Θύματα παραπλανητικών πρακτικών στην αγορά έπεσαν αρκετοί καταναλωτές, οι οποίοι προσπάθησαν να επωφεληθούν από τις χαμηλές τιμές προϊόντων που ήταν σε προσφορές, αλλά στην πορεία διαπιστώθηκε πως δεν είχαν κανένα οικονομικό όφελος.
Πολλοί καταναλωτές, βλέποντας τις διαφημίσεις για προσφορές, έσπευσαν σε υπεραγορές και άλλες επιχειρήσεις, για να επωφεληθούν.
Στην πορεία, όμως, μετά από παρέμβαση λειτουργών της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου Εμπορίου, σε διάφορες υπεραγορές διαπιστώθηκαν παραπλανητικές πρακτικές στις προσφορές και τις εκπτώσεις.
Μεταξύ άλλων, κατά τις εφόδους που διενήργησε η Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή, εντοπίστηκαν προϊόντα στα ράφια κάποιων υπεραγορών τα οποία έφεραν σημάνσεις που αναφέρονταν σε ύπαρξη έκπτωσης ή έφεραν σήμανση στην οποία χρησιμοποιείται η λέξη «δωρεάν» ή άλλη αντίστοιχη, υποδεικνύοντας ότι κάποιο μέρος της συσκευασίας προσφέρεται στον καταναλωτή δωρεάν, αλλά οι αναγραφόμενοι ισχυρισμοί πάνω στα προϊόντα δεν επαληθεύονταν.
2+1 αλλά το πλήρωναν οι καταναλωτές
Αναλυτικά, η Υπηρεσία Καταναλωτή διαπίστωσε τα εξής:
- Προϊόν που ήταν σε προσφορά 2 συν 1, δηλαδή ο καταναλωτής πλήρωνε δύο προϊόντα για να πάρει ένα δωρεάν, στην πορεία διαπιστώθηκε πως κατέβαλλε τίμημα και δεν αποκτούσε το διαφημιζόμενο ως δώρο.
- Διαφημιζόταν ένα προϊόν ότι πωλείτο €1 φθηνότερα, ενώ ο καταναλωτής επωφελείτο λιγότερο από €1 ή/και δεν αναγραφόταν η προηγούμενη τιμή, προκαλώντας σύγχυση στον καταναλωτή. Για παράδειγμα, η αναγραφόμενη τιμή του προϊόντος είναι €3,00, αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μπερδεύει τον καταναλωτή ότι στο ταμείο θα πληρώσει €2 ενώ στην πραγματικότητα χρεωνόταν €3.
- Συσκευασία των 5 τεμαχίων διαφημιζόταν ως οικονομική ενώ η τιμή για την αγορά πέντε μονάδων ξεχωριστά στην ίδια ποσότητα είχε μόλις €0,02 διαφορά.
- Εντοπίστηκαν παραβάσεις του κανόνα των 30 ημερών ενώ ενημερώθηκαν οι εμπορευόμενοι από τον Δεκέμβριο 2023 για τον κανόνα και την ανάγκη εφαρμογής του.
Σύμφωνα με τον κανόνα των τριάντα ημερών, προϊόντα διαφημίζονταν με μείωση τιμής αλλά η αρχική τιμή τους δεν ήταν η χαμηλότερη τιμή των τελευταίων 30 ημερών.
Πέραν αυτού, παραβιάζονταν οι πρόνοιες του νόμου για τις τιμές έκπτωσης και τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, καθώς η πρακτική αυτή διαφημίζει ως αρχική τιμή μια τιμή μεγαλύτερη από την πραγματική. Δηλαδή δεν αναγραφόταν η προγενέστερη τιμή, προκαλώντας σύγχυση στον καταναλωτή.
Όλα αυτά, σύμφωνα με την Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή, είναι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, καθώς περιλάμβαναν εσφαλμένες πληροφορίες ή αναληθείς.
Καμπάνες σε υπεραγορές
Σύμφωνα με τον Διευθυντή της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή Κωσταντίνο Καραγιώργη, τέτοιες πρακτικές δημιουργούν το υπόβαθρο για παραπλάνηση του καταναλωτή, τόσο σε σχέση με την τιμή και τον τρόπο υπολογισμού της όσο και της ύπαρξης ειδικής πλεονεκτικής τιμής.
Η Υπηρεσία, παρά την πίστωση χρόνου που έδωσε στις επιχειρήσεις για να συμμορφωθούν με τις διάφορες νομοθεσίες αλλά και παρά τα εκπαιδευτικά σεμινάρια που οργάνωσε, το τελευταίο διάστημα άρχισε να επιβάλλει και χρηματικά πρόστιμα.
Σύμφωνα με τις αποφάσεις της Υπηρεσίας, που αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα της, επιβλήθηκαν οι εξής χρηματικές κυρώσεις:
>>Πρόστιμο €80 χιλ. στην εταιρεία Σκλαβενίτης Κύπρου ΛΤΔ, για παράβαση του νόμου για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.
>>Πρόστιμο €50 χιλ. στην Υπεραγορά Metro Foods trading LTD.
>>Πρόστιμο €40 χιλ. στην εταιρεία Χρ. Χ’’ Χριστοφή (Αθηαινίτης) LTD.
