας ερχόμαστε με διάφορες σπασμωδικές κινήσεις και προσπαθούμε ν’ ανατρέψουμε καταστάσεις του επεκτατικού καθεστώτος, όπως έγινε το 2023 όταν επιτέθηκαν σε ειρηνευτές. Δεν μπορούμε να λέμε πως η Πύλα είναι παράδειγμα ειρηνικής συνύπαρξης των δύο κοινοτήτων και από την άλλη να μην παίρνουμε μέτρα να προφυλάξουμε αυτή την κατάσταση που μόνο εδώ υπάρχει. Σήμερα η Πύλα, λόγω του ειδικού καθεστώτος, έχει μαζέψει όλη την παρανομία και αδυνατεί το κράτος και τα Ηνωμένα Έθνη να επικαλεστούν τον νόμο και να βάλουν τα πράγματα σε τάξη».
Τον ρωτάμε πόσο επηρεάστηκαν οι ισορροπίες από το γεγονός πως το οργανωμένο έγκλημα έχει διεισδύσει στην κοινότητα. «Επηρεάστηκαν σε μεγάλο βαθμό. Λόγω του καθεστώτος ο υπόκοσμος βρίσκει καταφύγιο στην Πύλα. Γνωρίζει πως δεν έχει κανένα να του κτυπήσει την πόρτα και να του ζητήσει όλα όσα χρειάζονται για ν’ ανοίξεις μια επιχείρηση. Βρήκαν την ησυχία τους, όμως οι κάτοικοι της Πύλας, Ε/κ και Τ/κ, πιστεύουν πως μπορεί να βόλεψε την εκάστοτε κυβέρνηση και την Αστυνομία, που λένε πως καθάρισαν τα καζίνο κ.λπ. από τις πόλεις. Αυτό γίνεται, όμως, επειδή μαζεύτηκαν όλοι στην Πύλα. Εμείς αυτό που θέλουμε είναι να γίνει κάτι, δεν μπορεί να συνεχίσει έτσι η κατάσταση ή ας βρουν μια φόρμουλα για να ελέγχονται και να φορολογούνται».
Ο κοινοτάρχης της Πύλας ξεκαθάρισε, πάντως, πως οι Ε/κ και οι Τ/κ κάτοικοι της κοινότητας, ζουν αρμονικά. «Είναι παράδειγμα συνύπαρξης των δύο κοινοτήτων η Πύλα και είναι κάτι που φαίνεται. Μπορούν Ε/κ και Τ/κ να ζήσουν μαζί, είναι κάτι που ζούμε εμείς. Δεν μπορεί, ωστόσο, να θεωρηθεί η Πύλα μοντέλο λύσης του Κυπριακού. Κι αυτό επειδή εδώ υπάρχουν δύο μέτρα και δύο σταθμά. Δεν γίνεται το γειτονικό σου υποστατικό, που είναι τ/κ, να ενοικιάζεται για παράδειγμα από Ε/κ ή από οποιονδήποτε άλλον και να μην πληρώνει φορολογίες για το νερό, το ρεύμα τα σκύβαλα κ.λπ. Υπάρχει δυσμενής διάκριση, αλλά και αθέμιτος ανταγωνισμός. Ένας Ε/κ εάν ανοίξει, για παράδειγμα, ένα μπακάλικο δεν μπορεί να συναγωνιστεί τον γείτονά του, που δεν πληρώνει ρεύμα ή φέρνει κάποια προϊόντα από τα κατεχόμενα».
Το μοναδικό σύμπλεγμα Τοπικής Αυτοδιοίκησης με… ένα μέλος
Το γεγονός πως η Πύλα αντιμετωπίζεται ως περιοχή άλλης κατηγορίας, διαφάνηκε και από το γεγονός πως αρχικά δεν συμπεριλήφθηκε στη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Σημειώνεται πως το ιδιότυπο καθεστώς ισχύει στον πυρήνα της κοινότητας, ενώ περίπου το 60% της πολύ μεγάλης της έκτασης εμπίπτει στα όρια της Κυπριακής Δημοκρατίας και των Βρετανικών Βάσεων Δεκέλειας.
Πρόσφατα, η Πύλα έγινε μέρος της μεταρρύθμισης, ωστόσο, ακόμη και σε αυτό πρωτοτυπεί, αφού είναι το μοναδικό σύμπλεγμα στο οποίο υπάρχει μόνο… ένα μέλος. «Ευτυχώς, μετά από συνάντηση με τον υπουργό Εσωτερικών ξεκαθαρίστηκε το θέμα και η Πύλα εντάχθηκε, μέσω ειδικής ρύθμισης, στη λίστα των συμπλεγμάτων. Θα είμαστε μόνοι μας, όμως, θα λειτουργούμε όπως ένα μεσαίο σύμπλεγμα. Τους είπα, πριν την διευθέτηση, πως δεν γίνεται να μπαίνεις στην ιστοσελίδα του ΥΠΕΣ και να μην υπάρχει πουθενά η Πύλα. Τους είπα πως αυτό δείχνει αδυναμία και είναι σαν να δίνουν την Πύλα στο πιάτο της Τουρκίας. Κανονικά, θα έπρεπε να ενταχθούμε στον Δήμο Λάρνακας για να ενοποιηθεί και το παραλιακό μέτωπο. Όμως, μας είπαν πως αυτό δεν γίνεται για πολιτικούς λόγους. Μετά τη διευθέτηση που έγινε είμαστε τα μέλη του κοινοτικού συμβουλίου που παραμείναμε στην ίδια μισθοδοσία, ενώ συνάδελφοι μας με πολύ πιο λίγους κατοίκους παίρνουν πολύ περισσότερα. Εμείς μείναμε λίγο πάνω από τα €1.000. Αντιλαμβάνεστε πως στην Πύλα υπάρχουν πολλές ευθύνες για το κοινοτικό συμβούλιο, δεν είναι δουλειά μερικής απασχόλησης».
Το καθεστώς στο κέντρο της κοινότητας, δεν αποτελεί, πάντως, τροχοπέδη στην ανάπτυξη της Πύλας, η οποία είναι φρενήρης τα τελευταία χρόνια, φτάνοντας πλέον σχεδόν τους 10.000 κατοίκους. Στην περιζήτητη παραλιακή περιοχή δραστηριοποιούνται πέντε ξενοδοχεία και πολλά τουριστικά καταλύματα, ενώ υπάρχουν πλάνα για τουλάχιστον άλλες δύο μεγάλες μονάδες.
Επιπρόσθετα, ολοένα και περισσότεροι, ξένοι και Κύπριοι, την επιλέγουν για σκοπούς ιδιοκατοίκησης.
«Χωρίς να θέλω να ακούγομαι τοπικιστής, πρόκειται για την καλύτερη περιοχή της Λάρνακας, αφού, λόγω του αμφιθεατρικού χαρακτήρα της, όπου σταθείς βλέπεις θάλασσα. Ειδικά για έναν ξένο είναι πολύ ελκυστική περιοχή. Η Πύλα έμεινε πίσω μετά την εισβολή, αλλά πήρε τα πάνω της μετά την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ. Έχουμε αναπτύξεις εκατομμυρίων αυτή την περίοδο κι εκκρεμούν ακόμη πολλές άδειες».
Εξάλλου, έχουν δρομολογηθεί, σύμφωνα με τον κ. Μυτίδη, σημαντικά έργα όπως η ανάπλαση του πυρήνα και η δημιουργία παραλιακού πεζόδρομου, που θα ενισχύσουν την εικόνα της.
