Η απόφαση της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, για τον διορισμό Ειδικού Απεσταλμένου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Κυπριακό, είναι μια πράξη ουσιαστικής πολιτικής σημασίας και έντονου συμβολισμού. Αποτελεί έμπρακτη επιβεβαίωση της απόφασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης να διαδραματίσει ενεργό, ουσιαστικό και πρωταγωνιστικό ρόλο στην προσπάθεια για επανέναρξη των συνομιλιών και επίτευξη λύσης του Κυπριακού, στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου και του ευρωπαϊκού δικαίου και των αρχών και αξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αποτελεί έμπρακτη ένδειξη του ενδιαφέροντος της Ένωσης και της Προέδρου της Επιτροπής για το εθνικό μας πρόβλημα και απτή απόδειξη του ότι το Κυπριακό είναι ευρωπαϊκό ζήτημα. Η ανακοίνωση της Προέδρου θα πρέπει να προσεγγιστεί και ως συνέχεια της επιστολής των επικεφαλής των δυο θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών που, ανάμεσα σε άλλα, υπογράμμιζε με τον πλέον σαφές τρόπο το πλαίσιο λύσης του Κυπριακού.
Από την πρώτη ημέρα ανάληψης των καθηκόντων μου, έθεσα την επανέναρξη των συνομιλιών ως τον υπ’ αριθμόν ένα πολιτικό και εθνικό στόχο. Η στρατηγική μας υπήρξε ξεκάθαρη: κινητοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αξιοποίηση του ευρύτερου ευρωπαϊκού πλαισίου, επανενεργοποίηση του διεθνούς ενδιαφέροντος, διατήρηση ανοιχτών διαύλων με τα Ηνωμένα Έθνη και επιδίωξη επικοινωνίας και με την Τουρκία. Εξάλλου, έντονη είναι η πεποίθησή μου ότι η ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπήρξε η κορυφαία διπλωματική επιτυχία της χώρας μας από ιδρύσεως που δύναται να λειτουργήσει καταλυτικά για την επίτευξη λειτουργικής και βιώσιμης λύσης του Κυπριακού, συμβατή με το ευρωπαϊκό δίκαιο στη βάση των αρχών και αξιών πάνω στις οποίες εδράζεται το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Η υλοποίηση από τη διακήρυξη, ο στόχος από τον σχεδιασμό, η δήλωση προθέσεων από την ενεργή δράση, έχουν μεταξύ τους απόσταση. Για να καλυφθεί απαιτείται στρατηγική, σχεδιασμός, πλάνο, υπομονή και επιμονή. Μέσα από συνεπή και στοχευμένη διπλωματική προσπάθεια, καταφέραμε αρχικά να πετύχουμε τη ρητή αναφορά του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τόσο τον Ιούνιο του 2023 όσο και τον Απρίλιο του 2024, για ουσιαστική στήριξη των προσπαθειών επανέναρξης των συνομιλιών, με όλα τα εργαλεία και μέσα που έχει στη διάθεσή της η Ένωση, διασυνδέοντας ουσιαστικά την όποια πρόοδο στα ευρωτουρκικά με το Κυπριακό.
Αναβάθμιση ρόλου και λόγου
Ταυτόχρονα αναβαθμίσαμε τον ρόλο και λόγο μας στα τεκταινόμενα των Βρυξελλών και αναδείξαμε στην πράξη την προστιθέμενη αξία της Κυπριακής Δημοκρατίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, και συνεργαστήκαμε στενά και αποτελεσματικά με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενισχύοντας σε σημαντικό βαθμό τη σχέση μας.
Ο διορισμός Ειδικού Απεσταλμένου ήταν η φυσική συνέχεια της στρατηγικής που ακολουθήσαμε και καρπός συστηματικών και ουσιαστικών επαφών στο υψηλότερο ευρωπαϊκό επίπεδο.
Παράλληλα με την προσπάθεια σε ευρωπαϊκό επίπεδο, από την πρώτη στιγμή εργαστήκαμε προς την κατεύθυνση των Ηνωμένων Εθνών, αποδεικνύοντας εμπράκτως την πολιτική μας βούληση και ενθαρρύνοντας τον Γενικό Γραμματέα να αναλάβει νέα πρωτοβουλία για το Κυπριακό. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο έγινε ο πρώτος διορισμός της κυρίας Ολγκίν, η συνάντηση της 15ης Οκτωβρίου στη Νέα Υόρκη και η διευρυμένη άτυπη Διάσκεψη στη Γενεύη τον Μάρτιο. Ο επαναδιορισμός της κυρίας Ολγκίν ως Προσωπικής Απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα και η απόφαση για διορισμό του κ. Γιοχάνες Χαν ως Ειδικού Απεσταλμένου της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελούν σημαντικές, θετικές εξελίξεις. Οι δύο θεσμοί – Ευρωπαϊκή Ένωση και Ηνωμένα Έθνη – κινούνται συμπληρωματικά, στηρίζοντας τη μεγάλη προσπάθεια για επανέναρξη των συνομιλιών με στόχο μια λειτουργική και βιώσιμη λύση του Κυπριακού.