Μεταξύ άλλων, λειτουργοί της Υπηρεσίας διαπίστωσαν πως οι εμπορευόμενοι είχαν προϊόντα προς πώληση τα οποία έφεραν σημάνσεις ότι προσφέρονταν σε έκπτωση, ή άλλη παρόμοια ένδειξη, ή έφεραν σήμανση στην οποία χρησιμοποιείται η λέξη «δωρεάν» ή άλλη αντίστοιχη, υποδεικνύοντας ότι μέρος της συσκευασίας προσφέρεται στον καταναλωτή δωρεάν αλλά περιλάμβαναν εσφαλμένες πληροφορίες ή και αναληθείς.
Η συνολική παρουσίαση, σύμφωνα με την απόφαση της Υπηρεσίας, εξαπατά ή ενδέχεται να εξαπατήσει τον μέσο καταναλωτή, σε σχέση με την τιμή και τον υπολογισμό της.
Επιπρόσθετα, διαπιστώθηκε πως ο εμπορευόμενος έβαζε προς πώληση προϊόντα σε τιμή έκπτωσης, παραλείποντας να συμμορφωθεί με την υποχρέωση του να αναγράφει σε αυτά, εκτός από την τρέχουσα τιμής πώλησης, το ποσοστό της μείωσης και την τιμή πώλησης στην οποίο πωλούνταν τα προϊόντα προηγουμένως.
Αγνόησαν προειδοποιήσεις και σεμινάρια
Οι ενέργειες της Υπηρεσίας άρχισαν εδώ και μήνες, σε μια προσπάθεια να μπει τάξη στην αγορά. Κατά τους ελέγχους διαπιστώθηκε πως διατίθεντο προϊόντα που, μεταξύ άλλων, έφεραν την εσφαλμένη πληροφορία ότι μια προσφορά συνοδεύεται με «δωρεάν προϊόν» ή ότι μια συνδυασμένη προσφορά είναι με κάποιο τρόπο οικονομικά συμφέρουσα για τον καταναλωτή, ενώ κάτι τέτοιο δεν ανταποκρίνονταν στην πραγματικότητα.
Τα εν λόγω προϊόντα έφεραν σημάνσεις με μόνιμη ένδειξη μείωσης της τιμής, χωρίς να αναγράφεται η αρχική και η τελική τιμή πώλησης στο ράφι ή/και με μόνιμη ένδειξη «Δώρου ή/και με μόνιμη ένδειξη «Οικονομικής συσκευασίας» ή άλλα παρόμοια.
Όπως δήλωσε ο Διευθυντής της Υπηρεσίας, οι συγκεκριμένες εμπορικές πρακτικές, εκτός του ότι δεν τηρούσαν τις διατάξεις του νόμου και παραβίαζαν τα δικαιώματα των καταναλωτών, είχαν ως επακόλουθο και τον άνισο ανταγωνισμό μεταξύ των επιχειρήσεων της Κύπρου.
Η Υπηρεσία προχώρησε σε διαλέξεις στις οποίες συμμετείχαν επιχειρήσεις από το χονδρικό και λιανικό εμπόριο κατά τις οποίες παρουσιάστηκε ο «Οδηγός Ορθής Χρήσης των Προσφορών και των Εκπτώσεων», με στόχο να βοηθηθούν οι εμπορευόμενοι να εφαρμόσουν σωστά το νόμο.
Παράλληλα, κάλεσε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη όπως λάβουν μέτρα και διορθωτικές κινήσεις προς επίλυση του προβλήματος που εντοπίστηκε και αφού κάλεσε όλους όπως αποστείλουν τις θέσεις τους μέσω των οργανωμένων συνόλων τους και τους έδωσε χρονικό περιθώριο συμμόρφωσης.
Προχώρησε σε δημόσια διαβούλευση με τους εμπλεκόμενους φορείς για τον οδηγό, τον οποίο ανάρτησε και στην ιστοσελίδα της. Μετά την πίστωση χρόνου που παρείχε ο Διευθυντής της Υπηρεσίας, έδωσε οδηγίες όπως δοθεί περισσότερος χρόνος στους εμπορευόμενους με σκοπό να εξαντληθεί το απόθεμα με τις προβληματικές σημάνσεις.
Τον περασμένο Νοέμβριο προχώρησε σε παγκύπριους ελέγχους σε μεγάλες υπεραγορές, διαπιστώνοντας πολλές παραβάσεις στη νομοθεσία, που οδηγούν σε παραπλάνηση των καταναλωτές
Η Υπηρεσία ενημέρωσε τις εμπορευόμενους πως θα έκανε νέους ελέγχους αρχές του 2025, ενώ μέχρι σήμερα προχώρησε σε 38 διαλέξεις προς τις επιχειρήσεις, με στόχο να βοηθήσει τον επιχειρηματικό κόσμο να εφαρμόσουν την νομοθεσία.
Τον περασμένο Μάρτιο, η Υπηρεσία συνέχισε τους ελέγχους και διαπίστωσε διάφορες αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.
Όπως δηλώνει ο Κωνσταντίνος Καραγιώργης, η Υπηρεσία κατέβαλε μεγάλη προσπάθεια προκειμένου να διορθωθούν κάποιες πρακτικές στην αγορά, ώστε αυτές να είναι πλήρως σύννομες και να μην υπάρχει ενδεχόμενο παραπλάνησης των καταναλωτών.
Καταλήγοντας, διαβεβαίωσε πως θα συνεχιστούν οι έλεγχοι για την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και την προστασία των καταναλωτών.
