Το Μπουτάν, ένα μικρό ασιατικό κράτος με πληθυσμό κάπου 780.000, κατάφερε να διατηρήσει τις παραδόσεις του, με τίμημα το σύγχρονο τρόπο ζωής. Τα τελευταία χρόνια προσπαθεί να συνδυάσει τα δύο και ένα παράδειγμα αποτελεί το νέο αεροδρόμιο σχεδιασμένο από το στούντιο BIG.
Ο προηγούμενος βασιλιάς του Μπουτάν θεωρούσε κάθε τι μοντέρνο ως απειλή για το βασίλειό του κι έτσι αποφάσισε να υψώσει ένα «τείχος παράδοσης». Ενδεικτικό είναι και το γεγονός πως μόλις το 1999 εξέπεμψε τηλεοπτικό δίκτυο στη χώρα, ενώ ο δείκτης Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος αντικαταστάθηκε από τον δείκτη Ακαθάριστης Εθνικής Ευτυχίας. Ο γιος του, που τον διαδέχτηκε, κράτησε τον δείχτη ευτυχίας, αλλά θέλησε να ανοίξει τη χώρα προς τον υπόλοιπο κόσμο. Με την κατάλληλη δοσολογία, ώστε να μη χαθούν οι αξίες του τόπου.
Το 2005 το Μπουτάν απέκτησε για πρώτη φορά κυβέρνηση με υπουργούς, οι απολυταρχικοί νόμοι για την ενδυμασία και άλλα ζητήματα καταργήθηκαν, δόθηκε σημασία στην εκπαίδευση, δημιουργήθηκαν τεράστια υδροηλεκτρικά φράγματα τα οποία αποτέλεσαν την ατμομηχανή της οικονομίας.
Το Μπουτάν, με τα πολλά ποτάμια του, που τροφοδοτούνται συνεχώς από το χιόνι που λιώνει, εξάγει ενέργεια στην Ινδία έναντι δισεκατομμυρίων δολαρίων. Παράλληλα με τον εκσυγχρονισμό της γεωργίας (από τους πρώτους καλλιεργητές σκόρδου και κανέλλας παγκοσμίως), το κατά κεφαλήν εισόδημα από τα 2.120 δολάρια που ήταν στις αρχές του 1990 έφτασε τα 14.500 δολάρια το 2022.
Στον τουρισμό δεν θέλει να ανοιχτεί πολύ. Τουλάχιστον στον μαζικό. Για αυτό και έχει επιβάλει Φόρο Βιώσιμης Ανάπτυξης ύψους 100 δολαρίων τη μέρα. Παρόλα αυτά ένας σεβαστός αριθμός τουριστών επισκέπτεται το Μπουτάν, για αυτό και προχωρά στη δημιουργία ενός νέου αεροδρομίου. Πρόκειται για το δεύτερο εθνικό αεροδρόμιο στη χώρα και θα βρίσκεται στην πόλη Gelephu, πολύ κοντά στα σύνορα με την Ινδία. Τον σχεδιασμό ανέλαβε το ολλανδικό γραφείο BIG με επικεφαλής τον Bjiarke Ingels και τα σχέδια θα παρουσιαστούν στη Μπιενάλε Βενετίας που αρχίζει στις 10 Μαΐου. Το αεροδρόμιο περιλαμβάνεται σε ένα ευρύτερο σχεδιασμό υποδομών με την ονομασία Mindfulness City (GMC).
Όπως και οι υπόλοιπες υποδομές έτσι και το αεροδρόμιο συνδυάζει τη νέα εποχή με την παράδοση. Η δομή του, κατασκευασμένη από τοπική ξυλεία είναι σκαλισμένη και ζωγραφισμένη από τεχνίτες στα πρότυπα παραδοσιακών ξυλόγλυπτων που συμβολίζουν την πνευματικότητα. Παράλληλα έχουν εργαστεί για αυτό κάποιες από τις πιο σημαντικές διεθνείς εταιρείες τεχνολογίας διασφαλίζοντας τη συνύπαρξη της παραδοσιακής χειροτεχνίας και της τεχνολογικής καινοτομίας. Ταυτόχρονα, η σπονδυλωτή δομή του επιτρέπει μελλοντική επέκταση αφού ο στόχος είναι να εξυπηρετεί 1,3 εκατομμύρια επιβάτες ετησίως έως το 2040, με προβλέψεις να αυξηθούν σε 5,5 εκατομμύρια έως το 2065.
Τοποθετημένο στα σύνορα Μπουτάν-Ινδίας κοντά στον ποταμό Paitha, είναι περιτριγυρισμένο από υποτροπικά δάση και οροσειρές στοιχεία τα οποία έχουν ενσωματωθεί στο σχεδιασμό. Η πλατεία άφιξης, για παράδειγμα, χωρίζεται σε τέσσερις ζώνες, η καθεμία αφιερωμένη σε αυτόχθονα φυτά από τα γύρω δάση. Ο τερματικός σταθμός, που μοιάζει με στυλιζαρισμένη οροσειρά, ενσωματώνει στοιχεία παραδοσιακού σχεδιασμού και μια κεντρική αυλή, που ονομάζεται Forest Spine και χωρίζει τον τερματικό σταθμό σε εγχώρια και διεθνή τμήματα.
Χώροι πρασίνου παρέχουν στους ταξιδιώτες χαλαρή ατμόσφαιρα και σύνδεση με τη φύση, γεγονός που αντανακλά την έμφαση στις βασικές αξίες του πολιτισμού του Μπουτάν που αναγνωρίζεται για αρνητικό πρόσημο όσον αφορά τον άνθρακα. Για αυτό και το στούντιο BIG, στο σχεδιασμό, έχει ενσωματώσει βιώσιμες πρακτικές, όπως φωτοβολταϊκά πάνελ στην οροφή, παθητικά συστήματα που ανταποκρίνονται στο κλίμα, εκτεταμένες μαρκίζες για προστασία από τις καιρικές συνθήκες και άλλα όπως για παράδειγμα η ξύλινη κατασκευή που ρυθμίζει την υγρασία με φυσικό τρόπο, ενώ οι αυλές και οι αεριζόμενες στέγες ενθαρρύνουν τη φυσική ροή του αέρα. Σημαντική είναι επίσης η άνεση των επιβατών. Χώροι για διαλογισμό, γιόγκα και δραστηριότητες ευεξίας είναι μερικές από τις παροχές, ενώ όλοι οι χώροι εστίασης προσφέρουν εκπληκτική θέα των Ιμαλαΐων.
Η προσβασιμότητα μέσω δημόσιων συγκοινωνιών είναι επίσης ένα βασικό χαρακτηριστικό, με στόχο όπως το αεροδρόμιο γίνει κόμβος εσωτερικής διακίνησης. Θα ενσωματώσει επιλογές δημόσιας μεταφοράς, όπως τραμ και λεωφορεία που θα κινούνται χωρίς αποτύπωμα άνθρακα, διευκολύνοντας τη σύνδεση με το αναζωογονημένο κέντρο της πόλης Gelephu και άλλες περιοχές. Το αεροδρόμιο αναμένεται να ανοίξει το 2029.
Ελεύθερα 23.3.2025