Ενίσχυση της προσπάθειας
Αναμφίβολα, η παρουσία του Ειδικού Απεσταλμένου της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα ενισχύει σημαντικά την όλη προσπάθεια για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, ειδικότερα ενόψει και της πολυμερούς διάσκεψης τον Ιούλιο. Όλες μας οι προσπάθειες, οι κινήσεις και οι πρωτοβουλίες – είτε σε ευρωπαϊκό επίπεδο είτε σε διεθνές επίπεδο, όπως φυσικά και προς τα Ηνωμένα Έθνη – έχουν ένα και μόνο στόχο: να οδηγηθούμε, με συγκροτημένο τρόπο, στην επιτυχία της διάσκεψης και να την καταστήσουμε εφαλτήριο για την ουσιαστική επανέναρξη των συνομιλιών στη βάση του συμφωνημένο πλαισίου και αξιοποιώντας το διαπραγματευτικό κεκτημένο.
Σύνδεση Κυπριακού-ευρωτουρκικών
Μέσα στο ίδιο πλαίσιο και στη βάση της στρατηγικής μας, η σύνδεση του Κυπριακού με τις ευρωτουρκικές σχέσεις τις οποίες διαχρονικά προσεγγίζουμε μέσα από μια θετική σκοπιά, στη βάση αιρεσιμότητας που συμπεριλαμβάνει τις κυπρογενείς υποχρεώσεις, δύναται να οδηγήσει σε μια νέα δυναμική, με αμοιβαία επωφελή θετικά αποτελέσματα.
Η Άγκυρα, όπως οι ίδιοι οι Τούρκοι αξιωματούχοι δηλώνουν, έχει ειλικρινές ενδιαφέρον και πολιτική βούληση να εντατικοποιήσει τον διάλογο με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είμαστε έτοιμοι να στηρίξουμε την πρόοδο στα ευρωτουρκικά, νοουμένου ότι αυτό θα συνοδεύεται από συγκεκριμένα βήματα στο Κυπριακό, με σεβασμό προς όλα τα Κράτη-Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την ενταξιακή της πορεία, και φυσικά προσήλωση στις αρχές του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου. Ο διορισμός του κ. Χαν, μιας εξόχως πολιτικής προσωπικότητας που γνωρίζει το Κυπριακό και χειρίστηκε τα ευρωτουρκικά θέματα, δύναται να λειτουργήσει θετικά προς αυτή την κατεύθυνση.
Στόχευση- διεκδίκηση-επιτυχία
Η απόφαση, λοιπόν, της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον διορισμό Ειδικού Απεσταλμένου δεν είναι ένα μεμονωμένο γεγονός και ούτε πρέπει να προσεγγίζεται ως τέτοιο. Είναι η εξέλιξη και το αποτέλεσμα μιας σειράς κινήσεων και ενεργειών που υλοποιήσαμε με υπομονή και επιμονή στη βάση στρατηγικού πλάνου και σχεδιασμού. Επιβεβαιώνει, ταυτόχρονα, τον αναβαθμισμένο ρόλο της Κυπριακής Δημοκρατίας που μπορεί να θέτει στόχους, να διεκδικεί και να πετυχαίνει. Δείχνει επίσης στην πράξη ότι το Κυπριακό είναι ευρωπαϊκό θέμα που βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως προτεραιότητα. Αυτό, εξάλλου, καταγράφηκε και με την κοινή επιστολή της Προέδρου της Επιτροπής και του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προς τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών πριν την έναρξη της άτυπης πολυμερούς στη Γενεύη, τον Μάρτιο του 2025.
Βρυξέλλες, Βέλγιο
Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης συμμετέχει στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.
//
President of the Republic of Cyprus – European People’s Party Summit
Brussels, Belgium
The President of the Republic of Cyprus, Mr Nikos Christodoulides, participates in the European People’s Party Summit.
Αυτά είναι τα αποτελέσματα της στρατηγική μας. Με συνέπεια, μεθοδικότητα, υπομονή, επιμονή και υπευθυνότητα. Με πλήρη κατανόηση των γεωπολιτικών εξελίξεων και με αυτοπεποίθηση και εξωστρέφεια τολμούμε να διεκδικούμε και να πετυχαίνουμε στρατηγικούς στόχους.
Η Κύπρος είναι κομμάτι της Ευρώπης. Και η Ευρώπη, σήμερα, ανταποκρίνεται με αποφασιστικότητα στον ρόλο που της αναλογεί. Ενεργοποιείται πολιτικά, θεσμικά και διπλωματικά. Εργάζεται με τα Ηνωμένα Έθνη και τη διεθνή κοινότητα, συνδέει το Κυπριακό με τις ευρωτουρκικές σχέσεις, αναγνωρίζει τη γεωστρατηγική σημασία της Κυπριακής Δημοκρατίας και τον ρόλο της στην περιοχή και δηλώνει ουσιαστικά παρούσα στη μεγάλη προσπάθεια για επανένωση του τελευταίου διαιρεμένου και υπό κατοχή κράτους-μέλους της, ακριβώς επειδή αντιλαμβάνεται τη σημασία επανένωσης, όχι μόνο για την Κύπρο αλλά και για την ευρύτερη περιοχή και για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
