Η Κύπρος βρίσκεται ανάμεσα στις πέντε κορυφαίες χώρες προορισμού κλεμμένων οχημάτων από το Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτό αποκαλύπτει έρευνα που διεξήχθη από την Thatcham Research, σε συνεργασία με την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών για το Έγκλημα Οχημάτων (NaVCIS) της Βρετανίας. Συγκεκριμένα, την περίοδο 2021–2024, οι κυριότερες χώρες προορισμού ήταν η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (38,5%), τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (20,1%), η Κύπρος (6,7%), η Τζαμάικα (5,7%) και η Γεωργία (5,1%).
Η έρευνα καταγράφει τις κύριες διαδρομές που χρησιμοποιούν τα οργανωμένα εγκληματικά δίκτυα για την διακίνηση μιας μεγάλης γκάμας πολυτελών SUV αυτοκινήτων και ανταλλακτικών σε όλο τον κόσμο. Η παράνομη αυτή αγορά τροφοδοτείται από παράγοντες όπως η έλλειψη ανταλλακτικών και οι καθυστερήσεις στις παραδόσεις, η αύξηση της αξίας των SUV στη μαύρη αγορά, τα γεωπολιτικά γεγονότα που επηρεάζουν τη προσφορά και τη ζήτηση και οι φυσικές καταστροφές.
H περίπτωση της Κύπρου και οι διαδρομές των κλεμμένων οχημάτων
Στην περίπτωση της Κύπρου, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η γεωγραφική της θέση, ως ενδιάμεσος σταθμός, για μεταφορά οχημάτων και εξαρτημάτων προς τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική. Επιπρόσθετα, τόσο η Κύπρος όσο και η Τζαμάικα, είναι χώρες που οδηγούν στα αριστερά, ένας σημαντικός παράγοντας για τη διακίνησή τους. Παράλληλα, οι υψηλές προδιαγραφές των βρετανικών οχημάτων τα καθιστά ιδιαίτερα ελκυστικά για την κυπριακή αγορά, όπου η διαθεσιμότητα μεταχειρισμένων δεξιοτίμονων είναι περιορισμένη. Η Κύπρος είναι επίσης χώρα -πύλη για την επαναπώληση εξαρτημάτων ή επανεξαγωγή τους προς άλλους προορισμούς στη Μεσόγειο, ενώ η Τζαμάικα έχει επιβάλει δασμούς στα εισαγόμενα αυτοκίνητα, γεγονός που έχει καταστήσει το εμπόριο πιο κερδοφόρο.
Η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, αποτελεί τον νούμερο ένα προορισμό για κλεμμένα οχήματα, λόγω της κεντρικής της θέσης στην αφρικανική ήπειρο, το λιμάνι της και τα σύνορά της με άλλες εννέα χώρες. Οι πλημμύρες στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα τον περασμένο Απρίλιο πιστεύεται ότι οδήγησαν σε αύξηση των κλοπών ενός δημοφιλούς μοντέλου SUV, με τις εγκληματικές οργανώσεις να εκμεταλλεύονται την έλλειψη οχημάτων και ανταλλακτικών μέσω επίσημων καναλιών.
Η Γεωργία αποτελεί επίσης σημαντικό προορισμό, πιθανότατα λόγω των αυστηρών κυρώσεων και της αποχώρησης επίσημων αντιπροσωπειών από τη χώρα, που αυξάνουν τη ζήτηση για οχήματα και ανταλλακτικά στη γειτονική Ρωσία. Η σύγκρουση στην περιοχή έχει επίσης μεταβάλει τα είδη των οχημάτων που μπαίνουν στο στόχαστρο των ληστών, με τις κλοπές των φορτηγών να αυξάνονται στο 16,78% το 2024, από 4,71% το προηγούμενο έτος.
Μια κλοπή κάθε πέντε λεπτά
Παρά το ότι το Ηνωμένο Βασίλειο διαθέτει ένα από τα υψηλότερα πρότυπα ασφάλειας οχημάτων στον κόσμο, το 2024 ένα όχημα κλεβόταν κάθε πέντε λεπτά. Το 52% των οχημάτων που κατασχέθηκαν προέρχονταν από premium και luxury κατασκευαστές, ενώ το 79% ήταν SUV. Μάλιστα, το 2024, οι ασφαλιστικές εταιρείες στη Βρετανία κατέβαλαν αποζημιώσεις ύψους 640 εκατομμυρίων λιρών για κλεμμένα οχήματα. Ο επικεφαλής ερευνών του Thatcham Research, Ρίτσαρντ Μπίλιελντ, είπε ότι οι εγκληματικές συμμορίες διαθέτουν πλέον καλύτερη χρηματοδότηση, εξειδικευμένο ηλεκτρονικό εξοπλισμό και διεθνείς διασυνδέσεις. Τόνισε ότι η αύξηση της ασφάλειας των οχημάτων δεν θα αντιμετωπίσει το πρόβλημα από μόνη της, υπογραμμίζοντας ότι απαιτείται συνεργασία μεταξύ κυβερνητικών υπηρεσιών, κατασκευαστών οχημάτων και ασφαλιστικών εταιρειών για την καταπολέμηση του φαινομένου.
