Η Κύπρος, μαζί με ομάδα κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πέτυχε την προσθήκη αναφοράς στα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την ανάγκη αναθεώρησης και αναβολής της εφαρμογής του νέου Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών ETS2 στους τομείς των οδικών μεταφορών και της θέρμανσης κτηρίων.
Η Λευκωσία επισημαίνει ότι απαιτείται ισορροπία ανάμεσα στην κλιματική πολιτική και την ανταγωνιστικότητα, ζητώντας πιο ευέλικτη και κοινωνικά δίκαιη προσέγγιση για μικρά και νησιωτικά κράτη. Προτείνει τη μετάθεση της εφαρμογής έως το 2030, αντί για το 2027 όπως προβλέπει σήμερα το πλαίσιο.
Η Κύπρος, ήδη επιβαρυμένη από το υφιστάμενο ETS για βιομηχανία και ενέργεια, θεωρεί ότι το ETS2 θα αυξήσει περαιτέρω το κόστος λόγω της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα. Με το νέο σύστημα, οι εταιρείες καυσίμων θα πρέπει να αγοράζουν δικαιώματα εκπομπών CO₂, με το κόστος να μετακυλίεται πιθανώς στον τελικό καταναλωτή.
Μετά από παρέμβαση της Κύπρου και κρατών όπως Πολωνία, Ιταλία, Τσεχία, Μάλτα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Σλοβακία και Εσθονία, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξετάσει πρόσθετα μέτρα για εξομάλυνση των τιμών, λαμβάνοντας υπόψη τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις.
Κυβερνητικές πηγές υπογραμμίζουν ότι για την Κύπρο η ουσία βρίσκεται στην εξισορρόπηση ευρωπαϊκών κλιματικών στόχων και οικονομικής βιωσιμότητας. Η Λευκωσία στηρίζει την πράσινη μετάβαση, αλλά ζητεί να εφαρμοστεί με ρεαλισμό και κοινωνική δικαιοσύνη, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες μικρών και νησιωτικών οικονομιών.
Η Κυπριακή Δημοκρατία δίνει προτεραιότητα στην ενεργειακή αποθήκευση, τη στήριξη των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (ΜμΕ), την ανάπτυξη ενεργειακών διασυνδέσεων με το ευρωπαϊκό δίκτυο και την αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, με σεβασμό στους γεωγραφικούς περιορισμούς της χώρας.
Παράλληλα, ζητεί να αναγνωριστούν οι ιδιαιτερότητες των νησιών, η αύξηση των εκπομπών λόγω φυσικών καταστροφών και οι περιορισμένες δυνατότητες απορρόφησης CO₂ λόγω μικρού δασικού όγκου.
Θέση για τον στόχο εκπομπών 2040
Η Κύπρος στηρίζει τον καθορισμό ποσοτικοποιημένου στόχου μείωσης εκπομπών έως το 2040, υπό την προϋπόθεση ότι θα είναι ρεαλιστικός, εφαρμόσιμος και συνοδευόμενος από χρηματοδοτικά εργαλεία και ανάλυση επιπτώσεων ανά κράτος-μέλος.
Αντιστάθμιση επιπτώσεων – Social Climate Fund
Η ΕΕ έχει θεσπίσει το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα (Social Climate Fund), που θα χρηματοδοτεί ενεργειακές ανακαινίσεις κτηρίων, καθαρά μέσα μεταφοράς και στήριξη ευάλωτων νοικοκυριών. Η Κύπρος τονίζει ότι το Ταμείο πρέπει να εφαρμοστεί πριν την έναρξη του ETS2, ώστε να μην υπάρξει αιφνίδια επιβάρυνση για πολίτες και μικρές επιχειρήσεις.
ΚΥΠΕ
