Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε μια νέα δέσμη προτάσεων με στόχο την απλούστευση των κανονισμών της ΕΕ, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την απελευθέρωση πρόσθετων επενδυτικών πόρων.
Οι προτάσεις αυτές αποσκοπούν στη δημιουργία ενός ευνοϊκότερου επιχειρηματικού περιβάλλοντος, ενισχύοντας την ανάπτυξη, την καινοτομία και τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας.
Οι προτάσεις, που εντάσσονται στη δέσμη μέτρων «Omnibus», περιλαμβάνουν εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις σε βασικούς τομείς, όπως η υποβολή εκθέσεων για τη βιώσιμη χρηματοδότηση, η δέουσα επιμέλεια σε θέματα βιωσιμότητας, η ταξινόμηση των επενδύσεων της ΕΕ, ο μηχανισμός συνοριακής προσαρμογής άνθρακα και τα ευρωπαϊκά επενδυτικά προγράμματα. Ο κύριος στόχος είναι η μείωση της γραφειοκρατίας, ιδίως για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, και η εστίαση των κανονιστικών απαιτήσεων στις μεγαλύτερες εταιρείες με σημαντικότερο περιβαλλοντικό και κλιματικό αντίκτυπο.
Στον τομέα της υποβολής εκθέσεων βιωσιμότητας, προτείνεται, μεταξύ άλλων, η εξαίρεση περίπου του 80% των επιχειρήσεων από το πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την υποβολή εκθέσεων βιωσιμότητας από τις εταιρείες (Corporate Sustainability Reporting Directive – CSRD).
Η προσέγγιση αυτή στοχεύει στη επικέντρωση των υποχρεώσεων υποβολής εκθέσεων βιωσιμότητας στις μεγαλύτερες επιχειρήσεις, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι οι μικρότερες εταιρείες δεν επιβαρύνονται από τις απαιτήσεις αυτές. Επιπλέον, προτείνεται η αναβολή της εφαρμογής των απαιτήσεων της Οδηγίας CSRD για τις ήδη υπόχρεες επιχειρήσεις κατά δύο έτη, η εισαγωγή κριτηρίων που υποστηρίζουν τη σταδιακή περιβαλλοντική μετάβαση των επιχειρήσεων, καθώς και η θέσπιση ορίων χρηματοοικονομικής σημαντικότητας για την υποβολή πληροφοριών στο πλαίσιο της ταξινόμησης των επενδύσεων.
Σχετικά με τη δέουσα επιμέλεια, οι κύριες προτεινόμενες αλλαγές περιλαμβάνουν την απλοποίηση των απαιτήσεων της Οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την εταιρική δέουσα επιμέλεια όσον αφορά τη βιωσιμότητα (Corporate Sustainability Due Diligence Directive – CSDDD), τη μείωση της συχνότητας των περιοδικών αξιολογήσεων των εταιρειών από ετήσιες σε πενταετείς και τον περιορισμό της υποχρέωσης συλλογής πληροφοριών από μικρότερες επιχειρήσεις. Επιπλέον, προωθείται η εναρμόνιση των απαιτήσεων της Οδηγίας CSDDD για τη διασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού σε ολόκληρη την ΕΕ, ενώ παράλληλα αναβάλλεται κατά ένα έτος η εφαρμογή των απαιτήσεων δέουσας επιμέλειας για τις μεγαλύτερες εταιρείες, δίνοντάς τους περισσότερο χρόνο προσαρμογής.
Στον τομέα της εμπορίας άνθρακα, οι προτάσεις απαλλάσσουν μικρούς εισαγωγείς, όπως μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ιδιώτες, από τις υποχρεώσεις του Μηχανισμού Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα (ΜΣΠΑ), σκοπός του οποίου είναι η πρόληψη του κινδύνου διαρροής άνθρακα για ορισμένα αγαθά που περιέχουν ενσωματωμένες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου τα οποία εισάγονται στην ΕΕ. Παράλληλα, απλοποιούνται οι διαδικασίες αδειοδότησης των διασαφιστών ΜΣΠΑ και οι κανόνες που σχετίζονται με τις υποχρεώσεις του ΜΣΠΑ, συμπεριλαμβανομένου του υπολογισμού των ενσωματωμένων εκπομπών και των απαιτήσεων υποβολής εκθέσεων.
Επιπρόσθετα, η ΕΕ προτείνει μέτρα για την ενίσχυση της επενδυτικής ικανότητας μέσω βελτιστοποίησης της χρήσης διαφόρων επενδυτικών προγραμμάτων, όπως το InvestEU και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων. Αυτές οι βελτιώσεις αναμένεται να κινητοποιήσουν περίπου 50 δισ. ευρώ σε νέες επενδύσεις, εστιάζοντας σε καινοτόμες δραστηριότητες που ενισχύουν τη στρατηγική ανταγωνιστικότητα της ΕΕ.
Παράλληλα, η διευκόλυνση της συμμετοχής των κρατών-μελών στο InvestEU θα ενισχύσει τη στήριξη των εθνικών επιχειρήσεων και τη μόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων. Η απλούστευση των διοικητικών απαιτήσεων εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε εξοικονόμηση κόστους 350 εκατ. ευρώ, καθιστώντας τη χρηματοδότηση πιο προσβάσιμη και αποτελεσματική.
Οι μεταρρυθμίσεις αυτές, εφόσον υλοποιηθούν, θα δημιουργήσουν νέες ευκαιρίες για τις κυπριακές επιχειρήσεις, επιτρέποντάς τους να δραστηριοποιούνται σε ένα πιο ανταγωνιστικό και λιγότερο γραφειοκρατικό περιβάλλον. Η απλούστευση των κανονιστικών απαιτήσεων διευκολύνει την πρόσβαση σε ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, ενισχύοντας την εξωστρέφεια και την καινοτομία. Παράλληλα, η μείωση των υποχρεώσεων υποβολής εκθέσεων επιτρέπει στις επιχειρήσεις να επικεντρωθούν στην ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα.
Η ΟΕΒ παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και καλεί τις επιχειρήσεις-μέλη της να αξιοποιήσουν τις νέες δυνατότητες που προκύπτουν. Οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μπορούν να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα και την επιχειρηματική δραστηριότητα, προσφέροντας ένα πιο ευέλικτο και επενδυτικά φιλικό κανονιστικό πλαίσιο.
Σε αυτό το πλαίσιο, η ΟΕΒ συνεχίζει να παρέχει ενημέρωση και υποστήριξη, διευκολύνοντας την αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πολιτικών και συμβάλλοντας στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων στην Κύπρο και την ευρύτερη ευρωπαϊκή αγορά.
*Λειτουργός, Τμήμα Ενέργειας και Περιβάλλοντος (ΟΕΒ)
