Η εξωτερική ωτίτιδα – γνωστή και ως «ωτίτιδα του κολυμβητή» – αποτελεί μία από τις συχνότερες λοιμώξεις του αυτιού που εμφανίζονται κατά τους θερινούς μήνες. Πρόκειται για φλεγμονή του έξω ακουστικού πόρου, δηλαδή του διαύλου που ενώνει το εξωτερικό αυτί με την τυμπανική μεμβράνη, και εμφανίζεται κυρίως λόγω εισόδου και παγίδευσης νερού στο αυτί, ύστερα από μπάνιο στη θάλασσα ή την πισίνα. Το ζεστό και υγρό περιβάλλον που δημιουργείται διευκολύνει τον πολλαπλασιασμό βακτηρίων ή μυκήτων, με αποτέλεσμα τη φλεγμονή.
Η πάθηση μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, με συχνές περιπτώσεις τόσο σε ενήλικες όσο και σε παιδιά. Εκτός από την υγρασία, σημαντικοί παράγοντες κινδύνου είναι η τραυματική χρήση μπατονέτας ή άλλων αντικειμένων στο αυτί, το ξύσιμο με τα νύχια, αλλά και δερματικές παθήσεις όπως η δερματίτιδα ή η ψωρίαση που κάνουν το δέρμα πιο ευάλωτο σε μικροτραυματισμούς και λοιμώξεις.
Τα αρχικά συμπτώματα της εξωτερικής ωτίτιδας περιλαμβάνουν ήπιο κνησμό στο αυτί, ελαφρά ενόχληση, ερυθρότητα και, σε ορισμένες περιπτώσεις, εκροή καθαρού υγρού. Καθώς η λοίμωξη εξελίσσεται, ο πόνος εντείνεται – ιδίως όταν πιέζεται το πτερύγιο ή ο τράγος του αυτιού – και μπορεί να συνοδεύεται από πύον, αίσθηση «βουλωμένου» αυτιού, μειωμένη ακοή και σε προχωρημένες περιπτώσεις πυρετό ή πόνο που αντανακλά στο πρόσωπο ή στον λαιμό.
Η διάγνωση βασίζεται κυρίως στην κλινική εξέταση με τη βοήθεια ωτοσκοπίου ή ωτομικροσκοπίου. Η αξιολόγηση της τυμπανικής μεμβράνης είναι απαραίτητη, ώστε να αποκλειστεί ενδεχόμενη διάτρηση, που θα επηρέαζε τη θεραπευτική προσέγγιση. Σε περιπτώσεις με έντονη εκροή ή μη ανταπόκριση στη θεραπεία, μπορεί να ζητηθεί καλλιέργεια υγρού για τον εντοπισμό του παθογόνου μικροοργανισμού.
Η θεραπεία περιλαμβάνει, κατά κύριο λόγο, τοπική φαρμακευτική αγωγή με ωτικές σταγόνες, που περιέχουν αντιβιοτικά, αντιφλεγμονώδη και συχνά κορτιζονούχες ουσίες. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, όταν υπάρχει έντονο οίδημα και εκκρίσεις, προηγείται καθαρισμός του έξω ακουστικού πόρου από τον ωτορινολαρυγγολόγο και ενδέχεται να τοποθετηθεί μια αποστειρωμένη γάζα εμποτισμένη με φάρμακο για βαθύτερη δράση. Αν η λοίμωξη επιμένει ή επεκτείνεται, μπορεί να χορηγηθεί αντιβίωση από το στόμα, ενώ για την ανακούφιση από τον πόνο συνιστώνται παυσίπονα και αντιφλεγμονώδη.
Κατά τη διάρκεια της θεραπείας, είναι απαραίτητο να αποφεύγεται πλήρως η είσοδος νερού στο αυτί. Το μπάνιο πρέπει να γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή, χρησιμοποιώντας βαμβάκι με βαζελίνη στο εξωτερικό μέρος του αυτιού για την απομόνωση της υγρασίας. Η χρήση ωτοασπίδων ή ακουστικών καλό είναι να διακόπτεται έως την πλήρη αποδρομή των συμπτωμάτων. Η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση είναι κρίσιμη για την αποφυγή επιπλοκών, όπως η χρόνια φλεγμονή ή η εξάπλωση της λοίμωξης σε βαθύτερες δομές του αυτιού.
Η εξωτερική ωτίτιδα δεν είναι επικίνδυνη όταν αντιμετωπίζεται εγκαίρως, ωστόσο μπορεί να προκαλέσει σημαντική ενόχληση και να περιορίσει τις δραστηριότητες του καλοκαιριού. Η πρόληψη είναι εφικτή, με βασικά μέτρα την αποφυγή υγρασίας στο αυτί, την ήπια φροντίδα του ακουστικού πόρου και την άμεση αντιμετώπιση οποιουδήποτε συμπτώματος εμφανιστεί.
Αν ο πόνος ή η έκκριση επιμείνουν για περισσότερες από 48 ώρες, η ιατρική εξέταση από ωτορινολαρυγγολόγο είναι απαραίτητη.
ygeiamou.gr
